ادبیات با ضریب بالایی که در دفترچهی عمومیها دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. ادبیات به چند دسته مباحث اصلی املا و لغت (4-3 تست)، آرایههای ادبی (3 تست)، تاریخ ادبیات (3-2 تست)، قرابت معنایی (10-8 تست) و زبان فارسی (حدوداً 5 تست) قابل تقسیم است که به بررسی هر گروه میپردازیم.
لغات
یکی از کارهایی که وقت زیادی از شما نمیگیرد اما انجام مستمر آن نتیجهی شگفتانگیزی دارد فیشبرداری از کلمات ادبیات و مطالعه و مرور دائم آنهاست. همچنین توصیه میکنیم که با بهکارگیری کلمات در قالب جمله آنها را راحتتر به خاطر بسپارید.
وقتی یک لغت را بررسی میکنید، لغات همخانواده و همریشهی آن را نیز در کنارش بنویسید تا آنها را یکجا به خاطر بسپارید.
لغات ادبی را جدی بگیرید و از مرور کردن آنها غافل نشوید.
املا
دقت، لازمهی یادگیری املاست. هنگام مطالعهی هر درس به هر لغت دشوار که میرسید یک مکث روی آن داشته باشید تا آن را به خاطر بسپارید. چند بار از روی آن بنویسید تا شکل آن در ذهن شما حک شود. برخی لغات با املاهای متفاوت، معانی متفاوت دارند. در یک جمله آنها را به کار ببرید. در کل میتوانید لغات دشوار و آنهایی که املای متفاوت دارند در کنار یکدیگر یادداشت کنید تا مرور آنها آسانتر شود. به عنوان مثال:
(جرز، حرز، رجز، جذر، جزر، زجر)، (سحاب، صحابه، صبوح، صباح، صبا، سبا، سنا، ثنا)، (مناعت، دنائت)، (سفاهت، سعایت، صرافت، فراست)
آرایههای ادبی
یکی از بخشهای ادبیات است که تنها با مطالعهی تئوری نمیتوان به نتیجه رسید. مثلاً با دانستن تنها تعریف تشبیه نمیتوان تستهای تشبیه را تشخیص داد. از همین رو باید در این بخش تمرین کافی داشته باشید. یکی از تمرینها میتواند بررسی آرایه در متن و شعرهای کتاب درسی باشد. میتوانید به هر آرایه یک رنگ اختصاص دهید و با دیدن آرایه مرتبط، زیر آن را با همان رنگ خط بکشید. این روش باعث میشود آرایهها راحتتر در ذهن شما بنشینند. توجه کنید آرایههایی که در آزمون سراسری میآید از منابع خارج از کتاب است. پس به جای حفظ کردن آرایهها به آنها به شکل تمرین نگاه کنید.
تاریخ ادبیات
یکی از مباحثی که جنبهی حفظی دارد تاریخ ادبیات است. بهترین روش برای مطالعهی تاریخ ادبیات خلاصهنویسی آن است. طبقهبندی افراد بر اساس قرن زندگی آنها یا زمینهی کاریشان و گردآوری همهی اطلاعات در کنار یکدیگر کمک زیادی به شما میکند.
دقت کنید که جغرافیای هر فرد (یا کتاب یا اثر...) را بدانید؛ یعنی فلان کس در کدام ادبیات و در کدام درس است. مثلاً محمد بهجت تبریزی در درس همای رحمت در ابتدای درس، بالای صفحه یک بیوگرافی دارد و نام اثرش در آنجاست. به عبارت دیگر حافظهی تصویری خود را به کار ببرید.
زبان فارسی
زبان فارسی هم مانند آرایههای ادبی بیشتر جنبهی تمرینی دارد. حل سؤالات زبان فارسی دارای یک روش ثابت است که با حل این سؤالات به این روشها دست پیدا میکنید. برخی تصور میکنند که سؤالات زبان فارسی زمانگیر است اما حل تمرینات و پی بردن به الگوهای حل این قسمت میتواند از سؤالاتی باشد که میتوان روی پاسخ دادن به آنها حساب کرد.
قرابت معنایی
مهمترین بخش سؤالات است و حجم بیشتری را نسبت به گروههای دیگر به خود اختصاص میدهد. این قسمت به درک ادبی نیازمند است و دستیابی به درک ادبی اتفاقی نیست که در مدتزمان کوتاه اتفاق بیفتد و نیاز به تمرین و ممارست دارد.
شما میتوانید هر شب زمان کمی را به حل چند تست (مثلاً 5 تست) قرابت معنایی اختصاص دهید تا به تدریج به این توانایی برسید که در زمان آزمون به حداکثر سؤالات ممکن پاسخ دهید.