در انتظار ظهور -دین و زندگی یازدهم -درسنامه و تست -مائده حسنی

سلام به همه دوستان!

در این مطلب قصد داریم درس سیزدهم دین و زندگی یازدهم را با هم مطالعه و بررسی کنیم. فایل کامل این درسنامه به همراه تست و پاسخ تشریحی در انتهای مطلب ضمیمه شده است.

صفحه اینستاگرام ما

برای ارتباط بیشتر با رتبه برترها و رزرو پشتیبان ویژه، پیج کانون برترها را دنبال کنید.

همچنین می توانید با شماره 0218451 داخلی 3123 تماس بگیرید.

ویژگی های این مطلب

درسنامه جامع و کامل

بررسی روابط علی و معلولی

ذکر ارتباط مفهومی مطالب با محتوای سایر دروس

بررسی پنج تست از کنکور سراسری

درسنامه

عقیده به موعود و منجی در اسلام و به خصوص در تشیع، اعتقادی عمیق و استوار است.

سرانجام تاریخ از نگاه خداطلبان

خداپرستان معتقدند که چون خداوند حکیم جهان را اداره می کند، جامعه بشری بالاخره به سمت کمال خواهد رفت و حق و عدل بر باطل و ظلم پیروز خواهد شد و اداره جهان به دست حق طلبان خواهد افتاد.

نکته: کمال جامعه بشری و پیروزی حق بر باطل با ویژگی حکمت خداوند مرتبط است.

و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین (قصص، 5)

نکات آیه:

1- منت خداوند بر مستضعفان بیانگر نعمت بزرگ و ارزشمند پیشوایی و وراثت زمین است که به آنها بخشیده است.

2- آیه بیانگر حکمت خداست که بر مبنای این حکمت خداوند اراده کرده که در آینده زمین، حق پیروز شود.

و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر، ان الارض یرثها عبادی الصالحون (انبیاء، 105)

نکات آیه:

1- مفهوم آیه بیانگر سرنوشت بندگان شایسته در زمین است.

2- آیه بیانگر حکمت خداست که با توجه به عقیده خداپرستان در آینده زمین، حق پیروز خواهد بود.

3- «وراثت زمین به بندگان شایسته»، وعده مشترک تورات و زبور و قرآن است.

موعود در اسلام

تفاوت بین شیعیان و اهل سنت در اعتقاد به منجی: سنّی ها معتقدند امام مهدی که از نسل پیامبر (ص) و حضرت فاطمه (س) است، هنوز به دنیا نیامده اما ما شیعیان بنا بر سخنان صریح پیامبر و ائمه معتقدیم موعود و منجی دوازدهمین امام و فرزند امام حسن عسکری (ع) است و با توجه خاص خدا به حیات خود ادامه می دهد.

نکته: رسوایی ماجراجویان فریبکار و خنّاسان مدعی مهدویت موعود معلول مشخص بودن پدر و مادر امام زمان است.

فواید اعتقاد به زنده و حاضر بودن امام زمان:

1- ناظر و آگاه دانستن امام نسبت به احوال و فداکاری ها و مجاهدت مومنان و ابراز خواسته ها و تلاش در جهت کسب رضایت ایشان

2- برخورداری جامعه از هدایت های امام و ولایت معنوی ایشان

مسئولیت های منتظران

1- تقویت معرفت و محبت به امام: پیامبر و امام از پدر و مادر نیز برای مومنان مهربان ترند و آنان که چنین معرفتی را به دست آورند، محبت بیشتری به پیامبر و امام دارند. (مرتبط با حدیث پیامبر: من و علی پدران این امت هستیم)

افزایش معرفت به امام عصر (ع) و تقویت محبتی که به دنبال آن می آید، وظیفه هر مسلمانی است. پیامبر (ص) در سخنانی ضمن معرفی همه امامان (مصداق: حدیث جابر) می فرماید:

«هرکس دوست دارد خدا را در حال ایمان کامل و مسلمانی مورد رضایت او ملاقات کند، ولایت و محبت امام عصر را بپذیرد».

نکات حدیث:

1- حدیث بیانگر اولین مسئولیت شخص منتظر است.

2- ارتباط معنایی با «من مات و لم یعرف ...»

3- مطابق حدیث، لازمه ایمان کامل و اسلام مورد رضایت الهی، پذیرفتن ولایت امام عصر است.

*ضرورت تقویت معرفت و محبت بدان جهت است که عصر غیبت، عصر دودلی ها و شک و تردیدهاست. در این دوره، فتنه های گوناگون و اندیشه های رنگارنگ پیدا می شوند و بی ایمانی را تبلیغ می کنند. 

*مومن حقیقی با افزایش معرفت خود، تردیدها را کنار می زند و با یقین، برای فردای روشن آماده می شود.

پیامبر اکرم (ص) به امام علی (ع) فرمود: «بزرگ ترین مردمان در ایمان و یقین، کسانی اند که در روزگاران آینده زندگی می کنند، آنان پیامبرشان را ندیده اند، امام آنها در غیبت است و فقط به سبب خواندن قرآن کریم و احادیث معصومین [و تفکر در آنها] ایمان می آورند».

نکته حدیث: بزرگ ترین خصوصیت مردم دارای ایمان و یقین این است که با وجود غیبت امام، هدایت را از کتاب و سنت به دست می آورند و به آن ایمان می آورند.

عوامل موثر در معرفت و محبت به امام زمان و از بین رفتن تهدیدها:

- شناخت جایگاه امام در پیشگاه الهی

- آشنایی با شیوه حکومت داری ایشان به هنگام ظهور

- آشنایی با صفات و ویژگی های ایشان در سخنان معصومین

من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه (پیامبر)

هرکس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.

نکات حدیث:

1- یکی از راه های شناخت امام زمان، مراجعه به احادیث است.

2- زندگی مردم پیش از اسلام همان جاهلیت است. اگر کسی امام زمانش را نشناسد و ولایت او را نپذیرد، گویی اصلا مسلمان نشده است و در همان جاهلیت به سر می برد.

2- پیروی از فرمان های امام عصر (ع): منتظر حقیقی تلاش می کند که در عصر غیبت، پیرو امام خود باشد و از ایشان تبعیت کند. رسول خدا (ص) می فرماید:

«خوشا به حال کسی که به حضور قائم برسد، در حالی که پیش از قیام او نیز پیرو او باشد».

دستورات امام زمان (ع): مراجعه به عالمان دین – عمل به احکام فردی و اجتماعی دین – مقابله با طاغوت

نکته: تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت و برکنار کردن حاکمان ستمگر یکی از علائم پیروی از امام عصر (ع) است.

3- آماده کردن خود و جامعه برای ظهور: منتظر حقیقی هرلحظه چشم به راه است که ندای امام در جهان طنین انداز شود و مردم را برای پیوستن به حق فراخواند. امام صادق (ع) در توصیف یاران امام زمان (ع) می فرماید: «یاران مهدی مردمانی مقاوم، سرشار از یقین به خدا و استوارتر از صخره ها هستند؛ اگر به کوه ها روی آورند، آنها را متلاشی می کنند».

*امام علی (ع) حدیثی در این باره دارند که در آن، 16 شرط بیعت با امام عصر (ع) ذکر شده است.

*یاران واقعی امام زمان حاضران در صحنه های درگیری های فکری و اجتماعی و نبرد دائمی حق و باطل در زمان غیبت اند. آنان با ایستادگی در مقابل شیاطین درون (نفس اماره) و برون (ابلیس) ویژگی هایی همچون شجاعت، عزّت نفس و پاکدامنی را در خود می پرورانند و به این ترتیب واجد شرایط مذکور در حدیث شریف علوی می گردند.

کسی که در عصر غیبت تنها با دعا و گریه سر کند و در صحنه نبرد حق طلبان علیه مستکبران حضور نداشته باشد، در روز ظهور، به علت عدم آمادگی، مانند قوم موسی به امام مهدی (ع) خواهند گفت: «تو و پروردگارت بروید بجنگید، ما اینجا می نشینیم».

ویژگی های شخص منتظر:

- تسلیم ناپذیری در برابر وضع موجود

- تلاش به امید آینده ای روشن

- سخن نگفتن از یاس و ناامیدی

- اشتیاق نسبت به امام عصر (عج)

- درس آموختن از گذشته

- عشق به امام حسین (ع) و حماسه کربلا

نکات مهم:

- یاران امام، پیشتازان تحول جهانی و سازندگان تمدن اسلامی اند.

- هسته مرکزی این یاران 313 نفر، به تعداد یاران پیامبر (ص) در جنگ بدر هستند که بنا به فرموده امام باقر (ع) تعدادی از آنان از زنان اند.

- در احادیث آمده است که بیشتر یاران امام را جوانان تشکیل می دهند.

4- دعا برای ظهور امام:

**در انتظار ظهور بودن خود از برترین اعمال عصر غیبت است؛ زیرا فرج و گشایش واقعی برای دینداران با ظهور آن حضرت حاصل می شود**

حضرت علی (ع): «منتظر فرج الهی باشید و از لطف الهی مایوس نشوید و بدانید که محبوب ترین کارها نزد خداوند، انتظار فرج است».

نکته حدیث: در انتظار ظهور بودن از برترین اعمال امت پیامبر در عصر غیبت است.

لازمه انتظار: دعا برای ظهور امام عصر (ع)

نگاهی به جامعه مهدوی

مقدمات ظهور: امام عصر (ع) زمانی ظهور می کند که مردم جهان از همه مکتب های غیرالهی و مدّعیان برقراری عدالت در جهان ناامید شده اند و با تبلیغی که منتظران واقعی کرده اند، دل های مردم به سوی آن منجی الهی جلب شده است و مردم با شوق به سوی آن حضرت می شتابند اما مستکبران و ظالمان در مقابل امام می ایستند که در نهایت شکست می خورند و حکومت جهانی امام تشکیل می شود. با تشکیل حکومت امام، تمامی اهداف انبیا تحقق می یابد.

نمونه هایی از اهداف انبیا :

1- عدالت گستری:

- وجود نداشتن قطب مرفه و قطب فقیر / قطب مستکبر و قطب مستضعف

- حس تعاون و یاری دادن به همدیگر

- اطمینان مردم به هم و اعطای اجازه برداشت از اموال شخصی

احادیث مرتبط با این هدف:

پیامبر : «با ظهور امام عصر خداوند زمین را از قسط و عدل پر خواهد کرد، بعد از اینکه از ظلم و جور پر شده باشد».

امام باقر (درباره وضعیت اقتصادی مردم پس از ظهور) : «آن چنان میان مردم مساوات برقرار می کند که نیازمندی پیدا نخواهد شد تا به او زکات داده شود».

2- آبادانی:

- فراگیر شدن برکت و آبادانی

- سرسبز و خرم دیده شدن مناطق کویری بین عراق و شام

آیه و حدیث مرتبط با این هدف:

«اگر اهالی شهرها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، درهای برکات از آسمان و زمین را بر آنها می گشودیم» (اعراف، 69)

نکته آیه: مرتبط با سنت تاثیر اعمال انسان در زندگی او - درس ششم دین و زندگی دوازدهم

امام صادق : «در آن هنگام زمین ذخایر خود را آشکار می کند و برکات خود را ظاهر می سازد».

3- شکوفایی عقل و علم:

- کامل شدن عقل های آدمیان در اثر توجه و لطف ویژه امام زمان (ع)

- علاقه مردم به کسب دانش و فهم اسرار هستی و دسترسی به این مهم

4- امنیت کامل:

- عدم احساس ناامنی و ترس

- عدم دزدی اموال و ثروت دیگران

5- فراهم شدن زمینه رشد و کمال:

- بندگی بهتر

- تقدیم فرزندان صالح به جامعه

- خیرخواهی دیگران

- دسترسی بهتر و آسان تر به هدف خلقت

1- مطابق روایت شریف نبوی، چه کسی گرفتار «میته جاهلیه» شده و برای نجات از آن انجام کدام اقدام موثر است؟ (نسبتا دشوار – سراسری انسانی 1400)

1) نداشتن معرفت نسبت به امام – در راه خدا به شایستگی جهاد نمایند

2) نداشتن معرفت نسبت به امام – با شیوه حکومت داری ایشان آشنا شوند

3) مرگ در حال عدم پیروی از امام – در راه خدا به شایستگی جهاد نمایند

4) مرگ در حال عدم پیروی از امام – با شیوه حکومت داری ایشان آشنا شوند 

2- کدام مورد، در راستای توضیح «عدالت گستری» و «فراهم شدن زمینه رشد و کمال» از اهداف تشکیل حکومت امام عصر (عج) می باشد؟ (دشوار - سراسری انسانی 99)

1) دزدی نشدن از اموال و ثروت دیگران – آشکار شدن رازهای هستی

2) دزدی نشدن از اموال و ثروت دیگران – تقدیم فرزندان صالح به جامعه

3) دیده شدن حس تعاون و یاری دادن به یکدیگر – آشکار شدن رازهای هستی

4) دیده شدن حس تعاون و یاری دادن به یکدیگر - تقدیم فرزندان صالح به جامعه

3- هسته مرکزی یاران امام عصر (عج) چند نفرند و شامل چه کسانی می شوند؟ (نسبتا دشوار - سراسری انسانی خارج 99)

1) به تعداد مسلمانان حاضر در جنگ احد – مردان باایمانی که اکثر آنها جوان می باشند

2) به تعداد یاران پیامبر اکرم (ص) در جنگ بدر – مردان باایمانی که اکثر آنها جوان می باشند

3) به تعداد مسلمانان حاضر در جنگ احد – تعدادی از آنان را زنان و بیشتر را جوانان تشکیل می دهند

4) به تعداد یاران پیامبر اکرم (ص) در جنگ بدر – تعدادی از آنان را زنان و بیشتر را جوانان تشکیل می دهند

4- عبارت های زیر به ترتیب، به کدام اهداف انبیا که در حکومت امام عصر (عج) تحقق می یابند، اشاره کرده است؟ (متوسط – سراسری ریاضی 99)

- در جامعه مهدوی نیازمندی پیدا نخواهد شد تا به او زکات داده شود

- تقدیم فرزندان صالح به جامعه

- خیرخواهی انسان ها نسبت به دیگران

1) آبادانی – شکوفایی عقل و علم – امنیت کامل

2) آبادانی – شکوفایی عقل و علم – عدالت گستری

3) عدالت گستری – آبادانی – فراهم شدن زمینه رشد و کمال

4) عدالت گستری – فراهم شدن زمینه رشد و کمال – فراهم شدن زمینه رشد و کمال

5- کدام مورد به عوامل موثر در معرفت و محبت به امام زمان و از بین رفتن تردیدها اشاره دارد؟ (نسبتا دشوار - سراسری زبان 99)

1) آشنایی با شیوه حکومت داری ایشان به هنگام ظهور – شناخت جایگاه امام در پیشگاه الهی

2) آشنایی با شیوه حکومت داری ایشان به هنگام ظهور - پیروی از فرمان های امام عصر (عج)

3) آماده کردن خود و جامعه برای ظهور - شناخت جایگاه امام در پیشگاه الهی

4) آماده کردن خود و جامعه برای ظهور - پیروی از فرمان های امام عصر (عج)

لینک مطلب مربوط به درس قبل: عصر غیبت امام زمان - دینی یازدهم - درسنامه -مائده حسنی

سپاس از توجه شما

تهیه کننده:

مائده حسنی - دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران