دوستان عزیز سلام!
در این مطلب ابتدا با چند تست میزان تسلط خودمون رو در این مبحث ارزیابی میکنیم و پاسخ تشریحی هر تست را با دقت میخوانیم.
سپس خلاصه و نکات کلیدی درس اول و دوم جامعه شناسی یازدهم رو با هم مرور میکنیم.
نویسنده:
سارا معصوم زاده | دانشجوی حقوق دانشگاه تهران-رتبه 35 منطقه دو-کنکور انسانی 1400 |
«ارزیابی اولیه جامعه شناسی 2»:
تست اول:
هر چه با اندیشه و عمل انسان ها پدید می آید، مربوط به ... است و جهان فرهنگی در برابر ... قرار داده می شود.( خارج از کشور 93)
1) جهان انسانی ـ جهان عینی 2) جهان اجتماعی ـ جهان انسانی
3) جهان فرهنگی ـ جهان ذهنی 4) جهان انسانی ـ جهان ذهنی
پاسخ تشریحی :
جهان انسانی محصول زندگی انسان است و هر چه با اندیشه و عمل انسان پدید می آید به این جهان تعلق دارد. جهان فرهنگی در مقابل جهان ذهنی قرار داده می شود.
پاسخ:گزینه 4
تست دوم:
به‌ترتیب در صورتی که کدام یک از ارزش های متعلق به یک فرهنگ مطلوب جهانی تحقق نیابد، این نتایج حاصل می شود؟ « نداشتن معیار و میزانی برای سنجش عقاید و ارزش ها»،«از بین رفتن قدرت مقاومت یک فرهنگ» ( سراسری 94 )
1) عقلانیت ـ معنویت 2) حقیقت ـ مسئولیت و تعهد 3) معنویت ـ آزادی 4) عدالت ـ معنویت
پاسخ تشریحی :
فرهنگ هایی که به حقیقتی قائل نباشند، نمی توانند معیار و میزانی برای سنجش عقاید و ارزش های مختلف داشته باشند و درنتیجه، نمی توانند از حقانیت ارزش های خود دفاع کنند. فرهنگ های جبرگرا و غیر مسئول که تعهد و مسئولیت ندارند قدرت مقاومت را از آدمیان می گیرند.
پاسخ:گزینه 2
تست سوم :
به‌ترتیب، در صورتی که کدام یک از ارزش های متعلق به یک فرهنگ مطلوب جهانی تحقق نیابد، این نتایج حاصل می شود؟
( سراسری 94 )
«گرفتاری انسانیت در بحران های روحی و روانی » و « نداشتن معیار ومیزانی برای سنجش عقاید و ارزش های مختلف»
1) حقیقت ـ معنویت 2) حقیقت ـ عقلانیت 3) معنویت ـ حقیقت 4) معنویت ـ عقلانیت
پاسخ تشریحی :
فرهنگی که صرفاً متوجه نیازهای مادی و دنیوی انسان است و از نیازهای ابدی و معنوی او چشم پوشی می کند، بشر را به بحران های روحی و روانی گرفتار می سازد. فرهنگ جهانی باید از معنویت که ارزشی جهان شمول است، برخوردار باشد. فرهنگ هایی که به حقیقتی قائل نباشند، نمیتوانند معیار و میزانی برای سنجش عقاید و ارزش های مختلف داشته باشند.
پاسخ:گزینه3
تست چهارم :
به ترتیب کدام گزینه در ارتباط با ویژگی های «تعهد»، «عدالت» و «آزادی» در فرهنگ مطلوب جهانی صحیح است؟ (سراسری 90)
1) مقاوم ساختن یک فرهنگ در برابر نفوذ سایر فرهنگ ها ـ مانع استضعاف ظالمانه برخی از برخی دیگر ـ فراهم کردن زمینه گسترش فرهنگ
2) مقاوم ساختن یک فرهنگ در برابر نفوذ سایر فرهنگ ها ـ مانع استضعاف ظالمانه برخی از برخی دیگر ـ پیدا کردن معنای آزادی در کنار ارزش های حقیقت،معنویت و عدالت
3) مانع پایمال شدن حقوق انسان ها ـ توان دفاع از حقانیت ارزش ها و عقاید خود ـ پیدا کردن معنای راستین خود در کنار ارزش‌های حقیقت، معنویت و عدالت با پاسخ دادن به سوالات مربوط به آزادی
4) مانع پایمال شدن حقوق انسان ها ـ توان دفاع از حقانیت ارزش ها و عقاید خود ـ فراهم کردن زمینه گسترش فرهنگ
پاسخ تشریحی :
فرهنگ های جبرگرا و غیر مسئول که به تعهد و مسئولیت قائل نیستند، زمینه نفوذ سلطه گران را فراهم می آورند. با پایبندی به ارزش جهان شمول عدالت می توان از بهره کشی ظالمانه برخی انسان ها و جوامع از برخی دیگر جلوگیری کرد. آزادی همواره دو پرسش به همراه دارد: آزادی از چه؟ آزادی برای چه؟ زیرا آزادی همواره رهایی از یک امر برای رسیدن به امری دیگر است. به این پرسش ها براساس ارزش های جهان شمول دیگر مانند حقیقت، معنویت و عدالت پاسخ داده می شود. با پاسخی که به این دو پرسش داده می شود، معنای آزادی مشخص می گردد.
پاسخ:گزینه 2
تست پنجم :
فرهنگی که از ... برخوردار نباشد در صورت گسترش، انسانیت را با بحران های روحی و روانی گرفتار میسازد و فرهنگ صهیونیسم آرمان های خود را متوجه ... می داند. (آزمون 8 آبان 94 کانون)
1) عقلانیت ـ کانون ثروت و قدرت 2) حقیقت ـ نژاد خاص
3) آزادی ـ کانون ثروت و قدرت 4) معنویت ـ نژاد خاص
پاسخ تشریحی :
فرهنگی که صرفاً متوجه نیازهای مادی و دنیوی انسان است و از نیازهای ابدی و معنوی او چشم پوشی می کند، بشر را به بحران های روحی و روانی گرفتار میسازد. فرهنگ جهانی باید از معنویت که ارزشی جهان شمول است، برخوردار باشد. آرمان ها و ارزش های صهیونیسم، نژاد خاصی را مورد توجه قرار می دهد.
پاسخ:گزینه 4
خلاصه درس 1، جهان فرهنگی
سه دسته اصلي پرسش هاي بنيادي:
هستي شناسانه؛ مثلا: آيا جهان هستي به همين جهان مادي محدود مي شود؟
انسان شناسانه؛ مثلا: آيا انسان موجودي مختار و فعّال است يا مجبور و منفعل؟
معرفت شناسانه؛ مثلا: آيا تنها راه شناخت، حس و تجربه است؟
تعريف جهان انساني: محصول زندگي انسان است و هر چه با انديشه و عمل انسان پديد مي آيد به اين جهان تعلق دارد.
دو بخش اصلي جهان انساني:
فردي: به زندگي شخصي و فردي انسان ها باز مي گردد. مثل ابعاد ذهني، اخلاقي و رواني، دانسته ها، تجربيات، خلقيات
اجتماعي: اجتماعي انسان ها را در بر مي گيرد. اين بخش هويت فرهنگي دارد.
بخش فردي ِ جهان انساني را جهان ذهني و بخش اجتماعي آن را جهان فرهنگي مي نامند.
ارتباط بخش ذهني و فرهنگي جهان انساني: به وجود آوردن نوع خاصي از عقايد و خصوصيات ذهني در افراد توسط هر فرهنگ + هر نوع عقيده و اخلاقي نيز فرهنگي متناسب با خود را جست وجو مي كند.
تعريف جهان تكويني: جهاني كه پيش از انسان هم بوده و وجود آن مستقل از خواست و اراده انسان است.
ديدگاه هاي مختلف درباره جهان تكويني، ذهني و فرهنگي
ديدگاه اول: *جهان تكويني محدود به طبيعت *جهان طبيعت مهم تر از جهان ذهني و فرهنگي *ذهن افراد و فرهنگ مادي هستند *تفاوت نداشن علوم طبيعي و انساني *سلب شدن قابليت هايي از علوم انساني و اجتماعي | ديدگاه دوم: *جهان فرهنگي مهم تر از جهان ذهني و تكويني *جهان ذهني و فردي تابع فرهنگ *جهان تكويني مادة خامي است كه فرهنگ ها و جوامع مختلف در آن دخل و تصرف مي كنند. *جهان ذهني و جهان تكويني اهميتي ندارند و استقلال خود را در برابر جهان فرهنگي از دست مي دهند. | ديدگاه سوم: *جهان فرهنگي، جهان ذهني و جهان تكويني، مهم و در تعامل با يكديگر *فراهم آمدن فرصت تعامل صحيح انسان با خود و جهان هستي *جهان تكويني محدود به جهان طبيعت نيست * ادراك و آگاهي به انسان منحصر نمي شود * جهان تكويني بر اساس حكمت خداوند با افراد و جوامع انساني رفتاري حكيمانه دارد |
مهم: قرآن كريم براي جامعه و فرهنگ جايگاه ويژهاي قائل است؛از زندگي و مرگ امت ّ ها سخن مي گويد. جهان فردي اشخاص را ناديده نميگيرد. بر مسئوليت فرد در قبال فرهنگ و جامعه تأكيد ميكند.
ديدگاه متفكران مسلمان در مورد جهان تكويني:
1)به طبيعت محدود نيست.
2)جهان طبيعت بخشي از جهان تكويني است.
3)جهان تكويني شامل دو بخش جهان طبيعت و فوق طبيعت
خلاصه درس 2، فرهنگ جهانی
وجوه تفاوت فرهنگ هاي مختلف:
تداوم تاريخي
گستره جغرافيايي
*تنوع فرهنگ ها به عقايد و ارزش هاي اساسي آنها باز مي گردد.
فرهنگ جهاني چيست؟ فرهنگي كه از مرزهاي جغرافيايي و قومي عبور مي كند و در جهان گسترش مي يابد.
* فرهنگ هايي كه عقايد و ارزش هاي آنها مربوط به قوم و منطقه خاصي است جهاني نمي شوند؛ مگر اينكه نسبت به ساير اقوام و مناطق نگاه سلطه جويانه داشته باشند.
گونه هاي فرهنگ هاي جهاني:
اول: فرهنگي است كه عقايد، ارزش ها يا هنجارهاي آن متعلق به قوم، منطقه يا گروه خاصي است ولي نگاهي سلطه جويانه دارد. اين فرهنگ با عبور از مرزهاي جغرافيايي خود، جهان را به دو منطقة مركزي و منطقة پيراموني تقسيم مي كند. منطقة مركزي، منطقة پيراموني را به خدمت مي گيرد. مثل فرهنگ صهيونيسم و سرمايه داري
دوم: فرهنگي است كه عقايد، ارزش ها و هنجارهاي آن در خدمت گروه خاصي نيست بلكه سعادت همة انسان ها را دنبال مي كند و از عقايد و آرمان هاي مشترك انساني سخن مي گويد.
سوم: فرهنگ داراي ارزش هاي قومي و قبيله اي بدون نگاه سلطه جويانه
فرهنگ حق: فرهنگي كه عقايد، ارزش ها، هنجارها و رفتارهاي آن مطابق نيازهاي فطري باشد.
* فارابي جامعه اي را كه عقايد و ارزش هاي آن حق باشد اما هنجارها و رفتارهاي آن موافق و همسو با حق نباشد، مدينة فاسقه مي نامد.
ويژگي هاي فرهنگ جهاني مطلوب:
حقيقت | معيار براي تشخيص صحيح يا غلط بودن انديشه ها، افكار و اعمال؛ توانايي دفاع از حقانيت ارزش هاي خود |
معنويت | پرسش هاي بنيادين درباره زندگي و مرگ، پاسخ به نياز هاي مادي و معنوي، جلوگيري از ابتلاي بشر به معنويت بيماري هاي روحي و رواني |
عدالت | جلوگيري از قطبي شدن جهان، بهره كشي ظالمانه برخي انسان ها و جوامع از برخي ديگر و پايمال شدن حقوق انسان عدالت ها، جلوگيري از تفرقه و تباه شدن منابع و امكانات |
آزادي | آزادي انسان از قيد و بندهايي كه مانع رسيدن به كمال و حقوق انساني اش مي شوند و زمينه ظلم بر او را فراهم ميكنند. |
تعهد و مسئوليت | با تعهد و مسئوليت زمينه گسترش عقايد و ارزش هاي جهان شمول فر راهم مي شود.جلوگيري از سلب قدرت مقاومت تعهد و مسئوليت انسان و نقش او در تعيين سرنوشت، جلوگيري از منفعل شدن انسان ها |
عقلانيت | 1 )پاسخ به پرسش هاي بنيادين بشر درباره جهان و انسان و در نتيجه دفاع از هويت خود 2 )پاسخ به پرسشهاي متغير بشر |
نویسنده: سارا معصوم زاده، دانشجوی حقوق دانشگاه تهران، رتبه 35 منطقه دو - کنکور انسانی 1400
برای دسترسی به دیگر مطالب مربوط به ازمون 7 ابان به لینک زیر مراجعه کنید.
فاطمه ایزدی-دانشجوی روان شناسی دانشگاه شیراز
هم چنین برای دسترسی به مطلب درس اول جامعه شناسی 2 به لینک زیر مراجعه کنید.
جهان فرهنگی-خلاصه و تست درس1 جامعه شناسی2-لیلا علمی
موفق باشید
