روانشناسان معتقدند که کلاسهای مفرح و مستمر کارآمدی بیشتری دارند. کلاس شنا برای رشد متناسب بدن در سنین رشد، کلاس موسیقی و سازهای ساده و اصیل ایرانی نظیر دف یا تنبک، کلاسهای ورزشی مانند آیکیدو، وینگچون، تایچی نیز برای هماهنگی حسی و حرکتی و رشد عزت نفس و قوای بدنی کودکان و نوجوانان پیشنهاد میشود.
بسیاری از والدین در مورد کلاسها و فعالیتهای فوق برنامهی فرزندان خود دچار تردیدند و اغلب، راهنمای آنها تنها نظر دیگر والدین یا تجارب موفق آنهاست؛ اما در اغلب موارد، برنامهای که برای کودک یا نوجوان مؤثر واقع میشود، در مورد دیگر کودکان دیگر از کارآیی لازم برخوردار نیست.
علل بسیاری در کارآمدی برنامههای تابستانی یا فوق برنامهی کودکان و نوجوانان دخیلاند. اولین عامل، زمینهیابی استعدادها و توانمندیهای فرزند است. بهتر است برای مشخص کردن و ارزیابی حوزههای توانمندی و استعدادهای علمی و عملی فرزندان به متخصصان بهداشت روان مراجعه کرد.
برنامههای اوقات فراغت باید مفرح باشند
مفرح بودن و جذابیت برنامه برای کودک و نوجوان عامل مهم دیگری است. باید برنامههای فوقالعاده به گونهای باشند که کلاسهای هنری، درسی یا مهارتی در فواصلی مشخص تنظیم شده باشد و مابین آنها برنامههای تفریحی و ورزشی متناسب با توان بدنی و سطح رشدی کودک و نوجوان قرار داده شود. برخلاف ظاهر پرانرژی کودکان و نوجوانان، بدن آنها در برابر فعالیتهای مداوم مقاومت اندکی داشته و بهسرعت خسته میشود؛ بنابراین فشار برنامهها باید متناسب با توانمندی آنها باشد و زمان استراحت و رژیم غذایی کمکالریو پر از سبزیها و میوههای تازه با نظر متخصصانتغذیهبرای کودک و نوجوان فراهم شود.
برای خبره شدن در یک مهارت باید آن را حداقل 10 سال انجام داد
در برنامهریزیهای کلاسهای فوق برنامه، والدین تا جای ممکن بهتر است تداوم آموزش را در نظر داشته باشند. بر اساس پژوهشهای حوزهی علوم اعصابشناختی، برای اینکه هر انسان در مهارتی خبره شود، لازم است حداقل 10 سال هر هفته سه بار و هر بار به مدت یک ساعت و نیم فعالیتی مشخص را پی بگیرد. اینکه صرفاً برنامهی فعالیتی برای تعطیلات تابستانی بوده و در طول سال تا تعطیلات تابستانی بعد ادامه نیابد، نهتنها هدر دادن وقت و سرمایه محسوب میشود، بلکه در رشد شناختی کودک و نوجوان آثار مخربی به همراه خواهد داشت.