صِیَغُ الاَفعال
فعل ها را در جملات به شکل های مختلفی به کار می بریم . مثلاً فعل « زد » ممکن است به شکل های «زدم ،زدی ،زد، زدیم ، زدید ، زدند » به کار برده شود.
هرکدام از این فعل هارا بر اساس « کسی که فعل را انجام داده است» درست کرده و به کار می بریم، به طور مثال «زدم» برای «یک نفر» که « اول شخص» است ، استفاده می شود.
با همین شرایط در زبان ها اصطلاحی درست می شود به نام «صیغه فعل».
صیغه فعل، در واقع مشخصات انجام دهنده فعل را به صورت خلاصه و ساده بیان می کند.
مثال : زدی صیغه دوم شخص مفرد مخاطب
صیغه هرفعل را از شناسه هایی که در ظاهر فعل دیده می شود ، می توانیم تشخیص بدهیم.
در عربی هرفعل دارای 14 صیغه است که هر صیغه هم شناسه خاص خودش را دارد و اینکه در زبان عربی هم فعل ها در ظاهر خودشان شناسه ای دارند که از روی آن، صیغه فعل را متوجه می شویم.
برای صرف ماضی در صیغه های مختلف فقط باید شناسه مربوط به هر صیغه را در انتهای آن اضافه کنیم.
نکات تکمیلی
الف- همانطور که معلوم است ،یکی از فرق های مهم فعل ماضی با مضارع این است که فعل های مضارع یا به «ن» ختم میشوند یا به «ضمه» [ ُ ]
ب – فعل های مضارع در صیغه های «للغائبة» (هی) و «للمخاطب» (انتَ) با هم یکسان هستند ودر 3 صیغه از مثنی ها هم یکسان هستند. (للغائبتَینِ، للمخاطبینِ ، للمخاطبتینِ )
ضمایر
کلمه ایه که جانشین اسم می شه تا از تکرار اون جلوگیری کنه . در عربی دو دسته ضمیر داریم :
ضمیر های منفصل ( یعنی جدا ) ، ضمیرهای متصل (یعنی وصل شدنی )
ضمیر های منفصل ضمیرهایی هستند که خودشون جداگانه و به طور مستقل به کار گرفته می شن.
هُو – هُما –هُم –هِیَ – هُما –هُنَّ – انتَ –انتما –انتم – انتِ – انتما – انتنَّ – انا – نحن
ضمیرهای متصل ضمیرهایی هستند که حتماً باید به یک کلمه ی دیگر (اسم ،فعل یا حرف) بچسبند و خودشان به تنهایی به کار نمی روند.
ي – کَ – کِ – هُ – ها –نا – کُم – کُنَّ – کُما – کُما – هُم – هُنَّ – هُما – هُما
اسم اشاره
اسمی است که برای اشاره به شخص یا اشخاص دور و نزدیک و یا مکان های دور و نزدیک ازش استفاده می کنیم.
مذکر
هؤُلاءِ این ها
هذانِ|هذَینِ این دو
هذا این
مؤنث
هؤُلاءِ این ها
هاتانِ|هاتَینِ این دو
هذِهِ این
مثال : اِشتریتُ هذا الکتاب : این کتاب را خریدم .
اسم اشاره به دور
اُولئکَ : آن ها ( برای جمع مذکر و مؤنث)
تِلکَ : آن ( برای مفرد مؤنث)
ذلک : آن ( برای مفرد مذکر)
مثال : تلک شجرةٌ جمیلةٌ : آن ،درخت زیبایی است .
اعداد
در کتاب های درسی دو نوع از اعداد آموزش داده می شود.
اعداد اصلی (شمارشی) : عددهایی که برای شمردن به کار می روند و تعداد را بیان می کنند که معادل « یک،دو و...» هستند.
اعداد ترتیبی : عددهایی که برای بیان ترتیب ، نوبت ، مقام و ... به کار می روند و معادل « یکم، دوم و...» هستند.
نکات درباره ظاهر اعداد
1)اگر در ظاهر اعداد یک «ة» اضافه یا کم شود ، تأثیری در آن عدد ندارد. یعنی :
سَبع = سَبعة [ 7]
2)عددهای مضرب ده ، گاهی به جای «ونَ » ممکن است « ینَ » داشته باشند که تأثیری در آن عدد ندارد.
عِشرونَ = عِشرینَ [ 20 ]
3)عدد «یازده» برای مذکرها به شکل «اَحد عشر» و برای مؤنث ها به شکل «اِحدی عَشرَة» می آید.
4) اعداد «دو» و «دوازده» شکل های مختلفی دارند که باید آن ها را خوب بشناسید:
دو اِثنان ، اِثنینِ ، اِثنتانِ ، اِثنتینِ دوازده اِثنا عشر، اِثنی عشر، اثنتا عشرة ، اثنتی عشرة
روش به کار بردن اعداد اصلی
تمام اعداد شمارشی غیر از عدد «یک» و «دو» قبل از معدود به کار می روند. ولی این اعداد بعد از معدود می آیند.
معدود: به کلمه ای که عدد را برای آن به کار می بریم ، معدود می گویند.
مثال : یک کتاب کتابٌ واحدٌ ( واحد کتاب)
اعداد دو رقمی
برای بیان یک عدد دورقمی (بالاتر از 20) به عربی باید: اول یکان را بنویسیم و بعد دهگان را
مثال : چهل ودو اثنان و اربعون
اعداد ترتیبی
1)عدد «الأوّل» برای مؤنث ها به شکل «الاولی» به کار می رود.
مثال : الدرس الاول الصفحة الاولی
2) اعداد «دوم» تا «نوزدهم» اگر برای مؤنث ها به کار بروند ،همراه «ة» می آیند.
مثال : الحصّة الخامسة
3)دقت کنید که اعداد ترتیبی غالباً بروزن «فاعل» هستند و از این راه می توانیم آن ها را از اعداد اصلی جدا کنیم.
مثال : خمس { اصلی} / خامس { ترتیبی }
کاربرد اعداد ترتیبی
دو مورد را باید رعایت کنیم :
الف) اعداد ترتیبی را بعد از معدود می اوریم. ب)در اغلب اوقات ، آن ها را با «ال» به کار می بریم.
اعدا ترتیبی دو رقمی : برای آوردن اعداد ترتیبی به صورت دورقمی مثل اعداد اصلی ، ابتدا یکان و بعد دهگان را می آوریم.
مثال : بیست وچهارم : الرّابع و العشرین
کاربرد اعداد
1- انجام چهار عمل اصلی :برای بیان و نوشتن چهار عمل اصلی و عملیات ریاضی مربوط به آن ها
عملیات نحوه بیان در عربی
جمع + زائد
ضرب ضربٌ فی
تقسیم تقسیم علی
تفریق ناقص
2-بیان درصد : در عربی از ساختار زیر برای گفتن «درصد» استفاده می شود : عدد + فی المئة
مثال : پنجاه درصد { خمسون فی المئة }
3-بیان ساعت :
الف) برای گفتن ساعت (بدون دقیقه) اعداد ترتیبی را به کار می بریم.
مثال : ساعتع هفت { الساعة السابعة }
ب) برای گفتن ساعت به همراه دقیقه ، قسمت مربوط به دقیقه را با اعداد شمارشی بیان می کنیم.
مثال : 30 :7 { الساعة السابعة و النصف = الساعة السابعة و ثلاثون دقیقاً }
نکات تکمیلی
1)به جمع های زیر دقت کنید :
عشرة { عَشَرات (ده ها ) } مئة { مئات (صدها ) } اَلف {هزار} { آلاف ( هزاران) }
2)اگر عدد، بعداز معدود خود به کار رود ، نقش صفت را دارد.
مثال : الساعة السابعة
سوالات چهار گزینه ای
1)لا تنظر إلی هذه النّملة الصّغیرة، فهی صانعة کبیرة و مهندسة حاذقة فی بطن الأرض :
1)به کوچکی این مور کوچک نگاه نکن، چه او در دل زمین سازنده ای بزرگ ومهندسی ماهر است
2)به خردی این مورچه خرد نظر میفکن ، زیرا او صانع بزرگ و مهندس پرقدرت اعماق زمین است
3)این مورچه را کوچک مپندار ، زیرا او سازنده ای بزرگ و مهندسی حاذق است در عمق زمین
4)خردی مور کوچک را منگر ، چه او در اعماق زمین یک صانع بزرگ است و یک مهندس توانا
2)عیِّن غیر المناسب فی استخدام الاعداد :
1)أقدرُ أن اَسمع صوت والدیّ من مسافة أربعة أمتار 2)قرات بیتاً واحداً من کتابٍ فیه اشعار جدیدة من تاسع شعراء
3)شاهَدتُ ستَّة أولاد رابعهم یذهبُ هذه السّنة الی الجامعة 4)اشتریتُ کتابین اثنین من السوق و بدأتُ بقراءة الکتاب الثّانی
3)قَرانا الیوم الدّرس ....... و الصَّفحة ......... عین الخطأ للفراغین :
1)الثانی – الاربع 2)الاول - الثالثة 3)الحادی عشر – الرابعة 4)الثالث - الثانیة عشرة
4) عین الصحیح :
1)ظلم العباد بعضهم بعضاً ذَنبٌ لا یَغفِرُهُ الخالق: ستم بندگان به یکدیگر گناهی است که آفریدگار آن را نخواهد بخشید .
2)یجری فی قریتنا نهرٌ بَنی الناسُ حولهُ بیوتاً جمیلة :در روستای ما رودی جاری شد که مردم در اطراف آن خانه ای زیبا ساخته اند.
3)کان الجیران یتکلّمون حول واقعة الأمس بعضهم بعضا : بعضی از همسایه ها درباره حادثه دیروز صحبت می کنند.
4)عشرة فی اربعة یساوی أربعین و أربعون زائد اربعین یساوی ثمانین :ده ضرب در چهار مساوی است با چهل و چهل به اضافه چهل مساوی است با هشتاد .
5)عین ما لیس فیه العدد الترتیبی :
1)رجعتُ إلیَ المکتبة خَمسَ مرّاتٍ لِآخذَ کتاباخاصّا ، 2)و أخیرا رجعتُ إلی البیت فی المرة السادسة
3)فبدأتُ بقَرائته مرَّتینِ ولکنّی ما فهمتُهُ حتّی فی المرّة الثانیة 4)و بعد أن تأمّلتُ فیه کثیراً و فی المرحلة العاشرة فه فهمته جیّداً
پاسخنامه سوالات
1) گزینه1
لا تنظر: نگاه مکن ، منگر {رد گزینه 3 }
هذه النملة الصغیرة : این مورچه کوچک {رد گزینه های 3 و4 }
بطن الأرض :دل زمین { رد گزینه های 2 ،3 و4}
حاذقة : ماهر ، حاذق { رد گزینه های 2و4}
2)گزینه 2
با توجه به معنای عبارت ، عدد ترتیبی «تاسع» (نهم) مناسب این جمله نیست ، بلکه باید عدد «تسعة» (نه) بیاید : یک بیت از کتابی که در آن شعرهای جدیدی از نه شاعر بود ، خواندم .»
ترجمه سایر گزینه ها : گزینه 1) : می توانم صدای پدر و مادرم را از مسافت 4 متری بشنوم ///گزینه 3 ) : 6 پسر را دیدم که چهارمین آن ها امسال به دانشگاه می رفت /// گزینه 4 ) : 2 کتاب از بازار خریدم و شروع کردم به خواندن کتاب دوم .
3 )گزینه 1
ترجمه سؤال :«امروز درس ......... و صفحه ........ را خواندیم .»
با توجه به معنی ، هر دو جای خالی عدد ترتیبی لازم دارند که اولی مذکر و دومی مونث است .
ترجمه گزینه ها : گزینه 1) : دوم (ترتیبی ) – چهار (شمارشی) //// گزینه 2 ) : اول (ترتیبی ) – سوم (ترتیبی )
گزینه 3) : یازدهم (ترتیبی ) – چهارم ( ترتیبی ) /// گزینه 4) : سوم (ترتیبی ) – دوازدهم (ترتیبی )
4 ) گزینه 4
خطاهای سایر گزینه ها : گزینه 1 ): نخواهد بخشید ( « لا یغفر » فعل مستقبل نیست { نمی آمرزد } )
نکته : وقتی دو کلمه « بعض » کنار هم بیایند معنای «یکدیگر» می دهند .
گزینه 2 ): جاری شد ( «یجری » فعل مضارع است { جاری است } )- خانه ای ( «بیوتا» جمع است { خانه هایی } )
گزینه 3 ) : بعضی از ( اضافی است ) – صحبت می کنند ( «کان .... یتکلمون » ماضی استمراری به حساب می اید {صحبت می کردند } ) - ضمناً «بعضهم بعضا » به معنای یکدیگر ترجمه نشده است .
5)گزینه 1
گزینه 1): خمس مرّات (پنج بار ) = عدد شمارشی //// گزینه 2 ) : المرّة السادسة (بار ششم ) = عدد ترتیبی
گزینه 3 ) : المرة الثانیة (بار دوم ) = عدد ترتیبی /// گزینه 4 ) : المرحلة العاشرة (مرحله دهم) = عدد ترتیبی