بالاخره به دوران جمعبندی کنکور رسیدیم. زحماتی که در طولِ سال تحصیلی و چه بسا کلِ دوران تحصیلِ خود متقبّل شدهاید، نیازمندِ یک جمعبندیِ هوشمندانه و مُنسجم است تا استفادهی لازم را در آوردگاهِ کنکور داشته باشید. هوشمندانه به این جهت که بپذیرید باید با بازیابی به مرور بپردازید و نه بازخوانی. و هوشمندانهتر از این بابت که گزینشِ مباحث و هدفگذاری آنها برای آزمونهای دوران جمعبندی و کنکور سراسری، با توجه به نقاط قوّت و زمانِ محدودِ در اختیار خواهد بود.
انسجام و تداومِ برنامهریزی و تلاش شما نیز به آسانی و با اجرای همین برنامهی رایجِ این دوران، قابلِ حُصول خواهد بود. لذا قبل از ورود به این دوران، به منظورِ شفافیّتِ ذهن خود و تعیین تکلیف، به طبقهبندی مباحث درسی از نظرِ سطح تسلّط فعلی و هدفگذاری مباحث انتخابی خویش در قالبِ فرایندِ « بودجهکِشی » بپردازید. در طولِ آزمونهای دوران جمعبندی، تجدیدنظرهای لازم را بررسی کرده و هفتهی پایانی کنکور نیز هدفگذاری نهایی را انجام دهید.
اما همانطور که میدانید برنامهی خاصّ این دوره، برنامهریزی به شیوهی « آزمونهای سه روز یکبار» است و شما هر چند روز، یک آزمونِ جامع مُشابه با کنکور را از منابع مشخصِ این دوران (کتابهای زرد کانون) کار میکنید. البته آزمونهای جامعِ کانون را نیز در زمانِ خود و در فواصلِ این آزمونها، برای سنجش بهترِ خویش خواهید داشت. درواقع با اجرای این روش به نوعی کلِ منابع کنکور را يك جا مرور میکنید، امّا با این فرقِ اساسی که به جای بازخوانیهای زمانبَر و استرسزا، با واقعبینی و هوشمندی فقط به بازیابیِ مباحثی که جزو بودجهی شما برای کنکور است، میپردازید و در یک فرایندِ مرور فعّال، که ماندگارتر است، قرار میگیرید.
اگر فعالیّتهای دورهی انتقالی را به پایان رساندهاید ولی نگرانِ این موضوع هستید که هنوز آمادگیِ لازم را برای ورود به دوران جمعبندی نداشته و فعلا نمیتوانید در آزمونهای جامعِ سه روز یکبار شرکت کنید، اشتباه نکنید. هیچ کس با آمادگی کامل واردِ این دوران نمیشود و واقعا دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. همین که شما بر این حساسیّتها و نگرانیهای مزاحم غلبه کرده و خود را به این چرخه بسپارید، بهتدریج آمادگی خود را بالاتر بُرده و تسلّط خویش را تثبیت میکنید. اصلا مرورِ فعّال یعنی همین فرایندِ موردِ آزمون قرار دادنِ آموختههای قبلی (بازیابی) و فعالیّتهای پوششیِ پیش و پس از آن. درواقع شما ماهیهای افتاده در تور ماهیگیری و میوههای جمع شده در جعبه را هر چه مطمئنتر حفظ نموده و با خیال راحت و به تدریج، بر حجمِ آنها افزوده و توشهی خود را برای کنکور مهیّا میسازید.
نتیجهای که شما در آزمونهای سه روز یکبار کسب میکنید، راهنمایی است برای تعیینِ اولویتها و فعالیتهای دو روز بعدی. شما قبلا هدفگذاری و برنامهریزی میکردید، مطابقِ آن درس میخواندید و سپس آزمون میدادید. ولی اکنون آزمون میدهید تا مشخص شود که باید برای خواندنِ چه مباحثی در روزهای بعدی برنامهریزی کنید و وقت بگذارید. برای رسیدگی به این فعالیّتها نیز میتوانید یا به شیوهی گذشته برنامهریزی کنید و یا پیشنهاد میکنیم حال که به جمعبندی مباحث میپردازید و لزومی به اجرای مراحل مطالعاتی در بستر زمان ندارید، به شیوهی بُقچهای برنامهریزی کنید. یعنی مثلا هر نیمروز، یک درسِ اختصاصی در یک زمانِ سه تا چهار ساعته (البته با استراحتهای کوتاه و لازم در طول مطالعه) کار کنید و تورقِ سریعِ درسهای مفهومی و حفظی از جمله زیستشناسی، دینی، برخی درسهای رشتهی انسانی و همچنین آزمون و رفع اشکال موردیِ درسهای عمومی با استفاده از کتاب زرد عمومی را نیز در فواصلِ این نیمروزها خواهید داشت. البته دانشآموزان رشتههای انسانی و هنر به جهتِ کثرت تعداد درسها بهتر است که در فواصلِ آزمونها به همان شیوهی معمول اما فقط به قصدِ تورق و مرور، برنامهریزی داشته باشند.
در این مدل برنامهریزی، هر بار که شما آزمون میدهید و به تحلیلِ آن میپردازید، مشخص میشود که این بار در هر درس و در زمانِ اختصاص یافته به آن در نیمروزها، باید روی چه بخشی از مباحث تمرکز داشته باشید و با این شیوه و به تدریج، به همه ی مباحث میپردازید تا هم مرورهای لازم انجام شوند و هم در صورت نیاز، رفع اشکالِ موردی گردند. رجوع به جزوهی شخصی، کتاب خودآموز و تستهای نشاندار و همچنین منابعِ مرور سریع مثلِ جزوهی هوشمند، نقشِ بسيار مهمی در مرور و رفع اشکالِ مطالبی که هدفگذاري ميشوند و نیاز به کار شدن دارند ايفا خواهد نمود. تكنيكها و مهارتهاي آزمون و البته راهكارهاي مختص به خود را نیز در خلالِ اين آزمونها، بارها تمرين ميكنيد تا چه به لحاظِ تاكتيكي و چه از نظرِ تكنيكي، آمادهي كنكور شويد.
دقّت کنید که اگر حجمِ مباحثی که در هر درس بعد از هر آزمون، مشخص میشود که اشکال دارید و باید رفع اشکال شوند، زیاد بود و زمان کافی برای رسیدگی به آنها را تا قبل از آزمون بعدی در اختیار نداشتید، به نوبت به این مهم بپردازید و بخشی از این مباحث را به نیمروزهای پس از آزمونِ بعدی موکول کنید و در آزمون جاری، با احتیاط با سوالاتِ مربوط به آنها برخورد کنید. به هرحال و پس از چند آزمون، از حجم این فعالیّتها کاسته و حتی صفر شده و اکنون میتوانید به حل تستهای جامعِ درسمحور در برنامه بپردازید.
مسلما اغلبِ دانشآموزان در آزمونهای سه روز یکبارِ هفتههای ابتدائی و همچنین یکی دو آزمونِ جامع اولِ کانون، به درصدهای مورد انتظار و قابل توجهی دست پیدا نمیکنند. اما نباید نگران بود و باید دانست که این خاصیتِ طبیعیِ جامعکاری است که به تدریج و در آزمونهای پایانی، این روند به حالت نُرمال و مطلوبی منجر میگردد و اين درصدهاي خام، شكل كاملتری به خود ميگيرند و نهایتا وضعیتی شبیهِ آن (بلکه بهتر) در کنکور سراسری، برای ایشان پیش خواهد آمد. برای دانشآموزان برتر ممکن است که عکسِ این قضیه اتفاق بیافتد و در کنکورهای گذشته و آزمونهای سه روز یکبار، درصدهایی بالا و عجیب کسب کنند. ایشان باید هوشیار باشند که این وضعیت در آزمونهای جامعِ کانون و کنکور سراسری به حالتی نرمال و منطقیتر منجر خواهد شد که البته موجبِ تغییر و اُفت جایگاهِ رقابتی ایشان نخواهد شد و نباید نگران باشند.
حتما بلافاصله پس از هر آزمون به درصدگیری و پس از استراحت، به تحلیلِ آزمون بپردازید و برای هدفگذاری مباحثی که باید در دو روز بعدی، مرور و رفع اشکال شوند، یادداشت بردارید و چکلیست تهیه کنید. همچنین فرمِ هدفگذاری چند از ده را در هر درس و هر آزمون تکمیل کنید و با توجه به مقایسهی نتیجهی هر درس در آزمون با هدفگذاری قبل از آن و نتایجِ رقبای همبازه، هدفگذاریهای بعدی خود را تنظیم نمائید. به تدریج که مرور کلی مباحث و رفع اشکالهای موردی در هر درس به پایان رسید، میتوانید در فواصلِ آزمونها و در زمانِ هر درس در برنامه، از بستههای تستی جامعِ مشابه با کنکور که در منابع شما وجود دارد و همچنین سایر منابع و آزمونها به صورت زماندار (تعداد و زمانِ مشابه با کنکور) و درسمحور استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که هدف از اجرای روش سه روز یکبار، زیاد آزمون دادن و یا کسبِ درصدهای بالا نیست. این استدلال هم که حلِ سوالات کنکورهای گذشته که اغلب قبلا کار شده و آشنا هستند، کاری بیهوده بوده و زمانِ ما را تلف میکند، ادعایی غلط است. چون اصلا هدفِ اصلی چیز دیگری است و با این شیوه غیر از این که از فراموشی جلوگیری میکنید و به تناوب فرمولها، نکتهها، راهحلها و ... مرور و تکرار میشوند، به لحاظِ روحی خود را بهتر مدیریت کرده و اتفاقا در زمان نیز صرفهجوئی می کنید. اصلا مگر غیر از این است که اکثر سوالات کنکورِ هر سال، مُشابهِ کنکورهای گذشته و در مواردی حتی عینا طراحی و تکرار میشوند؟ این راهبرد، بهترین شیوه برای مرور مُستمر و تدریجی همهی درسها پیش از کنکور و تمرکز روی نقاط قوّتِ شما تا رسیدن به تثبیت و بهبود نسبی است. حتما میدانید که اگر شما حداقل مطالب را با عُمق و کيفيتِ حداکثري به کنکور برسانيد، قطعا از خيلي از دانشآموزان که عکسِ اين موضوع در موردشان صدق ميکند، پیشی خواهيد گرفت.
در این هفتههای پایانی، بازار شایعاتِ بیاساس و توصیهها و مشاورههای غلط، داغ خواهد بود. به غیر از برنامهی ساده امّا مفید و موثرِ جمعبندی به روش سه روز یکبار، به کار دیگری نپردازید و اخبار کنکور را فقط از سایت سازمان سنجش و کانون دنبال کنید. سالهاست که این روشِ خاصّ برنامهریزی برای دوران جمعبندی، امتحانِ خود را پس داده است و اغلبِ دانشآموزان، خصوصا اکثریتِ مُطلق نفراتِ برتر کنکور، از همین شیوه برای تثبیت و مرورِ پایانی آموختههای خود پیش از کنکور سراسری بهره گرفتهاند. حتی اگر وضعیتی متوسط هم دارید، باور کنید که مفیدترین روش برای بهرهوری و پیشرفت نسبی در این دوران، همین روش است.