همایش دبیران زیست تهران
7 اردیبهشت 94
دبیران زیست خانم تهران حاضر در همایش زیست با حضور بهمن فخریان عضو تالیف کتاب آموزش و پرورش- 7 اردیبهشت 94
دبیران زیست آقا تهران حاضر در همایش زیست با حضور بهمن فخریان عضو تالیف کتاب آموزش و پرورش - 7 اردیبهشت 94
این همایش با صحبت‌های امید جعفری در زمینه بورسیه آغاز شد.
در 15 شهریور سال 84 بنیاد علمی آموزشی قلم چی وقف عام شد بر گسترش دانش و آموزش. خدمات خیرخواهانه بنیاد را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد از جمله بورسیه دانش آموزان مستعد با سه شرط داشتن معدل بالای 17 و داشتن انگیزه و نداشتن بضاعت مالی. هدف‌گذاری ما امسال بر بورسیه 60 هزار دانش‌آموز بود که موفق به بورسیه کردن 63 هزار و 300 دانش‌آموز شدیم.
خدمت بعدی، کمک هزینه تحصیلی است. تا کنون 2194 نفر از بین بورسیه شدگان، ماهانه 40 الی 60 هزار تومان از بنیاد علمی آموزشی قلم‌چی، کمک هزینه تحصیلی دریافت کرده‌اند.
5763 نفر دانش آموز روستایی تاکنون بورسیه کانون شده اند و 3514 دانش‌آموز بورسیه پدر یا مادر یا هر دو را از دست داده اند از بین دانش‌آموزان بورسیه 3056 دانش‌آموز تحت پوشش کمیته امداد و موسسه‌های خیریه هستند.
در سال 93، حدود 542 دانش آموز نابینا و کم بینا در سراسر کشور بورسیه کانون بودند که 14 نفر رتبه زیر 1000 کسب کردند. این دانش‌آموزان در کنکور با دانش‌آموزان منطقه 3 رقابت می‌کنند. امسال 120 دانش آموز کنکوری نابینا و کم‌بینا داریم که پیش‌بینی می‌شود دوباره 14 نفر رتبه زیر 1000 داشته باشیم. بسیاری از کتاب های کانون از جمله کتاب‌های آبی و زرد عمومی و اختصاصی به صورت فایل صوتی در اختیار این دانش آموزان قرار می گیرد. مشکل تست زدن این دانش‌آموزان با فایلهای صوتی برطرف شده است. هم‌چنین برای دانش آموزان برتر نابینا و کم‌بینا، کنکورهای سال‌های اخیر با خط بریل تهیه و ارسال می‌شود.
برای شناسایی دانش آموزان بورسیه دو کار انجام شده است اول این‌که از معتمدین بورسیه کمک گرفته شده است و دوم این‌که همه نمایندگی‌های کانون و همه شهرها را درگیر بورسیه کرده‌ایم به این صورت که از بین 372 نمایندگی 351 نمایندگی بیش از 10 دانش‌آموز بورسیه دارند که در سال اول بورسیه، 12 شهر مشارکت داشتند و 316 شهر هر سال در امر بورسیه پیشرفت می کنند و 74 نمایندگی بیش از دو برابر سال قبل خود دانش آموز بورسیه ثبت‌نام کرده اند. 18827 دانش‌آموز بورسیه از طریق معتمدین بنیاد معرفی شده اند. این معتمدین، از مسئولان آموزش و پرورش، خیرین و مشاوران و دبیران و مدیران و همکاران کانون هستند که براساس شناخت و ارتباطات خود دانش‌آموزان مستعد واجد شرایط را معرفی می‌کنند. در این بین 918 نفر معتمد فعال[1] هستند. خراسان رضوی در طرح معتمد بورسیه، بیشترین نقش را داشته است و شهرهای اطراف استان تهران و استان کرمان بیشترین دانش آموز معرفی شده از طریق معتمد را داشته اند. ما 16 معتمد (15 معلم و یک خیر) در طبس به عنوان یک شهر بسیار فعال در امر بورسیه داریم که بسیاری از دانش آموزان را معرفی کرده اند.
................................................
سپس امید صفات، مدیر محتوایی سایت کانون، نکاتی را در مورد این سایت مطرح کردند.
ایشان صحبت‌های خود را با اشاره به آموزش آنلاین و کلاس‌های رایگان تحت عنوان MOOC [2] که از سال 2012 آغاز شده و مطالب علمی آموزشی زیادی را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد، آغاز کردند و به پیش‌بینی‌های IBM در حوزه فناوری طی 5 سال آینده اشاره کردند و گفتند یکی از این پیش‌بینی‌ها این است که در آینده مدارس تغییر شکل می دهند و به سمت کلاس‌های آنلاین می‌روند و نقش دبیران تغییر می‌کند.
و با معرفی سایت http://amoozesh.kanoon.ir/ بیان کردند این سایت از زیرمجموعه‌های سایت کانون است که در آن، در حال حاضر بیش از 10 هزار فیلم 3 دقیقه‌ای براساس مباحث مختلف کتاب درسی در اختیار دانش‌آموزان قرار داده شده است[3] و بیش از 600 دبیر در این زمینه و کلاس های آنلاین مشارکت دارند. هم‌چنین فیلم‌ها براساس استاد ارائه دهنده نیز مرتب شده اند و دانش آموزان می‌توانند تمامی فیلم‌های یک دبیر را در صفحه خاص خود دبیران مشاهده یا دانلود کنند.
فیلم‌های 3 دقیقه‌ای آموزش آفلاین هستند و کلاس‌های آنلاین مانند یک کلاس درس مخاطبان آنلاین را آموزش می‌دهند. طی دوران طلایی نوروز، در 10 روز متوالی، درس‌های مختلف توسط دبیران به صورت آنلاین و رایگان در سایت کانون آموزش داده شد و با استقبال خوب دانش‌آموزان سراسر کشور و خصوصا دانش آموزان تراز بالا مواجه شد.
در حال حاضر با نزدیکی به امتحان‌های نهایی، کلاس‌های آمادگی امتحان نهایی به صورت آنلاین برگزار خواهد شد.
هم‌چنین در سایت کانون تعداد بسیار بالایی از خلاصه درس‌های دبیران برای استفاده‌ی همگان قرار داده شده است
در سایت کانون برای دبیران صفحه شخصی ویژه در نظر گرفته شده است که دبیران در این صفحه از امکانات خاصی برخوردارند از جمله قادر به مشاهده‌ی کارنامه‌ی آزمون‌های کانون دانش‌آموزان خود هستند. سوالات آزمون‌های کانون پس از هر آزمون در این صفحه برای آن‌ها قرار داده می‌شود. در زمان‌های خاص کتاب‌هایی به آن‌ها هدیه می‌شود که می‌توانند کتاب‌های انتخابی خود را سفارش دهند. هم چنین دبیران در این صفحه، قابلیت معرفی دانش‌آموزان واجد شرایط بوسیه آزمون‌های کانون را دارند.
.......................................................
این همایش با صحبت های بابک ندرخانی مدیرعامل شرکت رهپویان دانش و اندیشه در مورد "سیستم آموزش وارونه" ادامه پیدا کرد. بخشی ای از صحبت‌های ایشان در زیر آمده است:
آموزش وارونه یک روش یا نگاه جدید است که از دهه 80 میلادی در امر آموزش مطرح شد و امروزه نیز استفاده می شود. ایشان در ابتدا با اشاره‌ای به ضرب‌المثل: "اگر به فکر یک سال آینده خود هستید گندم بکارید و اگر به فکر ده سال آینده خود هستید درخت بکارید و اگر به فکر 100 سال آینده خود هستید انسان تربیت کنید" به این نکته تاکید کردند که دبیران با توجه به این‌که نقش تربیت انسان را به عهده دارند نقش موثری در آموزش و پرورش دارند.
ایشان تعریف جدید بی سوادی را در این دانستند که کسی نتواند خودش را آموزش دهد. آموزش به خود از طریق رسانه‌ها و روش‌هایی از جمله "آموزش وارونه و فیلم‌های 3 دقیقه‌ای" محقق می‌شود و اگر کسی نتواند آموخته های خود را فراموش کند بی سواد است زیرا در سال‌های گذشته دانش بشر که هر سه سال یک بار به روز می‌شد در هر 100 روز به روز می‌شود که البته رشد علم در رشته های نانو و پزشکی سرعت بیشتری نیز دارد. آموزش وارونه در واقعی یکی از کاربردهای فیلم و رسانه در آموزش است. سایت کانون قسمتی به نام فیلم های 3 دقیقه ای دارد که شامل فیلم های آموزشی زیادی برای هر درس و هر مبحث است. الان اکثریت امکان دیدن فیلم های 3 دقیقه ای را در سایت دارند.
و اما ما در ایران چه کار می توانیم انجام دهیم؟ کلاس وارونه یا آموزش وارونه.
در آموزش سنتی، کلاس دبیرمحور و متکلم وحده است و دانش‌آموزان سر کلاس یا درس را گوش می دهند یا درس پس می دهند و بعدازکلاس در منزل تمرین حل می‌کنند اما با آموزش وارونه، بخش آموزش را می توان با مشاهده فیلم توسط دانش آموزان در منزل آغاز شود و فعالیت به کلاس آورده شود و تدریس دبیر از سایت می تواند آنلاین یا آفلاین باشد و در کلاس دانش آموزان فعالیت کلاسی داشته باشند . طبق تحقیق‌های انجام شده، تعداد دانش آموزانی که در دروس مختلف افت داشته‌اند تا حد قابل توجهی با آموزش وارونه کاهش پیدا کرده است.
هدف اصلی ما در رهپویان کمک به دانش آموزان و به اساتیدی است که تمایل به پیش خوانی دارند.
......................................................
در ادامه، کاظم قلم چی به سخنرانی پرداختند. بخشی از صحبت‌های ایشان در زیر آمده است:
شخص معروفی به نام پنتنگرو سال‌ها قبل پیش بینی کرده بود که مردم در آینده با اینترنت اخبار را می خوانند و امروزه این موضوع محقق شده است و گفته بود مردم با تبلت ها آموزش خواهند دید یا یاد می گیرند. آخرین پیش بینی ایشان این است که مردم قرصی استفاده می کنند و زبان خارجی یاد می گیرند.
امروزه آموزش از اهمیت بالایی برخوردار است. حداقل 4 برنده جایزه نوبل، در سال‌های اخیر به توسعه همه جانبه اشاره کردند و ارتباط بین دانش و اقتصاد را مورد بررسی قرار دادند. یکی از دلایل این‌که به این آزمون ها نیز توجه می شود این است که به اقتصاد نیز ربط دارد و این یعنی Your Knowledge Today Your Economy Tomorrow.
با اصطلاح PIAAC آشنا شوید که در واقع آزمون پیزا بزرگسالان است و ویژه‌ی افراد بین 16 تا 65 سال است. PIAAC چند نتیجه دارد که بیان می کنم:
تنها کشوری که در دنیا در آن افراد بین 16 تا 25 ساله سواد کمتری از افراد 25تا 65 ساله ها دارند آمریکا است.
سواد دیپلمه‌های کره جنوبی و ژاپن از لیسانس‌های آمریکایی بیشتر است.
فرزندان کارگرها و شیشه‌شورهای شانگ های چین از متخصص‌ها موفق تر هستند.
هم‌چنین شما دبیران باید این اصطلاح خودتنظیمی[4] آشنا باشند. مدیریت تفکر یعنی فراشناخت[5] و مدیریت قلب (هوش هیجانی[6]) زیرمجموعه‌ی خودتنظیمی هستند و کسانی که مهارت فراشناختی بالاتری دارند موفق‌تر می‌شوند و هموارده مدیریت تفکر بر مدیریت قلب برتری دارد و افراد باید قدرت فراشناخت خود را افزایش دهند. امروزه معلم را انتقال دهنده‌ی دانش و تسهیل دهنده‌ی[7] آموزش می‌دانند و از دیدگاهی دیگر معلم ها را به دو گروه درس نگر و دانش آموز نگر طبقه بندی می کنند. دبیری که بتواند نام دانش‌آموزانش را بنویسد یعنی دانش آموز نگر، دبیر موفق‌تری است.
بحث دیگری که مطرح است، "یادگیری در حد تسلط"[8]می‌باشد. اصل این موضوع این است که همه افراد می توانند به قله برسند و همه می‌توانند زیست یا ریاضی بخوانند و همه می‌توانند موفق شوند. تئوری "یادگیری در حد تسلط" این که همه می توانند یاد بگیرند.به این صورت است: در یادگیری هر کسی به یک روش یاد می گیرد.
و اما چند ایده برای تفکر را مطرح می‌کنم وتوصیه می‌کنم در مورد آن‌ها تفکر کنید:
آیا باید در مدارس سخت‌گیری[9] و نظم وجود داشته باشد یا آزادی بالا[10]؟ در زمان جنگ ویتنام گرایش مدارس با آزادی بیشتر ایجاد شد اما الان به این نتیجه رسیده‌اند که نظم بهتر است.
عوامل موفقیت نظام‌های آموزشی را به چه نسبت می‌دهید؟ راجع به این که نظام های آموزشی موفق تر چه کار می کنند ملاکهای مختلفی مدنظر است از جمله بودجه، سایز کلاس، سایز مدرسه، مدیریت و رهبری آموزشی، معلم، اولیا و این‌که موفقیت‌های آموزشی این نظام‌ها را به کدام می‌توان نسبت داد؟
ایشان هم‌چنین به دبیران توصیه کردند کتاب "شکاف آموزشی" را که به فارسی ترجمه شده است را مطالعه کنند. این کتاب را آموزش پرورش با انتشارات مدرسه منتشر کرده است و به فارسی ترجمه شده است. نویسنده این کتاب کسی است که تیمز را مدیریت می کند که در ایران برگزار می شود در این کتاب آموزش از سه دیدگاه ارزیابی شده است. آموزش آن‌چنان که دانش‌آموزان می‌آموزند. آموزش آن‌چنان که دبیران آموزش می‌دهند و آموزش آن‌چنان که مدیران و رهبران آموزشی طراحی می‌کنند. در این کتاب با مقایسه بین کشورهایی مثل آمریکا و آلمان و ژاپن، ابتدا نتیجه می گیرند نظام آموزشی ژاپن برتر است و در دور دوم ارزیابی، مقایسه بین 7 کشور صورت می‌گیرد و نتیجه این است که هرکدام از این کشورها در آموزش ریاضی حرفی برای گفتن دارند. برترین نظام آموزشی محدود به یک سیستم و یا یک کشور نیست. و از نظر من این به این دلیل است که هر دبیری به روش خودش تدریس می کند و هر دانش آموزی هم یک جور یاد می گیرد.
ایشان هم‌چنین با دعوت دبیران به مطالعه، چنین بیان کردند: سال گذشته مطالعه کتاب teach like a champion ،که در آن 49 تکنیک برای این‌که چگونه تدریس کنیم آورده شده است، را به دبیران توصیه می‌کردم، امسال نیز توصیه می‌کنم کتاب make it stick را که هنوز به فارسی ترجمه نشده است را مطالعه کنید.
......................................................
دکتر رضا فیاض در مورد کتاب های پرمخاطب به سخنرانی پرداختند که بخشی از صحبت های ایشان در زیر آمده است:
کتاب‌های پرمخاطب که نمونه بارز یک انتشار کتاب توسط مولف است در مقاطع مختلف و درس‌های مختلف کتاب‌هایی را چاپ کرده است. در این کتاب‌ها که خود مولف آن را چاپ می کند[11] مسئولیت اثر با مولف است و به دلیل دیده شدن در سال 2008 کتاب هایی که به این روش تولید شده اند بیش از چاپ به حالت عادی بوده است.
ایران نهمین کشور در دنیا در زمینه تولید کتاب های چاپ اول است (اولین کشور در این زمینه امریکا است.)، ما این روش را در کانون به ماشین تبدیل کرده ایم و به صورت کاملا منسجم و منظم و در سریع‌ترین زمان این کتاب‌ها تولید می‌شوند وبه یک محصول تبدیل می‌شوند.
از جمله دبیران شیمی که در کتاب‌ها پرمخاطب، فعالیت داشته‌اند فرزاد نجفی بوده که در مرداد 93 ابتدا شیمی 2 را با 500 تیراژ تولید کردند و در مهر 93 باز به تعداد 100 تیراژ آن را دوباره چاپ کنند. ایشان به مرور زمان حدود 3100 جلد کتاب شیمی را به این روش تولید کرده‌اند. دبیر دیگر، روح اله حاجی سلیمانی هستند که دو جلد کتاب با تیراژ 500 تولید کردند ولی همین دو جلد کتاب در سراسر ایران فروش اینترنتی داشته اند و در آمار بیشترین آمارهای توزیع فروش اینترنتی قرار گرفتند. مشارکت در تولید کتاب‌ها توسط خود مولف در کتاب‌های پرمخاطب هنر دیده شدن را برای دبیران فراهم می کند. حتی ناشران سنتی نیز که به ظاهر باید با این طرح مخالف باشند و آن را رقیب خود بدانند ولی به این سمت روی آورده اند. مخاطبان می‌توانند به سایت Selfpub.kanoon.ir که سایت کانون است مراجعه و کتاب‌های پرمخاطب را مشاهده کنند. هم‌چنین در این سایت، کتاب‌خانه آنلاین را نیز داریم که دانش‌آموزان می‌توانند از آن استفاده کنند.
..................................
در انتها بهمن فخریان عضو تالیف کتاب آموزش و پرورش و از دبیران زیست در مورد کتاب‌های علوم و زیست مدارس صحبت کردند و با دبیران به پرسش و پاسخ پرداختند.
..................................
در انتهای این همایش به 20 نفر به قید قرعه هدایایی اهدا شد. عکس این افراد در زیر آمده است:
برندگان قرعه‌کشی همایش زیست دبیران تهران- 7 اردیبهشت 94
تهیه و تنظیم
ناهید منجمی
[1] یعنی بیش از 5 دانش‌آموز بورسیه معرفی کرده‌اند.
[2] Massive Online Open Courses
[3] به عنوان مثال ممکن است برای یک مبحث حدود 40 فیلم کوتاه از دبیران مختلف و از زوایای مختلف تدریس، در دسترس باشد.
[4] Self Regulation
[5] metacognition
[6] EQ
[7] Facilitator
[8] Master in learning
[9] High Discipline
[10] open school
[11] Self publishing