بیش‌تر افراد دوست دارند هنگام مطالعه، مکان مناسب و راحتی داشته باشند ولی تعداد اندکی هم این‌گونه نبوده و در مترو، اتوبوس و جاهای شلوغ به‌راحتی می‌توانند روی مطالب مورد مطالعه‌شان تمرکز کنند.
به‌راستی چرا برخی افراد می‌توانند تمرکز حواس داشته باشند و برخی دیگر از آن بی‌بهره‌اند؟ دلیل آن هر چه باشد، راه‌هایی برای تقویت تمرکز وجود دارد که در این‌جا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
تقویت تمرکز به تمرین نیاز دارد. شاید در ابتدای تمرین پیشرفت کمی داشته باشیم ولی پس از گذشت 4 تا 6 هفته که از پرورش یادگیری مهارت‌ها گذشت، شاهد پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای خواهیم بود.
برای شروع باید موارد زیر را تمرین کنیم:
1) جمع کردن حواس: این شیوه ممکن است در ظاهر ساده به نظر بیاید. وقتی حواستان پرت می‌شود مرتب به خودتان هشدار دهید که «حواست را جمع کن». این روش کم کم باعث می‌شود توجه شما به موضوع مورد نظرتان جلب شود.
2) روش عنکبوتی: اگر تار عنکبوتی را تحریک کنید، تار تکان می‌خورد و عنکبوت نسبت به جنبش تار از خود واکنش نشان داده و می‌خواهد علت حرکت را بیابد؛ ولی وقتی این عمل چندین بار تکرار شود، خواهید دید که عنکبوت دیگر نسبت به حرکت تار هیچ عکس‌العملی از خود نشان نمی‌دهد و متوجه می‌شود که حشره‌ای به دام او نیفتاده است. این روش را یاد گرفته و ذهن خود را پرورش دهید و در برابر حواس‌پرتی تسلیم نشوید. شما باید تمرکزتان را روی هدفی که در ذهن دارید، حفظ کنید.
3) فرصتی برای افکار مزاحم: در طول روز زمان خاصی را به فکر کردن درباره‌ی مسائلی که به ذهن شما خطور می‌کند و تمرکزتان را به هم می‌زند اختصاص دهید. به طور مثال ساعت 7 تا 7:30 بعدازظهر زمانی است که شما می‌توانید به این افکار بپردازید. هنگامی که این افکار مزاحم در طول روز به ذهن شما خطور کرد و باعث نگرانی شما شد، به یاد بیاورید که زمان ویژه‌ای را برای آن‌ها در نظر گرفته‌اید و اجازه دهید که از ذهن شما خارج شوند. کسانی که از این روش استفاده کرده‌اند، توانسته‌اند 35 درصد از افکار مزاحم را در طول ۴ هفته در خود کاهش دهند و این تغییر بزرگی است.
4) چوب‌خط زدن برای افکار مزاحم: کارت‌های کوچکی درست کنید و آن‌ها را به سه قسمت مساوی برای صبح و بعدازظهر و شب تقسیم کنید. هر بار که حواستان پرت شد، یک خط در قسمت مخصوص بکشید و برای هر روز یک کارت برای خود تهیه کنید. به مرور متوجه خواهید شد که تعداد خط‌ها روز به روز کاهش می‌یابد.
5) زمان استراحت: وقتی برای مدت طولانی می‌نشینیم، خون بدن ما به دلیل نیروی جاذبه، به طرف پایین‌ترین نقطه‌ی بدن یعنی پاها کشیده می‌شود. ماهیچه‌های ما مانند یک پمپ عمل می‌کنند. هنگامی که پس از نشستن راه می‌رویم، خون به طور یکنواخت به سراسر بدن می‌رسد. درنتیجه اکسیژن بیش‌تری به مغز می‌رسد و احساس شادابی و سرحالی می‌کنید.
6) عوض کردن موضوع: بسیاری از دانش‌پژوهان به وسیله‌ی تغییر موضوع مطالعه به تمرکزشان کمک می‌کنند. شما هم می‌توانید با تغییر موضوع درس به تقویت تمرکز خود کمک کنید.
7) جایزه و پاداش: زمانی که کاری را به طور کامل انجام دادید، به خودتان پاداش دهید. کار شما ممکن است خیلی کوچک یا بزرگ باشد. شما هم می‌توانید متناسب با کارتان برای خود جایزه یا پاداش در نظر بگیرید. این جایزه می‌تواند خواندن یک مطلب جالب و دیدن یک فیلم یا هر چه شما دوست دارید باشد.