چرا بعضیها در جلسهی کنکور همه چیز یادشان است؟ این حد تسلط از کجا نشئت میگیرد؟ چرا برای اینها منحنی فراموشی یک دروغ است؟
فراموشی را همهی ما تجربه کردهایم اما بعضی چیزها فراموششدنی نیستند و خیلی چیزهای فراموششده را با یک تلنگر کوچک به یاد میآوریم. چه روش و تکنیکی در حفظ آنها داشتهایم که بعد از سالها هنوز یادمان نرفتهاند؟ رمز عبور تلفن همراه، رمز کارت بانکی، شمارهی تلفن منزل و تلفن همراه، شعری که در کودکی حفظ کردهایم، برخی تصاویر کتاب درسی، متن تبلیغات تلویزیونی و مثالهای زیادی از این دست ناقض منحنی فراموشی هستند. واقعاً چه اتفاقی در مورد اینها افتاده است؟
روی چیزهای فراموشنشدنی دقت کنید. شما اکثر آنها را بارها و بارها مرور کردهاید. چرا برای همهی درسها این تکنیک را به کار نمیبرید؟ انواع تکنیکهایی که توان یادآوری شما را بالا میبرد، بر مرور در زمانهای مشخص و منظم پایهریزی میشوند. شاید در نظر شما، مرور مداوم زمانبر باشد اما اگر در دفعهی اول، فصلی از کتاب را در دو ساعت مطالعه کنید، در بار چهارم این زمان به 10 الی 15 دقیقه کاهش پیدا خواهد کرد و بالاخره به جایی خواهید رسید که در یک ساعت، 100 صفحه کتاب خواهید خواند. معلمها را ببینید. آیا برای هر کلاس درسی که دارند، چند ساعت مطالعه میکنند؟ آنها با مرور زیاد و نوشتن پای تخته به این توان رسیدهاند که با وقفهی یکساله در تدریس برخی مباحث، با ده دقیقه مطالعه، تمام مطالب را به خاطر میآورند.
روشهای مختلفی برای مرور وجود دارد که در اینجا به چند روش اشاره میکنم که اجرای آنها منوط به این است که در مورد روش انجام آنها بیشتر تحقیق کنید؛ چون مرور بهتنهایی مؤثر نیست! آنچه باید انجام دهید «مرور صحیح» است.
1. درسهای حفظی را 24 ساعت بعد مرور کنید و درسهای حلکردنی را بلافاصله بعد از مطالعه.
2. از شنبه تا چهارشنبه بخوانید و تست بزنید. پنجشنبه، همهی آنچه را در هفته خواندهاید مرور کنید. در هفتهی دوم تمام مطالب دو هفتهی گذشته را مرور کنید.
3. خلاصهنویسی و یادداشتبرداری کنید. سعی کنید آنچه را خواندهاید با زبان خودتان بنویسید و به خودتان درس پس بدهید.
4. از روش بالارد استفاده کنید. در ساعات استراحت بین دو مطالعه، آنچه را مطالعه کردهاید به صورت ذهنی به خاطر بیاورید.
5. برای مرور از زمانهای لایتنر استفاده کنید (روز دوم، روز چهارم، روز هشتم و درنهایت روز شانزدهم).
6. از روش تانسون استفاده کنید (مرور بعد از 24 ساعت، یک هفته و نهایتاً یک ماه).
7. استفاده از روش اسکینر را هم در نظر داشته باشید (بهیادسپاری مطالب همراه با بازی و سرگرمی و همراه با جایزه به خودتان!)
8. روش خودتان را کشف کنید. این بهترین روش خواهد بود؛ چون منطبق بر خود شماست.
نکتهی آخر اینکه حافظه مانند عضله است؛ هر چه از آن کار بکشید، قویتر و ورزیدهتر میشود. پس مهم این است که مرور کنید حالا با هر روشی.
در آزمونهای کانون، هر مطلب درسی را دستکم چهار الی پنج بار مرور خواهید کرد. کافی است که از قالب برنامهی راهبردی خارج نشوید.