در بخش اول، پایه و اساس رویکرد راهحل محور (solution-focused) را توضیح دادیم و به برخی اثرات استفاده از این رویکرد در محیطهای آموزشی اشاره کردیم. در این مقاله دستورالعمل اعمال این رویکرد در محیطهای آموزشی از نگاه مدیریتی تشریح میشود.
مراحل زیر دستورالعمل‌هایی را برای آموزش کارکنان آموزش در سطح شهری ارائه می‌دهند. در بخش بعدی محتوا و اجرای رویکرد برای معلمان توضیح داده شده است.
سطح مدیریتی: گام اول، معرفی رویکرد راهحل محور
یک گروه از افراد حرفهای حوزهی آموزش را جمع کنید. گروه میتواند شامل چند مدیر و آموزگار باشد. هدف این است که کارآمدی این روش از دیدگاه یک معلم و مدیریت مدرسه و با توجه به منابع موجود در مدارس بررسی شود.
مهم است که اعضای گروه کاملاً با مفاهیم زیر آشنا شوند:
رویکرد راهحل محور چیست؟
این رویکرد در عمل چه مفهومی دارد؟
رویکرد راهحل محور در زندگی روزمره در مدرسه، زندگی معلمان و دانش آموزان چه تأثیری خواهد داشت؟
اگر گروه در حال حاضر با رویکرد آشنا است، به‌جای آشنایی با مفاهیم، به‌طور مستقیم تعداد کمی از کارکنان آموزش منطقه‌ای را آموزش دهید.
آشنایی یا آموزش میتواند توسط شخصی که در این روش آموزش‌دیده است، انجام شود. همچنین میتوانید برای نمونه یک مدرسه یا موسسه آموزشی را با استفاده از رویکرد راهحل محور، سازمان‌دهی کنید.
در فنلاند
در فنلاند، ابتدا 4 یا 5 آموزگار برای تبدیل‌شدن به مربیان روانشناسی راهحل محور در مراکز آموزشی، آموزش دیدند. در ابتدا قرار بود این آموزش، ابزار و دانش موردنیاز برای کار با دانشآموزان با نیازهای خاص را فراهم کند. به‌زودی، معلمان آموزش‌دیده، دریافتند که این ابزارها برای همهی کودکان مؤثر است. بازخورد مثبت و فوری این روش، رئیس اداره آموزش‌وپرورش شهر مذکور را برای تربیت تمامی معلمان ترغیب کرد.
سطح مدیریت: گام دوم، آزمایش رویکرد راهحل محور در عمل
هنگامی‌که با این رویکرد آشنا شدید میتوانید آن را با دیگران به اشتراک‌گذارید و در عمل آن را امتحان کنید.
اگر آموزش هنوز اجرانشده باشد، گروه میتواند بینش و نگرشی که در مرحله مقدماتی به دست آورده را منتقل کند تا میزان علاقهی کارکنان به آموزش سنجیده شود. بعدازاین، گروه و ارائه‌دهنده خدمات آموزشی باید تصمیم بگیرند که آیا آموزش در سطح شهری انجام شود یا خیر.
اگر تصمیم گرفتید از این روش استفاده کنید، بهتر است یادگیری را با تمرین و سعی و خطا در محیط مدارس، ترکیب کنید. خوب است که یک دوره زمانی تعیین کنید و در این دوره مشاهدات و تجربیات به‌دست‌آمده از رویکرد متمرکز بر راهحل را جمع‌آوری کنید. معلمان و مدیران آموزش‌دیده می‌توانند علاوه بر کار خودشان، در مدارس خود به‌عنوان مشاور عمل کنند. پس از آزمایش و جمع‌آوری بازخوردها، نیاز و یا عدم نیاز به آموزش بیشتر تعیین میشود.
در فنلاند
در فنلاند فرآیند آموزش و آزمایش روش هم‌زمان انجام شد. ازآنجاکه نتایج مثبت بود آموزگاران رویکرد راهحل محور را به‌عنوان بخش اصلی و اساسی کار خود قرار دادند. درنتیجه، به‌تدریج این روش در مدارس و در بین معلمان گسترش یافت.
سطح مدیریتی: گام سوم، تأمین بودجه و منابع
منابع و کمک‌هزینه‌های موجود و در دسترس را بررسی کنید و برای دریافت آنها اقدام کنید. برنامهریزی اجرای این روش را با توجه به منابعتان انجام دهید.
در فنلاند
شهر موردنظر بودجهی موردنیاز برای آموزش مراحل مختلف رویکرد راهحل محور را از طریق وزارت آموزش عالی و صندوق توسعه و برابری آموزش تأمین کرد.
در بخش بعدی این مقاله راهکاری برای گسترش این آموزش در تمامی مدارس و همچنین روش تثبیت این آموزش ارائه میشود. علاوه بر این، نکاتی برای تغییر روش فکر کردن به‌منظور ایجاد ذهنیت متمرکز بر راهحل برای آموزگاران و دانشآموزان ارائه‌شده است.
منبع:
https://hundred.org/en/innovations/a-solution-focused-mindset-in-a-city