همایش دبیران ریاضی در کانون فرهنگی آموزش
همایش دبیران ریاضی، مشابه همایش دبیران فیزیک، 31 فروردین 94 در ساختمان مرکزی بنیاد علمی آموزشی قلم‌چی تشکیل شد.
دبیران ریاضی آقا حاضر در همایش تخصصی دبیران ریاضی تهران
دبیران ریاضی خانم حاضر در همایش تخصصی دبیران ریاضی تهران
این همایش با صحبت های بابک ندرخانی مدیرعامل شرکت رهپویان دانش و اندیشه در مورد "سیستم آموزش وارونه[1]" آغاز شد. ایشان با اشاره به سایت‌های بین‌المللی که مباحث آموزشی را در اختیار دانش‌آموزان و مخاطبان قرار می‌دهند این سوال را مطرح کردند که ما در ایران چه کار می توانیم انجام دهیم؟
پاسخ این سوال کلاس وارونه یا آموزش وارونه است که در سایت کانون محقق شده است. آموزش وارونه یک روش یا نگاه جدید است که از دهه 80 میلادی در امر آموزش مطرح شد و امروزه نیز استفاده می شود. این شیوه، از طریق رسانه‌ها و فیلم‌های کوتاه منجر به خودآموزی می‌شود. در واقع یکی از کاربردهای فیلم و رسانه در آموزش است. سایت کانون قسمتی به نام فیلم های 3 دقیقه ای دارد که شامل فیلم های آموزشی زیادی برای هر درس و هر مبحث است و امروزه اکثریت مخاطبان، امکان دیدن فیلم های 3 دقیقه ای را در سایت دارند و بدین وسیله آموزش وارونه محقق شده است، هم‌چنین در سایت کانون علاوه بر آموزش آفلاین (فیلم‌های 3 دقیقه‌ای) امکان استفاده از کلاس‌های آنلاین نیز وجود دارد.
در آموزش سنتی، کلاس دبیرمحور و متکلم وحده است و دانش‌آموزان سر کلاس یا درس را گوش می دهند یا درس پس می دهند و بعدازکلاس در منزل تمرین حل می‌کنند اما با آموزش وارونه، بخش آموزش را می توان با مشاهده فیلم توسط دانش آموزان به منزل و قبل از تدریس منتقل کرد و فعالیت به کلاس آورده شود و تدریس دبیر از سایت می تواند آنلاین یا آفلاین باشد و در کلاس دانش آموزان فعالیت کلاسی داشته باشند. طبق تحقیق‌های انجام شده، تعداد دانش آموزانی که در دروس مختلف خصوصا ادبیات و ریاضیات افت داشته‌اند تا حد قابل توجهی با آموزش وارونه کاهش پیدا کرده است.
.......................................................
سپس امید صفات، مدیر محتوایی سایت کانون، نکاتی را در مورد این سایت مطرح کردند.
ایشان صحبت‌های خود را با اشاره به آموزش آنلاین و کلاس‌های رایگان تحت عنوان MOOC [2] که از سال 2012 آغاز شده و مطالب علمی آموزشی زیادی را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد، آغاز کردند و به پیش‌بینی‌های IBM در حوزه فناوری طی 5 سال آینده اشاره کردند و گفتند یکی از این پیش‌بینی‌ها این است که در آینده مدارس تغییر شکل می دهند و به سمت کلاس‌های آنلاین می‌روند و نقش دبیران تغییر می‌کند.
و با معرفی سایت http://amoozesh.kanoon.ir/ بیان کردند این سایت از زیرمجموعه‌های سایت کانون است که در آن، در حال حاضر بیش از 10 هزار فیلم 3 دقیقه‌ای براساس مباحث مختلف کتاب درسی در اختیار دانش‌آموزان قرار داده شده است[3] و بیش از 600 دبیر در این زمینه و کلاس های آنلاین مشارکت دارند. هم‌چنین فیلم‌ها براساس استاد ارائه دهنده نیز مرتب شده اند و دانش آموزان می‌توانند تمامی فیلم‌های یک دبیر را در صفحه خاص خود دبیران مشاهده یا دانلود کنند.
فیلم‌های 3 دقیقه‌ای آموزش آفلاین هستند و کلاس‌های آنلاین مانند یک کلاس درس مخاطبان آنلاین را آموزش می‌دهند. طی دوران طلایی نوروز، در 10 روز متوالی، درس‌های مختلف توسط دبیران به صورت آنلاین و رایگان در سایت کانون آموزش داده شد و با استقبال خوب دانش‌آموزان سراسر کشور و خصوصا دانش آموزان تراز بالا مواجه شد.
در حال حاضر با نزدیکی به امتحان‌های نهایی، کلاس‌های آمادگی امتحان نهایی به صورت آنلاین برگزار خواهد شد.
هم‌چنین در سایت کانون تعداد بسیار بالایی از خلاصه درس‌های دبیران برای استفاده‌ی همگان قرار داده شده است
در سایت کانون برای دبیران صفحه شخصی ویژه در نظر گرفته شده است که دبیران در این صفحه از امکانات خاصی برخوردارند از جمله قادر به مشاهده‌ی کارنامه‌ی آزمون‌های کانون دانش‌آموزان خود هستند. سوالات آزمون‌های کانون پس از هر آزمون در این صفحه برای آن‌ها قرار داده می‌شود. در زمان‌های خاص کتاب‌هایی به آن‌ها هدیه می‌شود که می‌توانند کتاب‌های انتخابی خود را سفارش دهند. هم چنین دبیران در این صفحه، قابلیت معرفی دانش‌آموزان واجد شرایط بوسیه آزمون‌های کانون را دارند.
.......................................................
در ادامه کاظم قلم‌چی، با ذکر "ایده هایی برای تفکر" به سخنرانی پرداختند که بخشی ازصحبت های ایشان در زیر آمده است:
سوالاتی را مطرح می‌کنم و از دبیران می‌خواهم راجع به آن‌ها تفکر کنند، این سوالات و ایده‌ها عبارتند از:
آیا باید در مدارس سخت‌گیری و نظم وجود داشته باشد یا نه؟
ازمون‌های استاندارد یا آزمون‌های دیگر؟
دبیران بهتر است درس‌نگر باشند یا آموزش‌نگر؟ و شما دبیران جزو کدام دسته هستید؟
عوامل موفقیت نظام‌های آموزشی را به چه نسبت می‌دهید؟ راجع به این که نظام های آموزشی موفق تر چه کار می کنند ملاکهای مختلفی مدنظر است از بودجه، سایز کلاس، سایز مدرسه، مدیریت و رهبری آموزشی، معلم، اولیا و این‌که موفقیت‌های آموزشی این نظام‌ها را به کدام می‌توان نسبت داد؟
چقدر موافقید نتیجه‌ی دانش‌آموزان نتیجه‌ی تدریس دبیر است؟
آیا همه می‌توانند ریاضی یاد بگیرند؟
آیا برای آموزش استفاده از یک مرجع موثر است یا نرم‌افزارها و رسانه‌های مختلف؟
تحقیقات ثابت کرده‌اند که مهمتر از نرم افزار کتاب است!! معلم هایی که یک کتاب مرجع را به کلاس می برند و طبق آن پیش می روند بهتر از استفاده با نرم افزار نتیجه می‌گیرند. توصیه می‌کنم مطالعه کنید ولی از ابزارهای رسانه‌ای نیز استفاده کنید و خوشبختانه به مدد اینترنت امروزه بسیاری از منابع رایگان هستند.
حتی در امر آموزش، آیا باید دنباله رو کشوری بود یا نه؟
ارزیابی توصیفی را خود آمریکایی ها هم که پیشرو این طرح بودند برداشته‌اند و از سوم دبستان به بعد نمره می دهند. در نتیجه گاه در تقلید نیز کشورهای دنباله‌رو اشتباه را ادامه می‌دهند ولی کسانی که پیشرو بوده‌اند به اشتباه خود پی می‌برند.
این موضوعات پاسخ قطعی ندارند و بحث‌های جذاب و مهمی هستند که از شما دبیران خواسته می‌شود در مورد آن‌ها تفکر کنید.
معلم‌ها خود اندیشه ورز هستند و تدریس یک پدیده فرهنگی است یعنی یک دبیر همان گونه درس می دهد که دبیرانش به او درس داده اند.
ایشان هم‌چنین بیان کردند که طبق پژوهش‌های صورت گرفته در جهان، به این نتیجه رسیده اند که برای آموزش، هر کشوری روش خاص خود را دارد و هر کشور برای خود حرفی برای گفتن دارد.
کاظم قلم‌چی با دعوت دبیران به مطالعه، چنین بیان کردند: سال گذشته مطالعه کتاب teach like a champion ،که در آن 49 تکنیک برای این‌که چگونه تدریس کنیم آورده شده است، را به دبیران توصیه می‌کردم، امسال نیز توصیه می‌کنم کتاب make it stick را که هنوز به فارسی ترجمه نشده است را مطالعه کنید.
ایشان هم‌چنین به دبیران توصیه کردند کتاب "شکاف" را که به فارسی ترجمه شده است را مطالعه کنند. در این کتاب آموزش از سه دیدگاه ارزیابی شده است. آموزش آن‌چنان که دانش‌آموزان می‌آموزند. آموزش آن‌چنان که دبیران آموزش می‌دهند و آموزش آن‌چنان که مدیران و رهبران آموزشی طراحی می‌کنند.
.......................................................
در انتها آقای امیری مدیر دفتر تالیف آموزش و پرورش خطاب به دبیران گفتند:
اگر بهترین برنامه درسی تدوین و بهترین کتاب‌های درسی تالیف شود ولی شما دبیران نتوانید با آن‌ها ارتباط برقرار کنید، آن کتاب‌ها نمی‌توانند برای نظام آموزشی کشور مفید باشند. ایشان دبیران را خط‌مقدم این جبهه دانستند و گفتند افتخار من است که خودم را جزو دبیران می‌دانم.
یکی از وظایف ما در قسمت تحقیق و توسعه‌ی تالیف کتب درسی، اشاعه‌ی برنامه‌ی درسی و محافظت از آن است و ما در این بخش، در پی این هدف هستیم که از پتانسیل کشور یعنی تک‌تک شما دبیران به صورت حداکثری استفاده کنیم.
ایشان به سایت گروه تالیف اشاره کردند و گفتند دبیران می‌توانند برای همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله تالیف اعلام آمادگی کنند و کتاب نهم امسال تالیف شده است و سال بعد کتاب های ریاضی سال دهم تالیف خواهد شد.
ایشان به این نکته اشاره کردند که مولفان به منظور آموزش دبیران سراسر ایران، به سراسر کشور سفر و کلاس‌های مختلفی برگزار می‌کنند و دبیران سراسر ایران می‌توانند در آن کلاس‌ها شرکت کنند.
آقای امیری که در مجله برهان و رشد نیز فعالیت دارند این مژده را به مخاطبان دادند که مجله‌ی برهان ماه‌نامه شد و در آن نیز به کتاب‌های درسی و برنامه‌ی درسی بیشتر پرداخته می‌شود و در مجله رشد نیز همین روال در نظر گرفته خواهد شد.
ایشان بیان کردند که آخرین اخبار، که هنوز به صورت رسمی اعلام نشده است، حاکی از این است که سال دهم کلا به دو رشته تقسیم خواهد شد علوم پایه و علوم انسانی و فنی‌حرفه‌ای تغییری نخواهد کرد و در سال یازدهم علوم پایه به دو گروه ریاضی و تجربی و رشته علوم انسانی به گروه انسانی و معارف تقسیم خواهد شد.
ایشان به این نکته اشاره کردند که کتاب‌های درسی ماه‌ها قبل از چاپ روی سایت قرار داده می‌شود تا علاوه بر استفاده دبیران و مخاطبان از آن‌ها، دبیران نظرات و پیشنهادات و انتقادات خود را جهت بهبود کیفیت کتاب‌های درسی مطرح کنند.
.......................................................
به دبیران حاضر در این همایش، با توجه به نزدیکی به نمایشگاه کتاب، تسهیلاتی در نظر گرفته شد از جمله در پکیجی، پکیج آموزش مفهومی ارائه و 4 بن تخفیف اهدا شد. هم‌چنین کسانی که درخواست کمک هزینه ایاب و ذهاب برای حضور دانش آموزان مدرسه یا آموزشگاهی که در آن تدریس می‌کنند را دارند می‌توانند جهت هماهنگی‌ها آمادگی خود را اعلام کنند و به دبیرانی که تمایل به معرفی دانش‌آموز بورسیه و مشارکت در امر بورسیه بنیاد علمی آموزشی قلم‌چی داشته باشند دفترچه معتمد بورسیه کانون ارائه شد. شرایط بورسیه عبارتند از این‌که دانش آموز معدل بالای 17 داشته و مشکل مالی داشته باشد و انگیزه شرکت در آزمون های کانون را داشته باشد و غیبت نکند.
.......................................................
دبیران و دیگر علاقمندان می‌توانند در نمایشگاه کتاب تهران که از 16 تا 26 اردیبهشت در تهران برگزار می شود حضور پیدا کنند.
.......................................................
در این همایش به قید قرعه به 20 نفر از شرکت کنندگان، جوایزی اهدا شد.
برندگان قرعه‌کشی همایش ریاضی دبیران تهران در کانون فرهنگی آموزش
هم‌چنین همایش دبیران شیمی پنج‌شنبه 3 اردیبهشت و همایش دبیران زیست دوشنبه 7 اردیبهشت و همایش دبیران دبستان 10 اردیبهشت تشکیل خواهد شد.
تهیه و تنظیم
ناهید منجمی
[1] Flipped Education
[2] Massive Online Open Courses
[3] به عنوان مثال ممکن است برای یک مبحث حدود 40 فیلم کوتاه از دبیران مختلف و از زوایای مختلف تدریس، در دسترس باشد.