دربارهی نقشِ اوليا بسيار گفتهايم. حالا بگذاريد به چند توصيهی كوتاه دربارهی آخرين هفتهی قبل از كنكور و روزِ كنكور بپردازيم.
١. ممكن است فرزندتان در اين روزهای پايانی لجباز، غرغرو، پرخاشگر يا بیادب شده باشد! لطفاً صبوری و متانت پيشه كنيد و هرگز با او وارد عمل و عكسالعمل نشويد. اين چند روز را هم به دلش راه بياييد. نصيحت و تربيت و يادآوريی قوانين خانه و خانواده را بگذاريد برای چند روز بعد از كنكور.
٢. اگر در عملكرد ماههای گذشتهاش اشتباه و كاستی داشته، خودش بهتر از شما میداند. نمك روی زخم نپاشيد و يادآوری نكنيد.
٣. تا به حالا هر چه ميتوانست ياد بگيرد، فراگرفته است. در اين چند روزِ باقیمانده يا خودش شور و شوقِ درس خواندن دارد و میخواند كه مفيد است، يا با بیميلی و به اصرارِ شما میخواند كه بیفايده است.
٤. با خودتان خلوت كنيد و به آرامش برسيد. پدر و مادر!... اول شما بنشينيد و با هم حرف بزنيد... اگر فرزندتان رشتهای را كه حقِ اوست، يا دوست دارد (يا آن رشتهای را كه شما دوست داريد!) قبول نشود؛... چه میشود؟ دقت كنيد! اول شما بايد به آرامش برسيد. نمیتوانيد فرزندتان را گول بزنيد و برای او ادای آرامش را درآوريد. وقتی به آرامش رسيديد و مطمئن شديد كه اگر قبول نشود دنيا به آخر نمیرسد، آنوقت میتوانيد اين را به خودش هم بگوييد.
٥. احتمالاً فرزندتان خالهها، عموها، معلمين، دوستان و آشنايانِ دور و نزديكي دارد كه چه بسا بارها از روي محبت و تلطف اظهار كردهاند كه منتظرِ شيرينيی قبوليی او هستند. سرِ جلسهی كنكور در مواجهه با اولين سؤالِ دشوار، به اين فكر خواهد افتاد كه حالا چه جوابی به اين آشنايان بايد بدهد؟! حتی ممكن است به يادِ رقبا يا حتی دشمنانش! بيفتد. خيالش را آسوده كنيد كه برای حرفِ مردم تره هم خرد نمیكنيد!
٦. شبِ قبل از كنكور اگر شد يك جشنِ خانوادگیِ كوچکِ بدونِ بريز و بپاش، همراه با بازی و سرگرمی بگيريد. البته لطفاً به يك غذای سادهی خوشمزهی خانگی بسنده كنيد و غذای رستوران را به فردا موكول كنيد!
٧. روزِ قبل از كنكور يك سر تا حوزهی آزمون برويد و مسيرِ خانه تا حوزه و ورودیِ حوزه را شناسايی كنيد.
٨. شايد فرزندتان حواس درستی نداشته باشد. ١٢ وسيلهای را كه بايد در جلسهی كنكور همراه داشته باشد، از مقالاتِ سایتِ کانونِ فرهنگیِ آموزش يا مجلهی آزمون ياد بگيريد و براي او آماده كنيد.
٩. صبحِ روز كنكور حتماً همراهِ او به حوزه برويد و برايش آرزوی موفقيت كنيد. اگر ديديد از اين كار خوشش نمیآید و معذب میشود مراسمِ آرزوي موفقيت را در خانه اجرا كنيد.
١٠. بعد از اتمامِ آزمون به دنبالش برويد. حتی اگر عادتِ هميشگی شما نيست او را در آغوش بگيريد و ببوسيد. به او يادآوری كنيد كه چه قدر مايهی افتخارِ شماست. حتماً از دور و اطراف میشنويد كه سؤالات چهقدر سخت بوده. اين را بگوييد. بگوييد: «وااااي! چه كار كردی؟ ميگن امسال وحشتناك سخت بوده!»
محمد معافی
حسین پرهیزگار: سلام و با تشکر از آقای معافی. این توصیهها برای این ایام کاملاً ضروری است. چند نکته هم به نظر بنده رسید. ۱. در مورد ۴: در هفتهی آخر بهتر است اصلاً سخنی مطرح نشود، بحث در مورد کسب نتیجهای فراتر از توان دانشآموز استرسآور و پایینتر از توان، گاهی ناامیدکننده است. ۲. در مورد ۸: بهجای حواس درستی ندارد میتوان گفت تمرکز کافی ندارد. ۳. درمورد ۵: توصیه به دوری از این افراد در هفتهی آخر است. ۴. در مورد ۱۰: چون خیلی زود صحت یا عدم صحت رفتار و گفتار ما بر او واضح و مشخص میشود بهتر است از شیوهی گذشتگان استفاده کنیم که همه چیز را به اراده و خواست خدا نسبت میدادند یعنی بگوییم: خسته نباشی! شما تلاشت را کردی، نتیجه با خداست. ۵. موارد دیگر هم میتوان به این مقاله افزود مثل پرهیز از مباحث اقتصادی ،گرانی و ... که ممکن است فرزندمان هزینههای مربوط به خود را متصور شود یا تلاش و همراهی برای کسب آمادگیهای جسمانی با تغذیه متعادل، همراهی در تنظیم ساعت خواب و بیداری و... البته مهمترین نکته این است که بدانیم توجه زیاد هم در این ایام گاهی به اندازهی بیتوجهی میتواند مخرب و ویرانگر باشد
داود اکبری: سلام دوستان! از این یادداشت محمد خوشم آمد، نخست به اینخاطر که روی صحبتش با پدر و مادرهاست. چیزی که ما در این اواخر فراموشش کردیم و این توجه محمد به اولیا را دوست دارم.
دوم چند درخواست شدنی از اولیا. حتی انجام دو سه مورد از ده مورد فوق توسط آنها، به حال دانشآموزان مفید خواهد بود.
سوم اینکه لحن درخواستهای آقای معافی، دلپذیر است.
در آخر باید بگویم جای این مقاله در مجله خالیست.
سپاسگزارم
محمدحسن زارعی: سلام! مقاله از نگاه پدر و مادر، بدون کم و کاست و عالی بود.
توجه به آیتم ششم: دورهمی خانوادگی (پدر و مادر و خواهر و برادر)
همیشه پایدار باشید.
منوچهر فاریابی: با انتشارش مخالف نیستم. اما مقالهی قوی و تأثیرگذاری هم نیست. انسجام لازم را ندارد. مثلاً انتخاب رشته چه ربطی به هفتهی آخر دارد؟ حرف تازهای هم ندارد. یکجور توصیهنامه و نصیحت است. نمیشود برای همهی خانوادهها حکم واحد و یکسری توصیههای عمومی صادر کرد.
پژمان عبدالهیان: مطالب کاملاً درستی را بیان کردهای. ولی نباید این نکات بهانهای برای تقویت برخی رفتارهای نادرست دانشآموزان در محیط خانه ایجاد کند. به همین دلیل است که چنین نکاتی را معمولاً در جلسات اولیا و در غیاب دانشآموزان مطرح میکنیم. در ضمن ممکن است بسیاری خانوادهها امکان اجرای برخی توصیههایت را نداشته باشند.