وقتی می‌دانیم از کجا سؤال می‌آید

همان طور که می‌دانید یکی از قسمت‌های برنامه‌ی تابستان کانون فرهنگی آموزش، مطالعه از کتاب زرد عمومی است. در هر آزمون 10 سؤال از هر درس عمومی بدون هیچ گونه تغییری بر اساس آن‌چه از قبل مشخص شده است از کتاب زرد عمومی می‌آید. گاهی بعضی از دانش‌آموزان می‌پرسند: «آیا این کار نوعی خودفریبی نیست؟ این که می‌توان سؤال و گزینه‌ی درست را حفظ کرد و بخش سؤالات مربوط به زرد عمومی را 100 درصد جواب داد؟»

چندین پاسخ برای این پرسش می‌توان مطرح کرد:

1- درست است که ضرایب درس‌های عمومی کم‌تر هستند و درنتیجه کم‌تر باعث جابه‌جایی رتبه می‌شوند ولی در رتبه‌های برتر و هم‌چنین در رشته/ دانشگاه‌های بالاتر همین میزان کم جابه‌جایی می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد. به طور مثال رتبه‌ی 800 رشته‌ی تجربی سهمیه‌ی منطقه‌ی 2 می‌تواند در رشته‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه سراسری گیلان پذیرفته شود در حالی که رتبه‌ی 1200 همان منطقه نمی‌تواند. پس می‌بینیم همین 400 واحد اختلاف رتبه تا چه میزان می‌تواند در سرنوشت دانش‌آموز مؤثر باشد. با مراجعه به سایت کانون و مشاهده‌ی کارنامه‌های قبولی مثلاً کنکور 94 بسیاری از این موارد را می‌بینیم که درس‌های اختصاصی دو رتبه‌ی مختلف یک به یک نظیر هم هستند ولی درس‌های عمومی باعث تفاوت رتبه شده‌اند. یکی از فواید برنامه‌ی تابستانی کانون، ترغیب دانش‌آموزان به مطالعه‌ی درس‌های عمومی است.

2- از دانش‌آموز انتظار نمی‌رود که سؤال و جواب را از کتاب زرد عمومی حفظ کند! یادمان باشد آزمون کانون تنها سنجشی نیست بلکه برنامه‌ای- آموزشی است. هدف صرفاً افزایش تراز به هر قیمتی نیست. پس دانش‌آموز آگاه کم‌تر به سمت چنین کاری می‌رود. سؤالاتی که از کتاب زرد عمومی طرح می‌شود همه مربوط به درس‌های سال سوم است که دانش‌آموز حدود 2 ماه قبل برای امتحانات نهایی، آن‌ها را مطالعه کرده است. پس می‌تواند ابتدا سؤالات کتاب زرد را از خود امتحان بگیرد و ببیند کدام مباحث را فراموش کرده است؛ سپس تنها جواب سؤالاتی را که نزده یا غلط زده است ببیند و مبحث مربوط به آن‌ها را از کتاب درسی مرور کند. این کار تقریباً شبیه عملی است که حدود 9 ماه دیگر در ایام جمع‌بندی انجام خواهد داد. هم‌چنین این کار باعث می‌شود مطالبی را که قبلاً خوانده است بازیابی کند.

3- در مباحثی که مستقیماً از کتاب زرد عمومی سؤال می‌آید چون تعداد زیادی از دانش‌آموزان درصد نسبتاً خوبی دارند این قسمت از آزمون باعث جابه‌جایی چشمگیر تراز کل نمی‌شود؛ پس باز هم نمی‌توان به آن نقش «خودفریبی» داد.