ادب پارسی - فرایند واجی

گفت: «گاهی ما آدم‌ها می‌خواهیم کارها را برای خودمان آسان کنیم.» گفتم: «بله؛ من هم همین طور.»

ادب پارسی - فرایند واجی

به نام خدایی که جان آفرید                          سخن گفتن اندر زبان آفرید


گفت: «گاهی ما آدم‌ها می‌خواهیم کارها را برای خودمان آسان کنیم.» گفتم: «بله؛ من هم همین طور. مثلاً به جای پایین آمدن از پله‌ها که کار سختی است، روی نرده می‌نشینم و سُر می‌خورم.» تعجب کرد و گفت: «این‌که کار خطرناکی است! منظورم این است که ما آدم‌ها فنونی را به کار می‌بریم که زودتر و آسان‌تر به نتیجه برسیم.» گفتم: «بله؛ من هم همین طور. مثلاً وقتی می‌بینم نمی‌توانم مسئله‌ای را حل کنم، آن را از دفتر تمرینم پاک می‌کنم!» زد زیر خنده و گفت: «منظورم این است که هنگام تلفظ روی حروف تغییراتی ایجاد می‌کنیم که واژه را آسان‌تر تلفظ کنیم.» گفتم: «من... من... نه... این یکی را نمی‌دانم!» گفت: «یکی از این فنون، اِبدال است. گاهی در بعضی کلمات «ن» و «ب» کنار هم قرار می‌گیرند؛ مثل شنبه. ما هنگام تلفظ، به جای «ن»، «م» می‌گذاریم و واژه را شمبه تلفظ می‌کنیم.»

با همیاری دوستم که «فرایند واجی اِبدال» را برایم توضیح داد، چند واژه‌ی دیگر را که دارای اِبدال است، پیدا کردیم:

جنبش ← جمبش

تنبل ← تمبل

منبع ← ممبع

دنبه ← دمبه

Menu