دوستان عزیز سلام!
در این مطلب ابتدا با چند تست میزان تسلط خودمون رو در این مبحث ارزیابی میکنیم و پاسخ تشریحی هر تست را با دقت میخوانیم.
سپس مبحث قرابت و مفهوم رو در درس های نیکی و قاضی بست فارسی 2 (درس 1 و 2 ) رو با هم بررسی میکنیم.
نویسنده:
لیلا علمی | دانشجوی حقوق دانشگاه شهید بهشتی، رتبه 22 منطقه سه، کنکور انسانی 1400 |
«ارزیابی اولیه قرابت و مفهوم فارسی 2»:
تست اول:
مفهوم بیت زیر را در کدام گزینه نمی توان یافت؟ (کتاب کانون)
«به ترتیبی نهاده وضع عالم / که نی یک موی باشد بیش و نی کم»
1) جهان چون چشم و خال و خط و ابروست / که هر چیزی بجای خویش نیکوست
2) اگر یک ذره را برگیری از جای / همه عالم خلل یابد سراپای
3) دور از تو در جهان فراخم مجال نیست / عالم به چشم تنگدلان چشم سوزن است
4) چنان ساخت هرچیز به انداز خویش / که آن ساختن کم نیامد نه بیش
پاسخ تشریحی:
بیت صورت سوال و سایر گزینه ها به موضوع «نظم در جهان آفرینش» اشاره دارند ولی گزینة ۴ به این موضوع اشاره دارد که بعد از رفتن معشوقش جهان با این فراخی در چشم او کوچک و تنگ شده است.
پاسخ تست گزینه 3
تست دوم:
کدام بیت در توصیه به بلند همتی نیست؟ (کتاب کانون)
1) همت مرد چون بلند بود / در همه کار انجمن بود
2) از همت بلند بدین مرتبت رسید / هرگز به مرتبت نرسد مردم دنی
3) می دانی که پست گردد زود / هر که را که همت بلند بود
4) دل و همت بلند و روشن کن / روی روشن چه سود و قد چو میل
پاسخ تشریحی:
سایر گزینه ها درمورد توصیه به بلند همتی و ارزش آن سخن می گویند اما گزینه ۳ داشتن همت بلند را نکوهش کرده و عامل پستی می‌داند.
تست سوم:
مفهوم همه گزینه ها به‌جز گزینه … یکسان است.
1) خلق را تقلیدشان بر باد داد / ای دو صد لعنت بر این تقلید باد
2) بگذر از تقلید ای جان جهان / تا شوی واقف بر اسرار جهان
3) عبادت به تقلید گمراهیست / خنک رهروی را که آگاهیست
4) گر راز مرا ندانی انکار نکن / تقلید کن آنقدر که تحقیق شود
پاسخ تشریحی:
ابیات سایر گزینه ها در نکوهش تقلید سروده شده اند در حالی که گزینه ی ۴ شنونده را تشویق و ترغیب به تقلید می کند
تست چهارم:
کدام بیت با بیت زیر تقابل مفهومی دارد؟ (انسانی 99)
«رزق هرچند بی گمان برسد / شرط عقل است جستن از درها»
1) قانع از رزق پریشان با دل صد پاره شو / روزی آماده می‌خواهی برو غمخواره شو
2) گرچه از آتش زبانی شمع این نه محفلم / نیست رزقی جز سر انگشت پشیمانی مرا
3) دخل و خرج خویش را چون مه برابر هر که کرد / کم نگردد روزی اش هرگز ز خوان آفتاب
4) دست بیعت با توکل داده ام روز ازل / از برای رزق کوشیدن نمی آید به من
پاسخ تشریحی:
بیت نوشته شده در صورت سوال به تلاش و کوشش برای به دست آوردن روزی اشاره دارد در حالی که گزینه ی ۴ کوشیدن را برای به دست آوردن رزق پسندیده نمی داند و صرفا توکل را ستایش می کند
مفهوم سایر گزینه ها:
۱- برای روزی آماده، باید غمخوار دیگران بود
۲- گرچه سخنور بزرگی هستم اما جز پشیمانی روزی دیگری ندارم
۳- هر کس حساب و کتاب دخل و خرجش را بکند روزی اش همیشه مهیا است
تست پنجم:
- همه ابیات با «ما عرفناک حق معرفتک» قرابت مفهومی دارند به‌جز:
1) تو را این وصف ها چون نیست خالی زن تن از گفتن / بیان دیگر مکن ای فیض جز اوصاف حالی را
2) خیره گردد دیده ی دل در شعاع مهر ذات / چون نشان یابد کسی از نور بی نام و نشان
3) اعرف دوران حدیث ما عرفناک چو گفت / خود نیاید بحر اوصاف تو در ظرف بیان
4) در مجالی که کشد موکب اوصاف تو صف / وهم را وسعت آن کو که کند میدانی
پاسخ تشریحی:
مفهوم آیه: تو را آنگونه که شایسته بود نشناختیم
مفهوم گزینه ۱: وقتی که این وصف ها (وصف های معشوق و وصال و …) را کردی و به دست نیاوردی پس از آنها حرف نزن و حال و اکنون را توصیف کن
مفهوم سایر بیت ها: خدا را نمی توان وصف کرد و وهم و درک به شناخت او نمی رسد.
درسنامه قرابت و مفهوم
قرابت یکی از مهم ترین بخش‌ها در ادبیات است که بیشترین تعداد سوال را در این درس دارد.
چند مورد از مفاهیمی که در کتاب ادبیات یازدهم فصل یک در شعر ها با متن کتاب آمده‌اند:
۱- خداوند به گفتار، اعتبار و جذابیت می‌دهد
۲- همه چیز از آن خداوند است
۳- خداوند بخشنده و مهربان است
۴- هر چه خدا بخواهد همان می شود
۵- نظم در جهان حاکم است
۶- خدا برتر از فهم هاست
۷- خدا روزی رسان و رزاق است
۸- توکل بر خدا
۹- گوشه گیری و عبادت
۱۰- متکی به خود بودن
۱۱- کمک به دیگران
۱۲- نیکی به مردم
۱۳- غیرتمندی
۱۴- ناپایداری غم
۱۵- قناعت
۱۶- اثرات منفی تقلید کورکورانه
ابیات زیر را از نظر قلمرو فکری برسی میکنیم:
۱- جوانی جان من پند غلام پیر خود بشنو / مکن کاری که از دستت دل پیر و جوان لرزد
مفهوم بیت: پند پذیری در زمان جوانی و آزار نرساندن به دیگران
۲- به همت بر آر از ستیهنده شور / که بازوی همت به از دست زور
مفهوم بیت: برتری همت به زور بازو
۳- خدای کار چو بر بنده ای فرو بندد / به هر چه رنج برد دردسر بیفزاید
مفهوم بیت: ناتوانی در غلبه به خواست و اراده ی خدا
نکته :هم مفهوم با آیه ی «تعز من تشا و تذل من تشا»
۴- بی تردد، دامن روزی نمی آید به دست / می کند با کاهلان این نکته تلقین آسیا
مفهوم بیت: لزوم سعی و تلاش برای به دست آوردن روزی
5- جهان چون چشم و خال و خط و ابروست / که هر چیزی بجای خویش نیکوست
مفهوم بیت: وجود نظم در جهان
نویسنده: لیلا علمی ، دانشجوی حقوق دانشگاه شهید بهشتی ، رتبه 22 منطقه سه - کنکور انسانی 1400
برای دسترسی به دیگر مطالب مربوط به ازمون 7 ابان به لینک زیر مراجعه کنید.
فاطمه ایزدی-دانشجوی روان شناسی دانشگاه شیراز
موفق باشید.
