عکس‌های سلفی: خوب، بد و کاملاً مضر

نویسنده: لوسی دویل[1]

سلفی‌ها تبدیل به جزء مهمی از زندگی امروزی شده‌اند. سلفی نوع سریع‌تری از پرتره‌های چهره بوده و اهمیت فرهنگی بسیاری نیز یافته است - با هویت، خودشناسی و خودشیفتگی مرتبط است. کاری به سادگی قرار دادن یک دوربین جلوی یک تلفن همراه، نوعی از گرایش فرهنگی را به وجود آورده که ظاهراً قرار است ادامه پیدا کند.

داستان اسنا انیل[2]، کاربر معروف اینستاگرام، که مدعی شد به دلیل تأثیرات منفی حضورش در فضای آنلاین بر زندگی‌اش، دیگر از این برنامه استفاده نمی‌کند باعث شد که اخیراً بحث ترس از تأثیر نسل سلفی بر سر زبان‌ها بیفتد .با این تفاسیر آیا باید نگران این مسئله باشیم یا صرفاً یک سرگرمی  بی‌ضرر است؟

عکس‌های سلفی همه جا هستند. این کلمه در سال 2013 از سوی دیکشنری آکسفورد، کلمه‌ی سال نام گرفت؛ در سال 2014، یک ترانه به نام #سلفی[3]منتشر شد؛ استفاده از دسته‌ی سلفی در ماه جولای سال 2015 در پارک دیزنی لند ممنوع بود.

آمار جدید نشان می‌دهد که 91% نوجوانان حداقل یک‌بار سلفی گرفته‌اند و بیش از یک میلیون آنان هر روز می‌گیرند.[4]

خودشیفتگی

برخی از افراد نگران این مسئله هستند که سلفی‌ها به ایجاد نسلی از افراد مصنوعی که به چهره‌هایشان بیش‌تر از هر چیز دیگری اهمیت می‌دهند کمک می‌کنند.

وسواس رو به رشد افراد برای منتشر کردن بهترین سلفی در برنامه‌های موجود که طوری طراحی شده‌اند تا کاربر بتواند عکس‌هایش را پیش از انتشار، روتوش و زیبا کند، کاملاً مشهود است.

انتشار آنلاین سلفی‌ها با خودنمایی نیز مرتبط است؛ یعنی شما بدنتان را به عنوان شئ‌ای بر مبنای ارزش جنسی‌اش می‎بینید و مایلید که حس خود-ارزشمندی‌تان را از طریق ظاهر برآورده سازید.

خیلی‌ها نگران هستند که چنین تمرکزی بر ظاهر می‌تواند اعتماد به نفس و خویشتن-بینی[5] افراد کم سن و سال را تضعیف کند. جوانان ممکن است در حلقه‌ی چگونه به نظر رسیدن در رسانه‌های اجتماعی گیر بیفتند؛ جستجو برای تایید و تصدیق از سوی دیگران در قالب لایک‌ها (پسندیدن). بیش از حد تکیه کردن بر این مسائل با قصد افزایش خودباوری، وقتی آن‌قدری که می‌خواهند تحسین و تأیید آنلاین دریافت نکنند، ناگزیر منجر به شاد نبودن و کاهش اعتماد به نفس می‌شود.

ظاهراً همین مسئله برای اسنا انیل مشکل ساز شد (نوجوانی که به خاطر شخصیت بسیار دوست‌داشتنی‌اش در رسانه‌ی اجتماعی مخصوصاً اینستاگرام مشهور شد). در نوامبر سال 2015 او به طور جنجال‌برانگیزی حساب کاربری‌اش را بست. او گفت که چگونه آن‌چه از رسانه‌ی اجتماعی دریافت می‌کرد واقعی نبود و این‌که تمرکز برای به دست آوردن لایک و دنبال کننده، باعث شد احساس «بدبخت بودن» داشته باشد و آن برنامه به سادگی «کاملاً برای جلب توجه طراحی شده بود.»

اسنا گفت: «وقتی به خودتان اجازه می‌دهید که با اعداد[6] تعریف شوید، در واقع  با چیزی که کامل (واقعی) نیست خودتان را تعریف کرده‌اید.[7]»

او زیرنویس‌های جدیدی به عکس‌هایش اضافه کرد و حقیقت پشت آن‌ها را فاش نمود: خیلی از آن‌ عکس‌ها ویرایش شده بودند و اغلب ساعت‌ها زمان می‌برد تا تصویری با شرح «این من هستم همین الان در حال گشت و گذار» را درست آن‌طور که باید بگیرد. دکتر لیندا پاپادوپولوس[8]، روانشناس، گفته است که چگونه جوانان ممکن است در شخصیت مجازی خود گیر بیفتند و این مسئله بیش‌تر بر اساس دریافت اعتبار و تأیید است تا شخصیت و کیستی آن‌ها .این مسئله می‌تواند باعث شود که آنان از شخصیت واقعی‌شان نامطمئن باشند. دکتر پاپادوپولوس جوانان را تشویق می‌کند که از این مسئله آگاه باشند و وقت بگذارند تا یک حس واقعی از خود و هویت‌شان پرورش دهند، در حالی که کم‌تر هم به پروفایل مجازی خود به عنوان وسیله‌ای برای تعریف آن‌که هستند تکیه می‌کنند.

سلفی‌ها در رسانه‌ی اجتماعی

چندین پژوهش جداگانه نشان داده است که یک برنامه‌ی رسانه‌ی اجتماعی ِ تصویر محور می‌تواند منجر به نشانه‌های افسردگی شود. علت این است که این برنامه‌ها به گونه‌ای به کاربران اجازه داده و تشویق‌شان می‌کند تا خودشان را با یک‌دیگر مقایسه کنند.[9]

برخی از افراد وقت بسیار زیادی صرف می‌کنند تا یک نقاب «عالی» مجازی برای خود بسازند. آن‌ها هر تصویری که مورد استقبال قرار نگیرد را حذف یا جدا می‌کنند، فقط جذاب‌ترین سلفی‌ها را منتشر می‌کنند و تنها لحظاتی که ثبت می‌شوند، آن‌هایی هستند که شاد یا مثبت‌اند و توهم یک زندگی بی نقص را به وجود می‌آورند.

وقتی جوانان فراموش می‌کنند که این عکس‌ها و شرح‌ها واقعی نیستند و کل خویشتن‌شان را، همراه با تمامی نقص‌ها و روزهای بد، با حالت‌های بی نقص موجود از سایر افراد مقایسه می‌کنند، ممکن است احساس حقارت کرده و از بقیه عقب بمانند.

بسیار مهم است که به آنان یادآوری شود که مقایسه‌ی خودشان با دیگران در رسانه‌ی اجتماعی اصلاً خوب نیست، زیرا آن‌ها در حال مقایسه‌ی خود با چیزی غیرممکن و دست‌نیافتنی هستند (هیچ‌کس همیشه عالی به نظر نمی‌رسد و همه روزهای بد دارند).

 تا زمانی که جوانان از این موضوع آگاه‌‌اند، می‌توانند بیش‌ترین استفاده را از فواید رسانه‌ی اجتماعی داشته باشند (در ارتباط بودن با دوستان، به اشتراک گذاری عکس‌ها و برنامه‌ریزی برای رویدادهای اجتماعی).

سلفی‌ها با دوستان

پژوهشی در دانشگاه جورجیا سه دلیل اصلی را برای سلفی گرفتن افراد مشخص کرد: خود-اندیشی، هنر و ارتباط اجتماعی. بیش‌تر جوانان به خاطر آخرین مورد سلفی می‌گیرند.

گرفتن سلفی، با یک قیافه‌ی لوس و فرستادن آن برای یک دوست، می‌تواند روشی سرگرم‌کننده و منحصربه‌فرد برای برقراری ارتباط باشد. علاوه بر این، سلفی گرفتن با گروهی از دوستان یک راه عالی برای ایجاد دوستی‌های پابرجا و خاطره‌سازی است.

اگر فرزند شما کمی وقت را صرف ژست گرفتن در سلفی‌های تکی یا همراه با دوستانش می‌کند، نیازی نیست بترسید که ممکن است خویشتن-وسواسی گرفته باشد. نوجوانان حین تغییر و رشد، به طور طبیعی نگران هستند که چگونه به نظر می‌رسند (این مسئله همیشه یک بخش طبیعی از زندگی نوجوانی بوده است). سلفی‌ها به آنان یک راه جدید برای ابراز این قضیه داده‌اند و احتمالاً آن‌ها بدون کم‌ترین تمایلی برای زیاد سلفی گرفتن، بزرگ خواهند شد.

امنیت سلفی

گزارش‌های نگران‌کننده‌ای از گرفتن سلفی‌های نامناسب توسط کودکان و در نهایت رسیدن آن تصاویر به دست افراد نادرست وجود داشته است. این مسئله منجر به ایجاد ترسی پیرامون مسئله‌ی سلفی‌ها و کودکان گردیده است.

شروع گفت‌وگویی درباره‌ی سلفی‌ با فرزندتان، فرصت خوبی برای افزایش اهمیت وجهه‌ی آنلاین آن‌ها فراهم می‌سازد.

به آنان تذکر دهید که آن‌چه وارد دنیای آنلاین می‌شود، همان‌جا می‌ماند و وقتی یک عکس سلفی را منتشر می‌کنند یا آن را برای یک دوست می‌فرستند، آن‌گاه عکس از کنترل آن‌ها خارج می‌شود.

اگر برای فرستادن عکسی تردید دارند چون خجالت‌آور، کمی احمقانه یا شاید کمی جلف است، همیشه بهترین کار، نفرستادن آن است.

قضاوت

در اکثر موارد سلفی‌ها سرگرم‌کننده و بی‌ضرر هستند. تنها زمانی که شاید مداخله‌ی شما لازم باشد، زمانی است که سلفی گرفتن فرزند شما منجر به نگرانی بیش از حد آنان نسبت به ظاهرشان شده و در حال اثرگذاری بر اعتمادبه‌نفس‌شان است یا زمانی که عکسی را برای کسی فرستاده‌اند که از گرفتنش پشیمان هستند.

بیش از این مداخله کردن خوب نیست. البته تا وقتی که فرزندتان را تشویق کنید تا تعادل را در زندگی‌اش حفظ کند، آن وقت سلفی‌ها خیلی راحت راه دیگری برای سرگرم شدن در عصر دیجیتال خواهند بود.

ویراستار: لیلا زحلی

[1] Lucy Doyle

[2] Essena O’Neill

[3] https://www.youtube.com/watch?

[4]  http://socialmediaweek.org/blog/2014/08/selfie-boom-good-bad-selfies-will-change-future/

[5]  .تصویری که شخص از هویت، ارزش و استعداد خود دارد.

[6] تعداد لایک‌ها و فالوورها

8.http://www.theguardian.com/media/2015/nov/03/instagram-star-essena-oneill-quits-2d-life-to-reveal-true-story-behind-images

[8] Linda Papadopoulos