شاید شنیده باشید که سالانه تعداد بسیار زیادی زمینلرزهی خفیف و با شدت کم در دنیا رخ میدهد. این زمین لرزهها، تلنگرهایی بر پیکرهی زمین هستند تا انرژی درونی آن را آزاد کنند و از وقوع زمین لرزههای بزرگتر جلوگیری کنند. در واقع، لرزشهای پی در پی به ما میگویند که مقاومسازی را جدی بگیرید، زیرا تکانهای بزرگ در راه است.
واژهی "تلنگر" یکی از نامآشناترین واژهها برای دانشآموزان کانونی است و کم و بیش در طی آزمونهای برنامهای و دریافت بازخوردهای پروژهای، آن را تجربه میکنند. تلنگرهای آگاهی بخش، اگر به خوبی مدیریت شده و پیامهای همراهشان به طور دقیق فهمیده شوند، نقطهی طلایی برای پیشرفت دانشآموزان خواهند بود.
یکی از بازخوردهای کارنامهایِ دانشآموزان، کارنامهی پنج نوع درس است. در این کارنامه، درسهای تلنگری یا نیاز به اندکی تلاش وجود دارد که با کمی توجه، تمرکز و جدی گرفتن تلنگر، میتواند به نقطهی قوت دانشآموز تبدیل شود و در صورت بی توجهی، نقطهی ضعف او شده و بعد از مدتی، به افت تحصیلی دانشآموز منجر خواهد شد.
صفحهی 182 دفتر برنامهریزی، برای کسانی که دفتر برنامهریزی را تکمیل میکنند تلنگر خوبی است تا افت و خیزهای مطالعاتی خود در هفتههای متوالی را به طور پیوسته بررسی کنند و امکان انگیزهی رقابت پیوسته با خود و تلاش طولانی مدت را داشته باشند. وقتی یک روز را به خاطر عدم مطالعه از دست میدهید و در ستون جمع کل روز مربوط در دفتر برنامهریزی، یک صفر درشت قرمز رنگ مینویسید ضمیر ناخودآگاه شما این پیام و سیگنال هشدار را دریافت میکند که باید با جدیت بیشتری کار را به پیش بُرد و هیچ روزی را به راحتی از دست نداد. این ایجاد تعهد جدی برای تلاش پیوسته، یکی از مزیتهای تلنگر آموزشی است.
با حضور در آزمونها، دانشآموزان می فهمند که فضای آزمون دادن در کانون، کاملا متفاوت با فضای تستزنی در خانه است و شاید این در آزمونهای اول یک چالش برای دانشآموزان باشد که چرا تعداد اشتباهات و بیدقتیها در تستزنی در آزمونهای برنامهای بیشتر از تستزنی در خانه است. اگر از این موضوع عصبی نشویم و به چشم یک تلنگر و فرصت پیشرفت به این اتفاق نگاه کنیم میتوانیم با تحلیل آزمون و خودنگاریهای به موقع، آزمون به آزمون پیشرفت کنیم. تعدادی از دانشآموزان بیشتر اشتباهات و پاسخهای اشتباه خود در آزمونها را ناشی از بیدقتی میدانند. این یک توهم است و نیاز به تصحیح دارد. زیرا بخش مهمی از اشتباهات و نکات فراموش شده و حتی سوالهایی که با شک پاسخ میدهیم ناشی از یادگیری ناقص است. یادگیریهای ناقص به سازههای ضعیفی شبیه هستند که به صورت غیر اصولی در یک ساختمان به کار رفتهاند و هر لحظه امکان تخریب و فروپاشی آنها با یک تکان معمولی وجود دارد.
بر اساس پذیرهی علمی "محرک - پاسخ"، این که در مقابل محرکها، بدون تفکر و آگاهی بلافاصله پاسخ شرطی و از روی پیشفرضهای ذهنی بدهیم یک پیشامد جدی و محتمل است. یک دانشآموز سخت کوش میداند که اگر برای آزمونی خیلی خوب درس خواند اما بر خلاف تصورش، سطح سوالها بالا بود و او به اهداف از پیش تعیین شده نرسید، نباید ناامید شده و به صورت احساسی، تصمیمهای نادرست بگیرد. زیرا وجود همین تلنگرها و اندکی دشواری در حجم و دشواری مباحث و زمان محدود برای مطالعه است که دانشآموز را به تدریج برای آزمون سراسری و رقابتهای بسیار نزدیک آن آماده و آبدیده میکند.
امیدوارم با جدی گرفتن تلنگرها، بیشتر از پیش برای آزمون سراسری آماده شوید.