امید قیسوندی
رتبه ۹ منطقه ۳ _ پزشکی دانشگاه تهران
اضطراب یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های افرادی است که در فرآیند پیش‌رفتن به سوی اهداف بزرگ خود قرار دارند. تجربه نشان داده است که آرامش و دوری از اضطراب اصلی‌ترین مشخصه‌ی افراد موفق است. عوامل گوناگونی زمینه‌ساز تنش‌ها و اضطراب‌ها هستند. انواع ترس‌ها بخش عمده‌ی این عوامل را تشکیل می‌دهند.
یکی از اصلی‌ترین اشکال ترس، «ترس از شکست» است.اگر موفق نشوم چه؟ اگر شکست بخورم؟ اگر این همه تلاش بکنم و سختی بکشم اما نتوانم به نتیجه‌ی دلخواهم دست پیدا کنم؟ اینها سوالاتی است که ذهن فرد را شدیداً درگیر کرده و او را برای دقیقه‌ها و ساعت‌ها مشغول کرده و به‌طور مستقیم و مشهود در عملکرد و نتیجه‌ی او تأثیر می‌گذارند. بسیاری از روش‌های مشاوره درباره‌ی مقابله با ترس از شکست در بین مشاوران کنکور وجود دارند که متأسفانه به دور از هرگونه واقع‌بینی و تجربه فردی مشاور در این‌باره بیان می‌شوند. متأسفانه اکثر مشاوران در جواب سوال دانش‌آموزان مبنی بر چگونگی مقابله با این مشکل به جملات انگیزشی و روحیه‌بخش رو می‌آورند.
نکته‌ای باید به آن توجه شود این است که چنین عبارت‌ها و گزاره‌هایی در این شرایط فقط نوعی هیجان و انگیزه‌ی آنی ایجاد کرده و به هیچ وجه مسئله را به‌طور اساسی حل نمی‌کند. بلکه بیشتر آن را بزرگتر و نهادینه‌تر می‌سازد. باید به بررسی این مشکل و ریشه‌های ایجاد آن بپردازیم. 
بطور کلی ریشه‌ی ترس در بسیاری از عوامل ناخودآگاه ماست. تجربیات مثبت و منفی گذشته باعث شکل‌گیری انواع رانه‌ها و مکانیسم‌های ناهشیار در مقابله با پدیده‌ها و شرایط مختلف خواهند شد. بدیهی است که چنین واکنش و احساسی طبیعی و ناخودآگاه بوده و به‌طور کلی در همه‌ی افراد وجود دارد و نمی‌توان آن را به یک سری شعار و جملات مثبت‌اندیشانه رفع کرد. من یک راه حل طلایی جهت چنین شرایطی ارائه می‌دهم. نکته‌ی خیلی مهمی که باید دقت کنید این است که ترس‌های ما همگی نقاط ضعف بزرگی دارند. این نقاط ضعف در واقع از مطابق نبودن این ترس‌ها با واقعیت سرچشمه می‌گیرند. ترس ما از شکست نه یک ترس منطقی و قابل‌تأثیر در آینده، بلکه صرفا تکانه‌ای احساسی است که ما بطور ناخودآگاه در مقابل شرایط فشارآور بروز می‌دهیم. راه حل طلایی دقیقا برعکس کاری است که معمولا انجام می‌هیم. راه حل «پذیرفتن» چنین ترسی است. شاید بگویید که این کار کمکی به استرس نکرده و یا حتی آن را بیشتر می‌کند و نمی‌تواند انگیزه بدهد. اما اصلا نباید چنین نگرشی درباره‌ی این مسئله داشته باشید. زیرا انگیزشی برخورد کردن با این مسئله فقط از انسانی برمی‌آید که از لحاظ ذهنی یا آگاهی از اوضاع نقص درک دارد. وگرنه چنین روشی برای هر انسان سالم و عاقل نوعی فراموشی و فریب موقت و دور شدن از مسئله می‌باشد.
حقیقت این است که بسیاری از انسان‌ها هم هستند که در کنکور موفق نشده‌اند. هیچ‌وقت کسی از انسان‌های شکست‌خورده نخواسته است که بیایند و درباره‌ی خود حرف بزنند. این یک تصور اشتباه است که فقط تنها حالت ممکن را موفقیت در نظر بگیریم. این حرف‌ها را نمی‌زنم که انگیزه‌تان کم شود؛ بلکه این را می‌گویم که به‌جای اینکه تلاشتان به‌طور ناپایدار طبق انگیزش‌های سطحی باشد، بر اساس یک فکر و عقل سلیم که نهایتا به موفقیت رهنمون می‌شود سوار شود.
اگر یک فرمول عملی برایتان بگویم این است که هرگاه ترس از شکست و مسائل بالا به ذهنتان آمد این جملات را به خود یادآور شوید و بیان کنید: «بله. شکست یکی از احتمالات است. در کنکور دو حالت وجود دارد یا موفقیت یا شکست. این نتیجه هم صفر یا صد نیست؛ بلکه موفقیت و شکست دو قطب یک نمودار هستند. اگر من تلاش نکنم به نتیجه‌ی شکست نزدیک‌تر می‌شوم. اما من حالا نشسته‌ام و دارم درس میخوانم. قطعا من هرچه درس میخوانم به موفقیت نزدیک می‌شوم. پس جای هیچ نگرانی نیست. ترس من بی‌مورد است، چون وقتی من دارم الان درس میخوانم یعنی همین الان هم نمی‌گذارم که به شکست نزدیک شوم. ترس من وقتی منطقی است که در شرایطی غیر از الان باشم. چون هیچ عاملی بجز عدم تلاش باعث نمی‌شود که من به موفقیت دست پیدا نکنم.» پذیرفتن چنین ترسی در واقع یک مقابله به مثل عالی و منطقی است که یک نگرش پایدار را در اختیار شما قرار می‌دهد که تا روز کنکور استوار قدم بردارید و موفقیت خود را رقم بزنید.