متوسطه‌ی اول زمان کشف علایق دانش‌آموز است
رویا معمار در یک نگاه
معلم: درس ریاضی هشتم و نهم
مدرسه: سرای دانش واحد انقلاب
سال‌های حضور در کانون: 1386 به مدت یک سال
رشته‌ی کارشناسی: ریاضی محض دانشگاه خواجه‌نصیر
رتبه و رشته‌ی کارشناسی ارشد: رتبه‌ی 132، ریاضی محض (گرایش هندسه) دانشگاه امیرکبیر
لطفاً خودتان را معرفی کنید.
من رویا معمار متولد شهر تهران در سال 1369 هستم. سال 1387 در رشته‌ی ریاضی محض دانشگاه خواجه‌نصیر قبول شدم. سپس با رتبه‌ی 132، مقطع کارشناسی ارشد ریاضی محض، گرایش هندسه، را در دانشگاه امیرکبیر به پایان رساندم.
این‌که ریاضی محض را انتخاب کردید علاقه بود یا دلیل دیگری داشت؟
زمان ما معمول بود که در سوم دبیرستان هم می‌توانستیم در کنکور آزمایشی شرکت کنیم. من همان سال هم ریاضی محض را انتخاب کرده بودم و قبول شدم. اما چون سال پیش‌دانشگاهی را گذراندم در کنکور سراسری شرکت کردم و دوباره با علاقه این رشته را انتخاب کردم.
این علاقه از چه زمانی در شما شکل گرفت؟
از کودکی منظم و منطقی بودم و شاید این ویژگی باعث شد در دوره‌ی راهنمایی بیش‌تر به ریاضی علاقه‌مند شوم. داشتن قواعد و قوانین در ریاضی برایم جذاب بود و باعث می‌شد این قوانین همیشه باشد و از آن‌ها در آینده هم استفاده کنم و چیزی غافلگیرم نکند. معلمی داشتم که به‌شوخی می‌گفت چون نام‌خانوادگی‌ام معمار است باید معماری بخوانم. بعدها متوجه شدم به همه‌ی گرایش‌های ریاضی علاقه دارم. به همین دلیل ریاضی محض را انتخاب کردم که جامع باشد.
در جایگاه یک ریاضی‌دان تعریف شما از ریاضی چیست؟
ریاضی به علم اعداد معروف است؛ اما من نظم و تقارن و منطق آن برایم مهم است. این‌که با چهار عمل ریاضی می‌توان خیلی از سؤالات پیچیده‌ی ریاضی را حل کرد برایم جذاب است. به طور مثال در مسابقات جهانی ریاضی که برای دانش‌آموزان تا مقطع نهم برگزار می‌شود فقط با همین چهار عمل اصلی می‌توانند سؤالات پیچیده‌ی ریاضی را حل کنند.
از پدر و مادر خود بگویید. آن‌ها چه نقشی در زندگی شما داشتند؟
هر دو دیپلم دارند. پدرم فروشنده‌ی لباس و مادرم خانه‌دار است. پدر و مادرم هیچ وقت مرا به درس خواندن اجبار نمی‌کردند اما مادرم روی مدرسهی من حساس بود و می‌خواست در بهترین مدرسه‌ها درس بخوانم. در مورد انتخاب رشته کاملاً انتخاب را بر عهده‌ی خودم گذاشتند. آن‌ها می‌دانستند که احساسی تصمیم نمی‌گیرم و علاقه‌ام گذرا نیست و ادامه می‌دهم.
چه شد که معلمی را انتخاب کردید؟
در دوران راهنمایی و دبیرستان به تدریس علاقه داشتم. اکثر تمرین‌های کلاس را خودم حل می‌کردم و اگر کسی در ریاضیات مشکل داشت برایش رفع‌اشکال می‌کردم. در دانشگاه هم گروه‌های دوستی داشتیم که با هم درس می‌خواندیم و سعی می‌کردم طوری درس بخوانم که بتوانم به دانشجویان سال‌پایینی هم تدریس کنم. بعد از گرفتن مدرک کارشناسی تصمیم گرفتم در مقطع کارشناسی ارشد ادامه‌ی تحصیل دهم تا بتوانم در تدریس موفق‌تر باشم.
اولین بار که برای تدریس، دستمزد گرفتید یادتان می‌آید؟
در دانشگاه خواجه‌نصیر بعضی از دانشجویان در ریاضیات مشکل داشتند. این دانشجویان گروه‌بندی شده بودند و هر کدام از ما به یک گروه تدریس می‌کردیم. من ریاضی (1) را تدریس کردم و اولین دستمزدم را از تدریس گرفتم.
چه شد که به مدرسهی سرای دانش رفتید؟
یکی از دوستانم که در آموزشگاه‌های بنیاد علمی آموزشی قلم‌چی فعال است، مدارس سرای دانش را به من معرفی کرد و گفت می‌توانم در سِمَت پشتیبان یا دبیر در این مدارس کار کنم. برای واحد رسالت درخواست دادم و مرا به معلمی پذیرفتند. یک سال در این شعبه کار کردم و بعد به مدرسهی سرای دانش واحد انقلاب رفتم و تا به امروز هم فعالیت می‌کنم.
غیر از مدرسهی سرای دانش در مدرسهی دیگری هم تدریس می‌کنید؟
یک روز هم به مدرسهی معلم منطقه‌ی 2 می‌روم و بیش‌تر کلاس‌های آمادگی برای مسابقات ریاضی را دارم.
روش خاص شما برای تدریس ریاضی چیست؟
چند ویژگی است که سعی کردم از همان سال‌های اول تدریس آن‌ها را رعایت کنم. فضای کلاس را طوری مهیا می‌کنم که هر کس بتواند سؤال کند. تمام فرمول‌ها را در کلاس برای دانش‌آموزان اثبات می‌کنم تا فقط آن‌ها را حفظ نکنند. حتی بچه‌ها در آزمون‌های تشریحی هم فرمول‌ها را حفظ نمی‌کنند و حتی گوشه‌ی برگه‌ی آن‌ها بارها دیدهام که اثبات فرمول را هم انجام داده‌اند. معمولاً یک مسئله را با روش‌های مختلف حل می‌کنم. گاهی از بچه‌ها هم ایده می‌گیرم و از آن‌ها می‌خواهم روش‌حل خود را ارائه دهند تا با روش‌های مختلف آشنا شویم. با این کار بچه‌ها هم متوجه می‌شوند برای حل مسئله فقط یک راه وجود ندارد و به آن‌ها کمک می‌کند تا چندبُعدی فکر کنند و خلاقیت به خرج دهند.
در یک کلاس درس، بچه‌های مختلف با علایق مختلف و سطح علمی متفاوت داریم. در مواجهه با گستردگی این تفاوت‌ها چه برنامه‌ای دارید؟
سخت‌ترین کار تدریس، برقراری تعادل با وجود این‌همه تفاوت است. برخی از دانش‌آموزان مشکلات پایه‌ای دارند. سعی می‌کنم اول هر جلسه این اشکالات پایه‌ای را حل کنم تا کلاس به سطح مشابهی برسد. در مدرسهی سرای دانش مقداری از کتاب درسی جلوتر هستیم؛ اما برای این قسمت‌ها سخت‌گیری ندارم.
آیا دانش‌آموزی داشته‌اید که هرچند به ریاضی علاقه نداشته اما با حمایت شما به این درس علاقه‌مند شده باشد؟
سال گذشته دانش‌آموزی داشتم که از سال هشتم به مدرسهی سرای دانش آمد. کمی ضعف پایه داشت. در ساعت‌های مشاوره‌ی تخصصی که یکی از مزیت‌های مدارس سرای دانش است، این فرصت را داشتم که مباحث سال هفتم را برایش توضیح دهم. کم‌کم مشکلاتش حل شد و در سطح کلاس قرار گرفت. سال نهم که بود روزی پدرش به مدرسه آمد و پرسید: «در این کلاس چه اتفاقی افتاده است؟ دخترم از ریاضی فراری بود؛ اما در دوران عید فقط دو تا دفترچه، مسائل ریاضی حل کرده است. وقتی کتاب نوروز را گرفت اول به سراغ سؤالات ریاضی رفت.» این دانش‌آموز هنگام انتخاب رشته هم رشته‌ی ریاضی را انتخاب کرد.
به نظر شما ویژگی خاص مدارس سرای دانش از نظر شما چیست؟
مدارس سرای دانش ده ویژگی دارند که هر کدام منطقی آموزشی دارد. در جایگاه دبیر، چشمگیرترین ویژگی مدارس سرای دانش، مشاوره‌ی تخصصی آن است. در این فرصت، منِ دبیر می‌توانم به طور خصوصی با دانش‌آموزم ارتباط داشته باشم و اشکالات و پیشرفت‌هایش را متوجه شوم.
وقتی در کلاس درس هستید، همراه دیگری به نام پشتیبان دارید. به نظر شما وجود پشتیبان چه‌قدر لازم است؟
حضور پشتیبان نیز یکی از ویژگی‌های کاربردی مدارس سرای دانش است. پشتیبان کلاس بیش از معلم، با روحیات دانش‌آموزان و خانواده‌های آن‌ها آشناست. همکاری خوب بین دبیر و پشتیبان کلاس به ارتقای سطح کلاس کمک می‌کند.
خانم معمار، شما خودتان هم در دوران دانش‌آموزی عضو کانون بودید؟
بله. سال چهارم دبیرستان عضو کانون بودم.
نظر شما درباره‌ی آزمون‌های برنامه‌ای کانون چیست؟
گاهی خانواده‌ها ضرورتی احساس نمی‌کنند که فرزندشان از دبستان در آزمون‌های کانون شرکت کند؛ اما شرکت در آزمون‌ها از سال‌های پایه به دانش‌آموز کمک می‌کند که تکنیک‌های تست‌زنی را یاد بگیرد و با مدیریت زمان آشنا شود. وقتی با داشتن این مهارت‌ها به دوره‌ی متوسطه پا می‌گذارد با چنین چالش‌هایی روبه‌رو نخواهد شد.
به نظر شما دانش‌آموزی که می‌خواهد در آزمون مدارس برتر قبول شود باید چه کار کند؟
در سال‌های اخیر دانش‌آموزانی داشتم که با حل سؤالات کتاب آبی و شرکت در آزمون‌ها در مدارس تیزهوشان یا نمونه‌دولتی قبول شده‌اند. قبولی در آزمون تیزهوشان به منابع متعدد نیاز ندارد. تعدد منابع خودش باعث سردرگمی می‌شود. پیشنهادم برای دانش‌آموزان نهم این است که بیش‌تر از سؤالات کتاب آبی استفاده کنند.
صبحت از کتاب آبی شد. ما در کانون علاوه بر این کتاب‌ها، کتاب‌های کار و سؤالات پرتکرار و سه‌سحطی و سبز را هم داریم. درواقع دانش‌آموزان در سطوح مختلف می‌توانند از این کتاب‌ها استفاده کنند. نظر شما درباره‌ی این سطح‌بندی چیست؟
دوره‌ی دبستان با دوره‌ی متوسطه تفاوت‌هایی دارد. در دوره‌ی دبستان کتاب‌های کار مکمل کتاب درسی است. یعنی بعد از هر مبحث سؤالات کار را حل می‌کنند. برای کتاب‌های آبی و سه‌سطحی دانش‌آموزان را گروه‌بندی می‌کنم. کتاب آبی را به دانش‌آموزانی پیشنهاد می‌کنیم که هدفشان پیشرفت در آزمون‌های کانون و آزمون مدارس برتر است. کتاب پرتکرار را برای دانش‌آموزانی مفید می‌دانم که در سطح کتاب درسی به سؤالات بیش‌تری نیاز دارند. چهارشنبه‌های قبل از آزمون هم مخصوص کتاب سه‌سطحی است. از این کتاب یک آزمون شبیه‌سازی‌شده برگزار می‌کنم تا برای آزمون جمعه آماده‌تر شوند.
اگرچه کلکسیون روش‌های مطالعه را داریم نظر شما در مورد روش مطالعه‌ی درس ریاضی چیست؟
روش مطالعه هم سطوح خاص خودش را دارد؛ اما بخش زیادی از یادگیری در کلاس درس اتفاق می‌افتد. به همین دلیل از دانش‌آموزان می‌خواهم حتماً در کلاس شرکت کنند و غیبت نداشته باشند. یادگیری در کنار همتایان کامل می‌شود. وقتی به خانه می‌روند توصیه می‌کنم اول خلاصه‌درس را بخوانند. بعد از آن، تسلط بر ریاضی فقط با تمرین و تکرار است. اشتباه متداولی که برخی دارند خواندن درس ریاضی است؛ نوشتن و حل تمرین تأثیر زیادی در یادگیری ریاضی دارد.
شما چه برنامه‌ای برای دانش‌آموزان خود داشتید تا در عید درس‌ها را فراموش نکنند؟
تنها تکلیفی که از بچه‌ها برای دوران عید می‌خواهم حل کردن کتاب نوروز است. از آن‌ها می‌خواهم دقیقاً هر قسمت را طبق زمانی که برایش مشخص شده، انجام دهند و تداوم داشته باشند تا از درس‌ها فاصله نگیرند. کسانی که می‌خواهند در آزمون تیزهوشان شرکت کنند باید تلاش بیش‌تری داشته باشند. برای پایه‌ی نهم کتاب تیزهوشان هم تهیه شده است که می‌توانند در کنار کتاب نوروز از آن استفاده کنند. قطعاً دانش‌آموزان باید در این دوران تفریح هم داشته باشند.
اگر بخواهیم جمله‌ای درباره‌ی کتاب نوروز بگویید چه می‌گویید؟
کتابی است که فاصله‌ی بین دانش‌آموز و مدرسه را از بین می‌برد.
سال نهم دانش‌آموزان با موضوع انتخاب رشته روبه‌رو می‌شوند. چه معیاری می‌تواند در این زمینه به دانش‌آموز کمک کند؟
مهم‌ترین عاملی که در انتخاب رشته باید به آن توجه داشت، علاقه است. چیزی که امروز به آن توجه زیادی می‌شود آینده‌ی شغلی و بازار کار است. برخی از دانش‌آموزان به درسی علاقه دارند اما معتقدند که بازار کار خوبی در آینده نخواهد داشت. توصیه‌ی من به دانش‌آموزان این است که با علاقه‌داشتن به چیزی می‌توان برای آن بازار کار هم فراهم کرد؛ اما برعکس آن ممکن است اتفاق نیفتد. آینده‌ی شغلی مسیری طولانی است و اگر با علاقه همراه نباشد کار را دشوار می‌کند. بارها دیدهام که دانش‌آموز گرایشی را انتخاب کرده که ظاهراً بازار کار خوبی ندارد اما توانسته با علاقه‌ی خود در شغلش موفق باشد. علاوه بر علاقه به توانمندی‌ها هم باید توجه داشت. معمولاً نهمی‌ها از مهرماه ذهنشان را درگیر انتخاب رشته می‌کنند؛ اما به آن‌ها توصیه می‌کنم به جای فکر کردن به انتخاب رشته، در این یک سال علاقه‌مندی‌های‌شان را در کلاس‌های مختلف بشناسند.