🖐 با عرض سلام و خداقوت خدمت همه بچه های علوم انسانی 🖐
امروز قراره یک مجموعه جمع بندی دیگر از درس فلسفه و منطق را با هم برسی کنیم . خیلی خوب حواستون به نکات پاسخ نامه باشه و سعی کنید که اون ها را کامل بخونید.
📌 تست شماره یک :
کدام گزینه درباره دانش منطق و مغالطه نادرست است ؟
1) ممکن است حتی بدون این که منطق بخوانیم در استدلال های پیچیده یا تعریف دقیق اصطلاحات خاص دچار اشتباه نشویم .
2) چون ذهن همواره در معرض لغزش قرار دارد ، لذا ممکن است در زندگی روزمره ، مغالطه های بی شماری که لوزماً عمدی نیستند ، رخ دهد .
3) ما در منطق با قواعدی آشنا می شویم که ذهن به طور طبیعی این قواعد را رعایت نمی کند .
4) با به کار گیری علم منطق ، سریع تر و دقیق تر می توان عوامل لغزش و خطای ذهن را تشخیص داد .
✅ پاسخ تست :
گزینه 1 : درست است ، می توانیم بدون این که حتی اصلا علم منطق را بخوانیم در استدلال و تعریف اشتباه نکنیم ، فراموش نکنید که ذهن انسان به طور طبیعی منطقی رفتار می کند .
گزینه 2 : این گزینه هم درست است ، طبق متن کتاب درسی ذهن انسان همواره در معرض لغزش و خطا است و این مغالطات یمی تواند عمدی یا غیر عمدی باشد .
گزینه 3 : این گزینه غلط است ، طبق متن کتاب درسی ، ذهن انسان به طور طبیعی منطقی رفتار می کند .
گزینه 4 : این گزینه درست است ، با به کار گیری منطق می توانیم سریع تر و دقیق تر خطاهای ذهن را تشخیص دهیم .
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره دو :
چرا منطق علم کاربردی است ؟
1) زیرا مانند دوچرخه سواری یا شنا است .
2) زیرا با به کار بردن عملی آن می توان جلوی مغالطات را گرفت .
3) زیرا تبحر در آن نیازمند تمرین و ممارست است .
4) زیرا ابزاری کاربردی در خدمت سایر علوم است .
✅ پاسخ تست :
گزینه 1 : این گزینه دلیلی برای صورت سوال نیاورده است و صرفا تمثیلی برای منطق به کار برده است .
گزینه 2 : این خود یکی از نتایج کاربردی بودن منطق است ، نه دلیلی برای آن .
گزینه 3 : پاسخ درست همین گزینه است . طبق متن کتاب درسی : منطق ، علم کاربردی است که تبحر در آن نیازمند تمرین و ممارست است .
گزینه 4 : این گزینه هم صرفاً یکی دیگر از ویژگی های منطق را گفته است .
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره سه :
رابطه بین دو مفهوم علم و تصدیق ، بین 2 مفهوم کدام گزینه برقرار است ؟
1) تعریف و استدلال
2) علم منطق و تعریف
3) تصور و تعریف
4) هیچ کدام
✅ پاسخ تست :
رابطه بین علم و تصدیق ، عموم و خصوص مطلق است. حال در گزینه ها باید به دنبال یک رابطه عموم و خصوص مطلق بگردیم .
1) رابطه تعریف و استدلال : تباین است .
2) رابطه بین علم منطق و تعریف : عموم و خصوص مطلق است .
3) رابطه بین تصور و تعریف : تباین است .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره چهار :
در شعر زیر چه مغالطه ای می توان یافت ؟
« گفتمش باید بری نامم زیاد گفت آری ، می برم نامت زیاد »
1) اشتراک لفظ
2) ابهام در مرجع ضمیر
3) نگارشی کلمات
4) توسل به معنای ظاهری
✅ پاسخ تست :
در اینجا ما مغالطه نگارشی کلمات را داریم . در مصراع اول « زیاد » و در مصراع دوم « زِ یاد » مورد نظر است .
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره پنج :
نوع مغالطه در کدام گزینه با سایر گزینه ها متفاوت است ؟
1) سارا کتاب احمد را به برادرش داد .
2) زهرا گفت : من باید به کارخانه بروم .
3) بخشش لازم نیست ، اعدامش کنید .
4) حسین تا مادرش را دید لباسش را مرتب کرد .
✅ پاسخ تست :
در گزینه های 1 و 2 و 4 ما مغالطه ابهام در مرجع ضمیر داریم . ولی در گزینه 3 ما مغالطه نگارشی کلمات داریم .
پاسخ تست گزینه 3 است .
📌 تست شماره شش :
علت توجه منطق به زبان چیست ؟
1) خطای زبان باعث خطای ذهن می شود.
2) ذهن و زبان اشتراکات فراوانی دارند .
3) وظیفه منطق جلوگیری از خطای ذهن است .
4) ذهن بر زبان تأثیر بسیاری دارد .
✅ پاسخ تست :
طبق متن کتاب درسی ، منطق وابسته به زبان خاصی نیست و قواعد یک زبان خاص را بیان نمی کند بلکه وظیفه منطق جلوگیری از خطای اندیشه است . از آن جایی که بین حیطه های مختلف زبان و ذهن و عالم خارج ارتباط مستقیمی وجود دارد . خطای در زبان باعث خطای در ذهن نیز می شود و علت توجه منطق به زبان نیز همین است .
پاسخ درست گزینه 1 است .
📌 تست شماره هفت :
تصور ذهنی ما از امور مختلف ........ نام دارد و نسب اربع از ......... حادث می شوند .
1) مفهوم – تصدق 2 کلی
2) مصداق – تصدیق 2 کلی
3) مفهوم – تصور 2 کلی
4) مصداق – تصور 2 کلی
✅ پاسخ تست :
تصورذهنی ما از امور مختلف = مفهوم نام دارد .
همچنین نسب اربع بین 2 مفهوم یا 2 تصور کلی اتفاق می افتد .
نکته بسیار مهم : خیلی توجه کنید نسب اربع یا نسبت های چهارگانه میان مفاهیم کلی برقرار است .
پاسخ تست گزینه 3 است .
📌 تست شماره هشت :
وقتی وسعت دایره مصادیق دو مفهوم کلی به گونه ای باشد که یکی به طور کامل در درون دیگری قرار گیرد ، میان آن ها چه نسبتی برقرار است و مثال آن کدام است ؟
1) عموم و خصوص من وجه – خودکار و آبی
2) عموم و خصوص مطلق – ایرانی و کارمند
3) عموم و خصوص مطلق – حیوان و جسم
4) عموم و خصوص من وجه – جاندار و گیاه
✅ پاسخ تست :
وقتی یک دایره به طور کامل در دایره ای دیگر قرار بگیرد ، رابطه بین آن دو دایره عموم و خصوص مطلق است . رد گزینه 1 و 4
همچنین توجه کنید که رابطه بین « ایرانی و کارمند » عموم و خصوص من وجه است .
در ضمن رابطه بین « حیوان و جسم » عموم و خصوص مطلق است . رد گزینه 2
پاسخ درست گزینه 3 است .
نمونه ای از رابطه عموم و خصوص مطلق :
📌 تست شماره 9 :
طریق صحیح در ارائه تعاریف درست ، استفاده از مفاهیم ......... است و نسبت حاکم بین دو مفهوم ( موحد و مسلمان ) و همچنین دو مفهوم ( رنگ و قرمز ) به ترتیب عموم و خصوص ............ و ............ می باشد .
1) جزئی – مطلق – من وجه
2) جزئی – من وجه – من وجه
3) کلی – مطلق – مطلق
4) کلی – من وجه – مطلق
✅ پاسخ تست :
طریقه صحیح در ارائه تعاریف درست ، استفاده از مفاهیم کلی است و نه جزئی . رد گزینه 1 و2
در ضمن رابطه بین « موحد ( خداپرست ) و مسلمان » : عموم و خصوص مطلق .
و همچنین رابطه بین « رنگ و قرمز » عموم و خصوص مطلق است . رد گزینه 4
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره ده :
تعریف باید جامع باشد یعنی :
1) مصادیق متعددی نداشته باشد .
2) مفاهیم بی ارتباط را در بر نگیرد .
3) افراد معرَّف خارج از آن قرار نگیرند .
4) محتوای مفهوم را به طور کامل در برگیرد .
✅ پاسخ تست :
نکته بسیار مهم و پرکاربرد : جامع و مانع بودن در تعریف ، مخصوص مصداق ها می باشد و نه مفهوم ها . رد گزینه 2 و 4
تعریف باید جامع افراد و همچنین مانع اغیار باشد .
جامع بودن یعنی : تعریف ما همه مصادیق مفهوم مورد نظر یا همه مصادیق معرَّف را باید شامل شود . رد گزینه 2
پاسخ درست گزینه 3 است .
نمونه ای از تعریف دوری را ببینیم :
📌 تست شماره یازده :
کدام گزینه در مورد تعریف صحیح نیست ؟
1) اصطلاحات تخصصی علوم گوناگون را خود آن علوم تعریف می کند .
2) ریشه اصلی اختلافات میان افراد ، گاهاً ناشی از نداشتن تعریف دقیق است .
3) تعریف به مثال تنها برای واژگانی مناسب است که بتوان مصداق آن ها را نشان داد .
4) گاهی در تعریف لغوی نحوه شکل گیری آن لغت بیان می شود .
✅ پاسخ تست :
گزینه 1 : درست است ، منطق وظیفه تعریف اصطلاحات تخصصی علوم را بر عهده ندارد و خود آن علوم باید با توجه به قواعد منطق این کار را انجام دهند .
گزینه 2 : درست است ، گاهی اوقات ریشه اصلی اختلافات میان افراد ، نداشتن یک تعریف درست و دقیق میان افراد است .
گزینه 3 : نادرست است ، تعریف به مثال یا تعریف مصداقی لوزما برای واژگان مصداق دار استفاده نمی شود .
گزینه 4 : درست است . این یکی از انواع راه ها در تعریف لغوی است .
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره دوازده :
اگر از میان شرایط چهارگانه تعریف فقط شرط واضح بودن رعایت نشود نسبت معرِّف و معرَّف چیست ؟
1) تساوی
2) تباین
3) عموم و خصوص مطلق
4) عموم و خصوص من وجه
✅ پاسخ تست :
دقت کنید که این تعریف درست نیست ولی چون بقیه شرط ها را دارا است ، رابطه بین تعریف کننده و تعریف شونده ، تساوی است .
پاسخ تست ، گزینه 1 است .
📌 تست شماره سیزده :
اگر ادعا کنیم که کلاغ سفید وجود ندارد ، بر اساس چه استدلالی نتیجه گیری کرده ایم ؟
1) قیاس
2) استقرای تعمیمی
3) استقرای تمثیلی
4) استنتاج بهترین تبیین
✅ پاسخ تست :
احتمالاً برداشت ما این گونه بوده است : چون که هر کلاغی که دیدم سیاه بوده است ، پس همه کلاغ ها سیاه هستند و کلاغ سفیدی نداریم . ما در اینجا باید یک استقرای تعمیمی رو به رو هستیم .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره چهارده :
اگر نتیجه یک استدلال ، قطعاً درست باشد ، آنگاه ...... :
1) آن استدلال حتما قیاس است .
2) مقدمات آن استدلال لوزماً صحیح است .
3) شاید آن استدلال یک استقرای تمثیلی باشد .
4) حتماً حمایت مقدمات از نتیجه نسبی است .
✅ پاسخ تست :
گزینه 1 : نادرست است ، لوزماً هر قیاسی نادرست نمی باشد .
گزینه 2 : نادرست است ، لوزماً اگر نتیجه یک استدلال درست باشد ، به این معنا نیست که مقدمات آن حتماً درست باشد .
گزینه 3 : درست است ، ممکن است که آن استدلال یک استقرای تمثیلی باشد .
گزینه 4 : این گزینه هم لوزما درست نیست ، ممکن است که حمایت مقدمات از نتیجه کامل باشد و نسبی نباشد .
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره پانزده :
کدام گزینه از شرایط استقرای قوی نیست ؟
1) جامعه آماری بزرگی را انتخاب کنیم .
2) نمونه هایمان تصادفی باشند .
3) تعداد نمونه ها نسبت به کل متناسب باشد .
4) نمونه هایمان طیف مختلف جامعه آماری را پوشش دهند .
✅ پاسخ تست :
گزینه های 2 و 3 و 4 ، همگی از شرایط استقرای تعمیمی قوی است . دقت کنید که بزرگ بودن جامعه آماری ربطی به قوی بودن استدلال ما در یک استقرای تعمیمی ندارد .
پاسخ درست گزینه 1 است .
📌 تست شماره شانزده :
تفاوت اصلی قضایای شرطی با قضایای حملی ، کدام است ؟
1) مشروط بودن حکم
2) ترکیب قضیه از دو جمله
3) استفاده از ادات شرط
4) مشروط بودن اجزای قضیه
✅ پاسخ تست :
این سوال یکی از سوالات مهم کنکور سراسری بوده است .
تفاوت اصلی و مهم قضایای شرطی و حملی ، مشروط بودن حکم آن ها است و نه مشروط بودن اجزای آن ها .
پاسخ درست گزینه 1 است .
📌 تست شماره هفده :
سر و کار منطق با جمله هایی است که محتمل صدق و کذب ......... که به آن ، جمله .......... اطلاق می شود و آنجا که قید و شرطی در کلام باشد یا برعکس ، به ترتیب قضایای ........ و .......... رقم می خورد .
1) نباشد – خبری – حملی – شرطی
2) نباشد – انشایی – حملی – شرطی
3) باشد – انشایی – شرطی – حملی
4) باشد – خبری – شرطی – حملی
✅ پاسخ تست :
سر و کار منطق با جمله هایی است که محتمل صدق و کذب باشند . رد گزینه 1 و 2
و به آن جملات خبری ( قضیه ) گفته می شود .
خوب است تعریف قضیه را نیز همین جا یاد بگیریم . « قضیه : جمله خبری معنادار که قابلیت صدق و کذب را دارا می باشد و به 2 دسته حملی و شرطی ، تقسیم می شود .
پاسخ درست گزینه 4 است .
📌 تست شماره 18 :
کدام گزینه قضیه است ؟
1) چه خوش گفت زالی به فرزند خویش .
2) اسب ، مثلث است .
3) چرا به او تذکر نمی دهی .
4) بلند بشی داد می زنم .
✅ پاسخ تست :
گزینه 4 ، یک قضیه و از نوع شرطی است ، به این گونه که « اگر بلند بشی ، آنگاه داد می زنم . »
گزینه 1 ، اصلا یک جمله خبری نمی باشد . یک جمله تعجبی است .
گزینه 2 ، اصلا معنا ندارد و شرط معنادار بودن را از دست می دهد .
گزینه 3 ، هم اصلا جمله خبری نیست . یک جمله پرسشی است .
پاسخ گزینه 4 درست است .
📌 تست شماره نوزده :
متضاد قضیه ( هیچ یک از پیامبران صاحب کتاب نیستند ) کدام است ؟
1) بعضی پیامبران صاحب کتاب هستند .
2) همه پیامبران صاحب کتاب هستند .
3) بعضی صاحب کتاب ها پیامبر هستند.
4) بعضی صاحب کتاب ها پیامبر نیستند .
✅ پاسخ تست :
متضاد یک قضیه سالبه کلیه ، موجبه کلیه است .
پس متضاد « هیچ یک از پیامبران صاحب کتاب نیستند » می شود : « همه پیامبران صاحب کتاب هستند »
پاسخ صحیح گزینه 2 است .
📌 تست شماره بیست :
اگر از این قضیه که ( برخی انسان ها بی سواد هستند ) نتیجه بگیریم که ( همه بی سواد ها انسان هستند ) درباره این نتیجه گیری کدام عبارت درست است ؟
1) استدلالی است که حد وسط ندارد .
2) اساس آن مشاهده است .
3) نوعی ایهام انعکاس است .
4) استنتاج بی واسطه معتبر است .
✅ پاسخ تست :
در این جا ما یک عکس مستوی را می بینیم که البته شرایط آن به درستی رعایت نشده است پس نوعی مغالطه ایهام انعکاس را دارا هستیم .
پاسخ درست گزینه 3 است .
📌 تست شماره بیست و یک :
هرگاه در یکی از محصورات ، عکس مستوی گاهی درست باشد و گاهی نادرست ، .......
1) باید از موارد نادرست آن صرف نظر کرد .
2) به این معنی است که آن محصوره عکس لازم الصدق ندارد.
3) عکس نقیض آن هم همین طور است .
4) درستی عکس بر اساس محتوا در نظر گرفته می شود .
✅ پاسخ تست :
طبق متن کتاب درسی هرگاه یکی از محصورات عکس مستوی آن گاهی درست و گاهی نادرست باشد ، طبق گفته منطقیون : عکس لازم الصدق ندارد .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره بیست و دو :
کدام عبارت درباره قیاس صحیح است ؟
1) اگر مقدمات قیاس صادق نباشند ، ممکن است نتیجه ضرورتا صادق نباشد .
2) اگر کسی مقدمات قیاس را بپذیرد ، راهی برای انکار نتیجه آن ندارد .
3) با وجود صحت مقدمات و صورت قیاس ، ممکن است نتیجه به دلایل دیگیری صحیح نباشد .
4) در قیاس ، نتیجه در ضمن مقدمات وجود دارد و بنابراین ذهن مطلب تازه ای به دست نمی آورد .
✅ پاسخ تست :
نکته بسیار مهم و پرکاربرد در کنکور : اگر کسی صحت مقدمات را بپذیرد باید حتما نتیجه آن را بپذیرد .
گزینه 1 : اگر مقدمات قیاس صادق نباشد ، قطعا نتیجه صادق نمی باشد .
گزینه 3 : اگر محتوا و صورتمقدمات درست باشد ، نتیجه باید قطعا درست باشد .
گزینه 4 : غلط است معمولا هر گاه استدلالی صورت می گیرد ، ذهن مطلب تازه ای را به دست می آورد .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره بیست و سه :
کدام گزینه در مورد قیاس اقترانی درست نیست ؟
1) اجزای نتیجه این قیاس در میان مقدمات پخش شده اند .
2) در این قیاس ، موضوع یا محمول یکی قَرین موضوع و محمول دیگری باشد .
3) این قیاس به دو قسم اقترانی حملی و اقترانی شرطی تقسیم می شود .
4) هنگام برسی اعتبار این قیاس ، به موضوع و محمولی که در نتیجه مثبت هستند ، کاری نداریم .
✅ پاسخ تست :
در قیاس اقترانی اجزای نتیجه در میان مقدمات پخش شده است . همچنین طبق متن کتاب درسی حتما مقدمات باید حد وسط مشترکی را دارا باشند و در ضمن به 2 قسم حملی و شرطی تقسیم می شود .
تذکر : طبق قانون 3 قیاس ، اگر در نتیجه موضوع و محمول علامت منفی داشتند نیاز به برسی در مقدمه نیست .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره بیست و چهار :
دامنه مصادیق کدام قضیه شامل برخی مصادیق محمول و همه مصادیق موضوع است ؟
1) بعضی ناطق ها ضاحک هستند .
2) هر استدلال تفکر است .
3) بعضی تقابل تداخل نیست .
4) هیچ جسمی دو بعدی نیست .
✅ پاسخ تست :
گزینه 1 : برخی مصادیق موضوع و همچنین برخی مصادیق محمول .
گزینه 2 : همه مصادیق موضوع و برخی از مصادیق محمول .
گزینه 3 : برخی از مصادیق موضوع و همه مصادیق محمول .
گزینه 4 : همه مصادیق موضوع و همه مصادیق محمول .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره بیست و پنج :
در قضیه « الف ، ب یا ج است . » اگر « یا » حذف شود :
1) یک قضیه حملی با محمول « ب ج » است ، باقی می ماند .
2) دو قضیه حملی با موضوع واحد باقی می ماند .
3) یک قضیه حملی با موضوع « الف » باقی می ماند .
4) دو قضیه حملی با موضوع مختلف باقی می ماند.
✅ پاسخ تست :
حواستون باشه در قضایا شرطی منفصل اگر « یا » را از بین محمول ها بر داریم ، 2 قضیه حملی با موضوع مشترک و محمول مختلف داریم .
پاسخ درست گزینه 2 است .
📌 تست شماره بیست و شش :
با کدام دو مفهوم می توان یک قضیه منفصل مانعه الجمع ساخت ؟
1) جزئی و کلی .
2) جسم و انسان .
3) قضیه حملی و شرطی .
4) قیاس و استقرای تمثیلی .
✅ پاسخ تست :
دقت کنید برای ساخت قضیه منفصل مانعه الجمع باید اجتماع آن ها کاذب ولی ارتفاع آن ها صادق باشد ، که این نکته فقط در گزینه 4 دیده می شود .
پاسخ درست گزینه 4 است .
📌 تست شماره بیست و هفت :
شرایط اعتبار قیاس استثنایی اتصالی کدام است ؟
1) وضع تالی نتیجه می دهد وضع مقدم .
2) رفع تالی نتیجه می دهد رفع مقدم .
3) وضع مقدم نتیجه می دهد رفع تالی را .
4) رفع مقدم نتیجه می دهد وضع تالی را .
✅ پاسخ تست :
شرایط اعتبار قیاس استثنایی اتصالی : 1) وضع مقدم به وضع تالی 2) رفع تالی به رفع مقدم
که با توجه به نکته گفته شده ، تنها گزینه2 پاسخ درست است .
📌 تست شماره بیست و هشت :
مصراع « خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو » ناظر به کدام مغالطه است ؟
1) توسل به احساسات
2) بزرگنمایی
3) تله گذاری
4) مسموم کردن چاه
✅ پاسخ تست :
در اینجا ما منع کردن یک فرد به خاطر عقیده اش را و با برچسب منفی داریم و به نوعی مغالطه مسموم کردن چاه است .
پاسخ درست گزینه 4 است .
📌 تست شماره بیست و نه :
با کمک کردن به این خیریه ، دل ده ها کودک را شاد کن . دارای چه مغالطه ای است ؟
1) تله گذاری
2) مسموم کردن چاه
3) توسل به احساسات
4) بزرگ نمایی
✅ پاسخ تست :
گوینده قصد دارد با بیان این مطلب احساسات شما را برانگیزد و سعی کند حس ترحم را در شما به وجود دارد . بنابراین ما در اینجا مغالطه توسل به احساسات را داریم .
پاسخ درست گزینه 3 است.
📌 تست شماره سی :
تفاوت مهم میان تفکر نقاد و غیر نقاد چیست ؟
1) پرسیدن سوالات متعدد
2) برسی کردن فقط از یک وجه
3) توجه آگاهانه به فرایند تفکر
4) فکر کردن بر اساس فلسفه هر چیز
✅ پاسخ تست :
تفاوت مهم تفکر نقاد و غیر نقاد :
1) جدی گرفتن فرآیند تفکر 2) توجه آگاهانه به فرآیند تفکر 3) پرسیدن پرسش درست و به جا 4) برسی از وجوه مختلف به یک مطلب
پاسخ درست گزینه 3 است .
خب بچه ها امیدوارم که خوب بتونید از این مطالب استفاده کنید .
راستی یک فایل جمع بندی دیگه هم پایین قرار می دم حتما سعی کنید که استفاده کنید .
برای ارتباط با رتبه برتر ها و همچنین دریافت مطالب بیشتر ، به صفحه زیر وارد شوید :
تهیه کننده : سید محمد مهدی طباطبایی - رتبه 102 کنکور
