برای انجام هرکاری ابزاری وجود دارد که بدون آن ابزارها انجام کار، غیرممکن یا خیلی سخت خواهد بود. برای تعیین سطح علمی هرفرد، ساده‌ترین کار برگزاری آزمون‌های برنامه‌ای است. آزمون دادن شرط لازم است اما کافی نیست و درصورتی کافی است که خود را بعد از آزمون بسنجیم.
سنجش هم مثل هرکار دیگری به ابزاری نیاز دارد و ابزار سنجش، جعبه‌ابزار کارنامه است. این جعبه‌ابزار شامل کارنامه‌های مختلفی از جمله کارنامه‌ی اصلی، اشتباهات، پروژه‌ای، پنج‌نوع‌درس و ... است که هرکدام به نوعی در تعیین سطح علمی افراد موثرند.
با استفاده از این کارنامه‌ها به شناخت دقیقی از منابع مطالعه شده‌ی خود می‌رسید که بهترین راهکار، استفاده از آن‌ها در دوران جمع‌بندی است. چون دراین دوران تعداد و حجم درس‌ها بسیار زیاد اما زمان کم است و هر دانش‌آموز باید بداند در این مدت روی کدام درس و کدام مبحث وقت بگذارد.
سعی کنید بعد از هر آزمون به طور کامل تمام کارنامه‌ها را با دقت بررسی کنید.