به نام خدا
امروزه در یک برنامه ریزی آموزشی موفق وجود شخصی که بتواند دانش آموزان را راهنمایی کند امری بدیهی می نماید؛ لکن بایسته هایی بر آن مترتب است که اگر رعایت نگردد ممکن است نه تنها اثر مثبت نداشته باشد بلکه نقش منفی نیز ایفا کند. در این مقاله برآنم تا نکاتی را در این باره تقدیم نمایم
گفتار اول- صلاحیت پشتیبانان و پشتیبانان ویژه
یک نکته بسیار مهم مبحث صلاحیت پشتیبان یا پشتیبان ویژه و بعبارت دیگر قلمرو مجاز برای ورود آنان است.در این جا سوال این است که پشتیبان تا چه حد اجازه دخالت دارد ؟ پاسخ به این سوال منوط به تفکیک جریان های اصلی مسایل آموزشی از سایر است. درواقع یکی از فواید عملی شناخت این جریانات همین است.جریان های اصلی که بر اصول روانشناختی متکی است امری نیست که بسته به سلایق افراد متغیر باشد لذا اصل اولیه عدم ورود پشتیبان یا پشتیبان ویژه به این محدوده است البته طبیعتا افراد معدودی وجود دارند که خارج از این جریان های اصلی عمل نموده و موفق شدند اما این استدلال در تجویز روشی خلاف اصول قابل خدشه است چرا که اگر چه راه غلط به ندرت به نتیجه مقبول مختوم می شود اما عقل بالبداهه برای رسیدن به نتیجه صحیح راه درست را پیشنهاد می دهد. البته پشتیبانان و پشتیبانان ویژه در شناخت این چنین افراد معدودی موثرند و می توانند بسته به نیاز آن ها گزینه های دیگری پیشنهاد دهند.
در رابطه با مسایلی که جزء جریان های اصلی نیستند نکته ی حائز اهمیت این است که وظیفه پشتیبان یا پشتیبان ویژه تشریح راهکارهای موجود، ویژگی ها و مقتضیات لازم برای اجرای هر راهکار است. تشخیص این که داوطلب کدام را انتخاب نماید بعهده خود دانش آموز است. پشتیبان یا پشتیبان ویژه باید راهکار ها را بیان کنند ، ویژگی های هرکدام را ذکر نمایند لکن خود دانش آموز باید مورد مناسب خود را انتخاب نماید .لازمه ی این مهم این است که هنگام تماس مشاوره ای بیشتر خود داوطلب صحبت کند،خودش نیز به تحلیل کارنامه اش بپردازد و درست فکر کردن را بیاموزد و البته در این راه پشتیبانان به او کمک کرد و تحلیل خود را ارایه می دهند . البته پشتیبان ویژه بهتر می تواند در نظر داوطلب نافذ باشد. در اثبات مدعای فوق اینطور استدلال میکنیم که قلت تعداد داوطلبان پشتیبانان ویژه سبب افزایش تمرکز آنان بر روی هر یک از داوطلبانشان می شود و افزایش تمرکز سبب افزایش شناخت شده و این امر شاید پیشنهاد شخصی پشتیبان ویژه را نافذ کند اما به هرحال این امر نباید جنبه تحمیل بگیرد
گفتار دوم- تفکیک توصیف از تحلیل در پشتیبانی-
یکی از مواردی که ممکن است پشتیبانان یا پشتیبانان ویژه به آن مبتلا شوند عدم تحلیل کارنامه داوطلب است.توصیف کارنامه فی نفسه فایده ای ندارد اما از آن حیث که مقدمه تحلیل است می تواند ثمربخش باشد. فلذا ایستایی در مرحله توصیف گره گشا نیست .برای مثال هیچ فایده عملی بر نفس جملاتی مانند « درصد این درس پایین است یا در آزمون گذشته بهترعمل کردی» مترتب نیست واین جملات باید مقدمه تحلیل قرار بگیرند . در تحلیل باید دنبال چرایی باشیم .ودر این راه از ساعات مطالعه دانش آموز ،روش مطالعاتی وی ، تصمیماتش در رابطه با دوگانه ها ، و نگاه کلی به کارنامه آزمون های گذشته ، شرایط روانی ، توازن یا عدم توازن عمومی ها و اختصاصی ها و...کمک بگیریم تا پاسخ به این پرسش را که « چرا این گونه شد » را بیابیم . پس از یافتن چرایی نیز باید راهکار ارایه شود. در بیانی دیگر صحبت درمورد هست ها اگر چه سبب واقع بینی می شود اما هنگامی که ریشه و سبب واقعیت کشف نشود تغییر صورت نمیگیرد . اکثر دانش آموزان خود میتوانند از طریق آمار و ارقام موجود در کارنامه به واقعیت ها و هست ها پی ببرند اما تحلیل آ به عهده پشتیبانان و پشتیبانان ویژه است.
دو نکته پایانی:
1. تغییرات هرساله کتب درسی و چاپ هرساله ی کتب کمک آموزشی جدید اقتضا دارد که پشتیبانان خود را با این تغییرات هماهنگ کنند تا بتوانند به سوالات مطروح از جانب دانش آموزان پاسخ دهند
2.رابطه صمیمانه با داوطلبان و پرهیز از بخل علمی نیز از ملزومات پشتیبانی می باشد . اگر رابطه بین پشتیبان و داوطلب دوستانه باشد ، دانش آموز می تواند به راحتی صحبت کند، با پشتیبانش مشورت نماید، از او انتقاد کند و به پیشرفت وی کمک نماید.
امیرمحقق-پشتیبان ویژه و رتبه 16 کنکورگروه انسانی
