چرا تراز ریاضی‌ام کم شده؟ چرا درصد عربی پایین آمده؟ چرا رتبه‌ام بدتر از قبل شده و صدها چرای دیگر که معمولاً بلافاصله بعد از دریافت کارنامه‌ی آزمون نقل محفل بسیاری از خانواده‌ها است؛ اما کار درست در مواجهه با کارنامه چیست؟ هدف از حضور دانش‌آموزان در آزمون‌های برنامه‌ای (آزمون‌های منظم با فواصل مشخص که به‌تدریج سرفصل مباحث درسی را پوشش می‌دهد) اجرای درست برنامه و تشخیص نقاط ضعف و قوت و تثبیت نقاط قوت و سپس برطرف کردن نقاط ضعف است. بهترین راه پیشرفت درسی در این روش، ابتدا یافتن نقاط قوت و سپس تشخیص روش‌ها و تکنیک‌های مطالعه است تا با استمرار روش‌های درست مطالعه، نقاط قوت تثبیت شوند. بررسی عملکرد دقیق دانش‌آموز باعث کشف روش‌های مناسب مطالعاتیِ مخصوص خودش می‌شود. دانش‌آموزان می‌توانند با کشف روش‌هایی که در یک درس موجب تقویت آن درس شده و استفاده از این روش‌ها برای سایر درس‌هایی که از نظر ساختاری شبیه آن درس هستند آن‌ها را ارتقا و بهبود بخشند. روش دانش‌آموزان مثبتاندیش که از نقاط قوت خود شروع می‌کنند، بسیار امیدوارکننده و ثمربخش است. در این روش نیمه‌ی پر لیوان دیده می‌شود. بسیاری از رتبه‌های برتر در کنکورهای سال‌های گذشته با مثبت‌اندیشی و در سایه‌ی شناخت درست عوامل تأثیرگذار در درس‌های مختلف و تعمیم آن‌ها توانسته‌اند نتایج خود را به‌تدریج ارتقا دهند و چه‌بسا در کنکور بهترین نتیجه‌ی ممکن را به دست آورند.
به همه‌ی دانش‌آموزان و اولیا توصیه می‌کنم در مواجهه با کارنامه و حتی در کل زندگی، به جای ملامت از جهت کاستی‌ها که باعث ناامیدی و رخوت می‌شود، به سراغ بخش‌های امیدوارکننده و مثبت بروند و از آن‌ها آغاز کنند و با تعمیم دستاوردهای خود ارتقا یابند.