در این مطلب به بررسی درس اول روانشناسی یازدهم انسانی میپردازیم ،
امیدواریم مطلب بیان شده شما را در یادگیری بهتر این درس یاری بکند .
 | دانشجوی حقوق دانشگاه شهید بهشتی رتبه 51 منطقه دو کنکور انسانی 1400 |
🔴 دو روش برای اگاهی از درستی یا نادرستی پاسخ های روانشناسی :
1)مطابقت با داده های تایید شده علم روانشناسی ( یعنی اگر با داده ها مطابقت داشت پاسخ مورد قبول است ولی اگر با یافته های قبلی هماهنگی نداشت یعنی پاسخ رد میشود)
2)گاهی با پاسخی روبرو هستیم که درباره آن یافته ای وجود ندارد( به عبارتی موضوع جدیدی است) در این صورت از روش علمی استفاده میکنیم ، درصورتی که آن پاسخ با روش علمی قابل بررسی باشد مورد قبول است در غیر این صورت پاسخ رد میشود .
🔵پس اول پاسخ عامیانه میدهند و بعد آن را باور میکنند و در مرحله آخر تبعیت دیگران را هم میطلبند .
🔴 منظور از علم در روانشناسی ، علم تجربی است :
◾علم تجربی علمی است که از روش ها و ابزار دقیق و قابل اندازه گیری استفاده کند که در این علم با کمک مشاهده و سایر روش های دقیق رابطه بین پدیده های طبیعی بررسی می شود.
◾واژه بیان علمی به مفاهیم مختلفی اشاره میکند که بعضی از اینها در علوم تجربی اهمیت زیادی دارند مثل :مسئله ، فرضیه و نظریه .
و دانشمندان برای بررسی پدیده های طبیعی از پرسش های علمی ، فرضیه و نظریه استفاده میکنند .
🔵 1)پژوهش دانشمندان با طرح مسئله آغاز می شود .
🔵2)آنها با توجه به دانش و تجربه خود و پیشینیان پاسخ خردمندانه و سنجیده ای به مسئله میدهند . (فرضیه)
🔵3)فرضیه ها در صورتی که مورد تایید تجربی قرار بگیرند به اصل یا قانون تبدیل میشوند .
🔵4)مجموعه از چندین قانون و اصل در کنار هم نظریه را تشکیل میدهد .
🔴 سطوح نظریه :
1)سطح ظاهری : ساختار شکلی و نحوه نگارش نظریه را شامل میشود .
2)سطح تجربی : تجربه پذیری و پژوهش پذیری نظریه را شامل میشود .
نکته مهم تستی :
همه نظریه ها در دو سطح تجربی و ظاهری به یک اندازه رشد نکرده اند به خاطر اینکه ساختار ظاهری بسیاری از نظریه ها در زمان ارائه قابل بررسی تجربی نبوده اند
و این مسئله در همه علوم قابل مشاهده است .
🔵توصیف : بیان دقیق و روشن مفهوم/روانشناسان در توصیف دقیق اند/تحت تاثیر پیش داوری نباید قرار گرفت /در پاسخ به سوال چیستی می آید .
🔵تبیین : بسیاری از پدیده های روانشناختی تحت تاثیر عوامل خیلی زیادی اند/در پاسخ به سوال چرایی .
🔵پیش بینی : به دنبال راه حل برای یک مشکل است ( مثلا خرد کردن مسئله باعث حل آسان تر میشود ).
🔵کنترل : میخواهد مسئله را تحت کنترل قرار دهد . ( مثلا با اموزش مهارت خرد کردن مسئله آن را کنترل میکند)
نکات تستی این بخش
🔵استناد به نظر صاحب نظران : در اینجا صاحب نظران همان افراد متخصص و با تجربه اند .(مثل استناد به قرآن)
🔵سیر و سلوک و روش درونی : مبتنی بر درک درونی است ، روش عرفا است ، مهم ترین ویژگی آن این است که شخصی و غیر قابل تعمیم است .
🔵خردگرایانه : به کمک فلسفه و روش های مبتنی بر منطق است و روش فیلسوفان .
🔵روش علمی : یکی از روش های تجربی ، روش موردنظر روانشناسان و عینی و قابل تکرار است .
🔴نکته : بسیاری از دانشمندان تجربی دچار مشکل شده اند و دیگر منابع کسب شناخت را قبول ندارند در صورتی که موضع آنها به جای (نیست) باید (نمیدانم) باشد .
🔴 روش علمی : فرایند جست و جوی باقاعده و نظام داری برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین .
◾فرایند : به جریان یک عمل اشاره دارد .
◾نظام دار بودن : روش علمی تابع قوانین مشخص است که به صورت منظم طی میشود .
◾موقعیت نامعین : در مسئله به دنبال روشن سازی و ابهام زدایی هستیم .
نکات تستی این بخش
🔴ویژگی های روش علمی :
1)تعریف عملیاتی : یعنی در روش علمی متغیر باید به صورت عینی و دقیق تعریف شود به طوری که همه افراد با مطالعه تعریف مورد نظر به برداشت یکسان یا تقریبا یکسانی از متغیر برسند .
2)تکرارپذیری : یافته های روش علمی شخصی و خصوصی نیست یعنی هر کس با رعایت ضوابط علمی می توانند یافته های دیگران را تکرار کنند برای مثال اگر کسی مسئله ای را با روش منحصر به فردی حل بکند و حتی پاسخش هم درست باشد اما چون توسط دیگران قابل تکرار نیست جزو روش علمی محسوب نمی شود .
🔵روانشناسان تعریف واحدی از روانشناسی ندارند و این موضوع به دو دلیل تعجب اور نیست :
◾گذشت زمان و پیشرفت دانش باعث پیشرفت دانش میشود و باعث تغییر اطلاعات و در نتیجه فهم عمیق تری از پدیده ها داریم . (گذشت زمان و پیشرفت دانش)
◾پدیده های جهان به قدری پیچیده هستند که دانشمندان باید انها را از زوایای گوناگون مطالعه بکنند .(پیچیدگی پدیده ها)
🔴تعریف روانشناسی: علم مطالعه رفتار و فرایند های ذهنی ( شناخت ) را می گویند .
روانشناسی نوین در تبیین موضوعات با واژه شناخت بسیار سروکار دارد :
🔵سلسله مراتب شناخت :
1)محیط اطراف ما پر از محرک های حسی است که این محرک ها توسط گیرنده های حسی ما (مثل چشم،گوش،بینی) دریافت میشود و به نتیجه آن احساس میگویند.
2)به کمک توجه ما یک یا چند محرک احساس شده را انتخاب میکنیم.
3)بعد از ان محرک انتخاب شده رو تفسیر میکنیم که به این فرایند تعبیر و تفسیر محرک ادراک گفته میشود.
3)ما تفسیر های خود را در مکانی به نام حافظه نگه داری میکنیم .
4)ما قصد نداریم حافظه مانند لوح فشرده صرفا اطلاعات خام داشته باشد بلکه خواهان این هستیم که از اطلاعات حافظه استنباط های زیادی بکنیم پس به بازنمایی اطلاعات موجود در حافظه تفکر گویند.
5)این تفکر خود شامل (استدلال/قضاوت/حل مسئله/تصمیم گیری) میشود.
🔴اگر پردازش صرفا بر ویژگی های حسی مثل اندازه و شکل تکیه کند ، ان پردازش ادراکی است .
🔴اگر پردازش علاوه بر ویژگی های حسی تحت تاثیر ویژگی های کیفی نیز قرار داشت ، ان پردازش ، مفهومی است .
◾پردازش مفهومی، مارا به مفهوم می رساند.
◾هر چه پردازش مفهومی تر باشد ، شناخت شکل گرفته پایدار تر و کارامد تر است .
◾عالی ترین مرتبه شناخت : حل مسئله و تصمیم گیری.
◾حل مسئله و تصمیم گیری مبتنی بر پردازش ادراکی کارامد تر است.
در مراحل اولیه پژوهش مورد استفاده قرار میگیرد.
در جایی مورد استفاده قرار میگیرد که امکان بررسی ازمایشگاهی وجود ندارد.
مشاهده باید با ثبت دقیق و بدون هیچ گونه پیش داوری و قضاوتی صورت بگیرد.
گاهی اوقات محققان در محیط ازمایشگاهی نیز از مشاهده استفاده میکنند.
مثال : ثبت واکنش های هیجانی طرفداران یک تیم در ورزشگاه ( با روش مشاهده امکان پذیر است)
در جایی که مشاهده مستقیم امکان پذیر نباشد مورد استفاده قرار میگیرد.
از خود فرد درباره رفتار یا افکارش پرسیده میشود .
پرسشنامه ها حتما باید دقیق و معتبر باشد
به صورت های مختلف نمره گذاری میشود .
از نتایج باید با احتیاط استفاده کرد . (مثل پرسشنامه درباره کیفیت یک غذا در رستوران)
ساختاریافته : جواب ان با بله یا خیر یا انتخاب یکی از گزینه ها است/شبیه پرسشنامه است اما چون امکان اخذ اطلاعات بیشتری را دارد بر پرسشنامه ارجحیت دارد . در همه پرسی ها معمولا از این مصاحبه استفاده میشود.
بدون ساختار : وقتی نتوانیم موضوعی را به صورت مستقیم از فرد بپرسیم از این نوع مصاحبه استفاده میکنیم/مصاحبه شونده رو به سمت پاسخ مورد نظر هدایت میکنیم /برای اخذ اطلاعات عمیق استفاده میشود/باید به نکات اخلاقی توجه کرد/این روش بسیار وقت گیر و نیازمند آموزش های ویژه است.
بیشتر از سایر روش ها در بین مردم مرسوم است.
ازمون ها ابزاری برای کمی کردن ویژگی های روانشناختی هستند.
ساخت ازمون ها بسیار دشوار است و فرایند پیچیده ای دارد.
باید دو ویژگی داشته باشد:
1)باید دقیقا چیزی را اندازه گیری کند که برای آن ساخته شده.
2)در دفعات متعدد اجرا باید نمره یکسان یا تقریبا یکسانی بدهد.
🔵برای تثبیت مطالب گفته شده به دو تست زیر از کنکور انسانی سال 1400 پاسخ دهید .🔵
🟡کدام عبارت درخصوص قوانین روانشناسی به عنوان یک علم تجربی درست است؟ (تست کنکور انسانی 1400)
1)اصل روانشناسی از ترکیب نظریه های مختلف به دست می آید.
2)در پژوهش روانشناسی پاسخ نخست به مسئله پژوهشی قانون است.
3)فرضیه ای که در پژوهش های روانشناسی تایید میشود ، به عنوان قانون پذیرفته میشود .
4)روانشناسان یک اصل را به طور تجربی ازمون میکنند ، تا درستی ان را مشخص کنند .
پاسخ: گزینه 3
🟡در پاسخ به این سوال که ((چرا وقتی یک فرد در جمع قرار میگیرد ،متفاوت از سایر موقعیت ها عمل میکند)) کدام هدف علم روانشناسی دنبال میشود ؟ (تست کنکور انسانی 1400)
1)تبیین 2)توصیف 3)پیش بینی 4)کنترل
پاسخ : گزینه 1
برای ارتباط با رتبه برتر ها و همچنین دریافت مطالب بیشتر ، به صفحه زیر وارد شوید :
تهیه کننده :
مبینا منظوری
دانشجوی حقوق دانشگاه شهید بهشتی
🌹با تشکر از توجه شما🌹
