دکتر بیجل چدا-وارما، روان‌شناس بالینی بیمارستان نایتینگل، نکاتی را درباره‌ی چگونگی کمک به کودکی که دچار حملات هراس است، به اشتراک می‌گذارد.
حمله‌ی هراس چیست؟
حمله‌ی هراس، اغراقی از واکنش طبیعی به ترس، استرس یا هیجان است. حمله‌ی هراس افزایش سریع احساسات بسیار قوی، مانند ضربان شدید قلب، احساس ضعف، عرق کردن، تهوع، درد قفسه‌ی سینه، ناراحتی تنفّس و لرزش اندام بدن است.
چگونه می‌توانم بفهمم که فرزندم دچار حمله‌ی هراس شده است؟
نشانه‌های رایجی وجود دارد که ممکن است فرزندتان از خود نشان دهد:
خودداری از بازی کردن یا فعالیت‌های دیگر.
تنفّس سریع و گریه.
بعضاً تسلّی‌ناپذیر شدن.
افزایش ضربان قلب و تعریق کف دست‌ها و پاها.
بزرگ شدن قرنیه‌ی چشم‌ها.
چسبیدن زیاد به دیگران.
قبل و بعد از حمله، ممکن است به‌راحتی وحشت‌زده شود و اضطراب‌های مستمر کوچک داشته باشد.
نشان دادن یک یا چند مورد از این نشانه‌ها لزوماً به این معنی نیست که فرزندتان در معرض حملات هراس است. ولی اگر نگران هستید بهتر است از یک پزشک عمومی وقت ملاقات بگیرید.
چگونه می‌توانم از اینکه حملات هراس را تجربه کنند جلوگیری کنم؟
سعی کنید تا حدّ امکان فرزندتان را در معرض موقعیت‌های استرس‌زا قرار ندهید. شایان ذکر است که این مورد تنها در صورتی اهمّیت دارد که فرزندتان در حال حاضر دچار حملات هراس می‌باشد.
آن‌ها را به بیان نیازهای خود تشویق کنید. مطمئن شوید که آن‌ها احساس می‌کنند فرد قابل اطمینانی دارند تا احساسات خود را در خود نریزند.
به آن‌ها کمک کنید تغییرات سالمی در سبک زندگی خود اعمال کنند، مثلاً: ورزش منظم؛ اجتناب از محرّک‌ها مانند قهوه؛ اطمینان حاصل کنید که به‌طور منظم غذا می‌خورند و از شکر بیش از حد و غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری شده اجتناب می‌کنند تا سطح قند خون خود را پایدار نگه دارند.
ممکن است بخواهید رفتاردرمانی شناختی را امتحان کنید. درمان‌های مبتنی بر صحبت کردن، کتاب‌های خودیاری یا انجام تحقیقی درباره‌ی دوره‌های مدیریت اضطراب می‌تواند به شما در درک اینکه چرا این اتفاق می‌افتد و به کودک شما در یادگیری راهکارهای بیشتری برای مقابله با اضطراب کمک کند.
پیوستن به گروه‌های حمایتی می‌تواند به آن‌ها اجازه دهد که احساسات خود را به اشتراک بگذارند و راهبردهای مقابله را مورد بحث قرار دهند.
تکنیک‌های آرامیدگی مانند گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش و تنفّس عمیق را با یکدیگر امتحان کنید.
به آن‌ها نشان دهید که چگونه می‌توانند از دیافراگم‌شان نفس بکشند. با گذاشتن دست بر روی شکم، به آرامی از طریق بینی نفس بکشید و تا چهار بشمارید. شکم باید بیرون بیابد. سپس، با شمارش تا چهار، نفس را بیرون دهید، و شکم باید به داخل برود.
به فرزندتان بگویید که سعی کند روی چیزهای مثبت تمرکز کند. اگر احساس کردند که دارد حمله‌ای بهشان دست می‌دهد، به آن‌ها بگویید که تکنیک‌های پرت کردن حواس با افکار مثبت را تمرین کنند.
چگونه می‌توانم در حین اتّفاق افتادن حمله‌ی هراس به فرزندم کمک کنم؟
کودک خود را بنشانید و یک نوشیدنی خنک یا گرم به او تعارف کنید.
احساساتشان را آرام کنید – آن‌ها را در آغوش بگیرید، کمی موسیقی آرام پخش کنید، تصاویر خوشایندی به آن‌ها نشان دهید، از ویدیوهای آرام بخش استفاده کنید.
به آن‌ها یادآوری کنید که بر تکنیک‌های پرت کردن حواس و افکار مثبت تمرکز کنند.
سعی کنید به آرامی به آن‌ها اطمینان دهید و کاری کنید بدانند که مشکلی برایشان پیش نخواهد آمد و فارغ از اینکه در حال حاضر چه احساس بدی دارند، این احساس خواهد گذشت. اگر آن‌ها بتوانند این را بپذیرند، ممکن است بتوانند تا گذشتن احساساتشان صبر کنند و دفعه‌ی بعد که این اتّفاق رخ می دهد شدّتش کم‌تر باشد.
در درازمدت چه کاری می‌توانم انجام دهم؟ از کجا می‌توانم پشتیبانی دریافت کنم؟
شاید بخواهید کودک‌تان را نزد یک پزشک عمومی و یا حتّی یک تیم محلّی CAMHS[1] ببرید.
سعی کنید الگوی محرّک‌ها را درک کنید - اینکه قبل از هر حمله‌ی هراس چه اتّفاقی رخ می‌دهد.
بررسی کنید که هر محرّک برای فرزندتان چه معنایی دارد. اگر آن‌ها خردسال هستند و نمی‌توانند حال و نظر خود را با استفاده کلمات بیان کنند، از روش‌های خلّاقانه‌ای مانند نقّاشی استفاده کنید تا به آن‌ها کمک کند «محرّک‌ها را درک کنند».
ویراستار: مهریار لسانی
[1] خدمات سلامت روان کودکان و نوجوانان