استعداد پدیده‌ای ذاتی نیست؛ محصول تمرین و ممارست است

برای یادگیری هر درسی، روش مطالعه‌ی آن اهمیت قطعی دارد. این روش برای هر دانش‌آموزی فرق می‌کند. به بیان دیگر، استعداد و سلیقه‌ی هر دانش‌آموزی متفاوت است. به‌قول یکی از اندیشمندان بزرگ آموزشی، یادگیری ریاضی البته که استعداد می‌خواهد؛ اما همه می‌توانند این درس و هر درس دیگر را یاد بگیرند.

استعداد پدیده‌ای ذاتی یا وراثتی نیست؛ بلکه محصول تمرین و ممارستی است که طی زمان به دست می‌آید یا به تعبیر سعدی: درمان نمی‌پذیرد الا به روزگاران.

صبر و بردباری توأم با زحمت و تلاشی پیوسته و مستمر است که استعداد را می‌سازد. این مهم‌ترین چیزی است که به‌ویژه در این روزهای خودآموزی باید دانست: کشف روش مطالعه و یادگیری از طریق دریافت منظم و مستمر بازخوردهای صادقانه. یعنی یادگیری روش یا نسخه‌ی واحدی ندارد؛ بلکه به تعداد تمام دانش‌آموزان متعدد و متکثر است.