در فصل تابستان فرصت‌های تازه‌ای برای مطالعه و تفکر مهیا می‌شود و هم‌زمان با گشایش اوقات فراغت، در دستان پرنشاط و پرانرژی دانش‌آموزان، کتاب و نشریه جای تازه‌ای باز می‌کند. به قول آدریل جانسون، مطالعه خواه مفید و خواه مضر، یکی از موضوعات بسیار وسیع برای فعالیت است. درس‌هایی که می‌توان از آن آموخت هیچ گاه پایان نمی‌پذیرد و به عبارتی همیشه می‌توان چیزی راجع به آن گفت.
فصل تابستان فرصت بسیار مناسبی برای مطالعهی کتاب‌های غیر درسی در کنار مطالعهی درس‌هاست اما مطالعهی مؤثر خود شرایطی دارد. به عنوان مثال مکان مطالعه بهتر است شرایط زیر را داشته باشد:
1. راهی برای خیره شدن به دوردست وجود داشته باشد؛ زیرا توقف در مطالعه و چشم دوختن به بی‌نهایت در افزایش کارایی مطالعه بسیار سودمند است. حداقل گاه‌گاهی به سقف اتاق خیره شوید!
2. هیچ گاه مطالعهی خود را به حضور در مکان خاصی مشروط نکنید؛ زیرا در این صورت بهانه‌ای می‌یابید که در سایر مکان‌ها از مطالعه بگریزید. به یاد داشته باشید که «مکان مطالعه جایی است که شما هستید».
3. دقت کنید میزان نور، دمای محیط، نوع صندلی و سایر شرایط در مکان مطالعهی شما به گونه‌ای نباشد که شما را خواب‌آلوده کند.
4. تهویه‌ی خوب و هوای پراکسیژن در مکان مطالعه شرطی حیاتی است.
5. برخی افراد ترجیح می‌دهند در سکوت مطالعه کنند و برخی در سروصدا. بعضی صندلی راحتی را می‌پسندند و بعضی دراز کشیدن یا نشستن رسمی را. اصلاً وسواس به خرج ندهید و در هر حالتی که راحت‌تر هستید مطالعه کنید.
در مورد بهترین روش‌های مطالعه نظرات متفاوتی وجود دارد. "بیکن" جمله‌ی زیبایی در این‌باره دارد: «برخی کتب را باید چشید، بعضی دیگر را باید بلعید و اندکی را هم باید جوید و هضم کرد!"
چند روش خوب برای لذت از مطالعه عبارت‌اند از:
1. بهترین روش کتاب‌خوانی در مجموع روشی است که خواننده در این کار بتواند زیبایی‌‌های چیزی را که می‌خواند دریابد و به هنگام لزوم معایب آنها را بفهمد و این البته از راه پرورش و ممارست حاصل می‌شود.
2. در معانی کلماتی که برای نخستین بار به آنها برمی‌خورید دقت کنید. بیهوده تصور نکنید که سیاق مطلب، معانی را برای شما کشف می‌کند. همان زمان بهترین وقت برای رفتن به سراغ فرهنگ لغت است.
3. امیل فاگه، نویسنده‌ی فرانسوی، عقیده دارد که باید در خواندن کتاب استقامت داشته باشیم. استقامت لجاجت نیست بلکه نوعی بردباری است که ذوق ما را می‌پرورد و درک ما را عمیق می‌کند.
4. یکی از روش‌های خوب مطالعه، استفاده از یادداشت‌برداری است. فقط توجه کنید که به جای یادداشت، رونویسی نکنید! طرح‌های گوناگون بریزید. نکات مهم یادداشت را برجسته‌تر بنویسید. اگر مطلبی را درک نمی‌کنید، به صورت سؤال یادداشت بردارید.
5. از همان زمان مطالعه، برای به کار بستن آن‌چه می‌آموزید برنامه‌ریزی کنید. به قول تولد: «مطالعه و عمل نکردن مانند شخم زدن و بذر نپاشیدن است."