بسیاری از والدین در مدیریت استفاده از وسایل الکترونیکی توسط کودکانشان دچار مشکل هستند. به عبارت دیگر، استفاده کودکان از وسایل الکترونیکی (مانند لپ‌تاپ، تبلت، موبایل، تلویزیون و ... ) تنها بر زندگی و عملکرد کودک تاثیر نمی‌گذارد. استفاده کودکان از این وسایل بر والدین هم اثرگذار است. برخی از این تاثیرات را در زیر مرور می‌کنیم.
نزاع بر سر قدرت: ممکن است والدین مسائل و مشکلات مهمی را حین مدیریت زمان و محتوای وسایل الکترونیکی تجربه کنند. نزاع بر سر قدرت و به کرسی نشاندن حرف می‌تواند یک موقعیت ناخوشایند را ایجاد کند که به نظام خانواده ضربه میزند.
کشمکش خانوادگی: ممکن است والدین کشمکش‌های مهمی ازجمله بحث، فریاد، قانون‌شکنی، تقلب و لجبازی را در هنگام تلاش برای مدیریت استفاده از وسایل الکترونیکی تجربه کنند.
اختلافات والدین بر سر نحوه مدیریت مشکلات: گاهی اوقات والدین بر سر قوانین، محدودیت‌ها، مرزها و عواقب استفاده از وسایل الکترونیکی باهم به توافق نمی‌رسند، که می‌تواند باعث بروز مشکلات بین والدین شود. همچنین این مسئله باعث می‌شود تا پیام‌های نامفهوم و دوگانه به کودکان مخابره شود، و این احتمال مقاومت کودک در آینده را افزایش می‌دهد.
احساسات: ممکن است والدین و کودکان احساس درماندگی، عصبانیت، اضطراب، و ناکامی کنند. این امر می‌تواند منجر به افزایش نیاز به حس قدرت و کنترل از سوی هر دو طرف شود، که باعث به وجود آمدن نزاع بر سر قدرت می‌شود.
اعتماد و ارتباط: نزاع بر سر قدرت، کشمکش و نیاز به کنترل کردن سایرین می‌تواند باعث کاهش حس اعتماد و ارتباط مثبت بین والدین و کودکان شود.
قطع کردن درگیری: بسیاری از والدین و کودکان از یکدیگر فاصله بگیرند و درگیری را قطع کنند، که می‌تواند منجر به تشکیل یک فضای ناراحت‌کننده یا خصومت‌آمیز در محیط خانه شود.
راه‌هایی برای کاهش نزاع‌های قدرت، درگیری‌های خانوادگی، و درماندگی در حین کنترل استفاده کودکان از وسایل الکترونیکی وجود دارد. که برخی از آن‌ها از قرار زیر هستند:
حفظ کیفیت و کمیت خواب:
محققان توصیه می‌کنند که 9 ساعت خواب در شب ضروری است.
چراغ‌ها و وسایل الکترونیکی باید خاموش باشند تا بتوان به 8-9 ساعت خواب مناسب دست یافت.
مدیریت زمان استفاده:
محققان توصیه می‌کنند که حداکثر زمان مطلوب استفاده از وسایل الکترونیکی در روز 1 الی 2 ساعت است.
زمان‌های عاری از وسایل الکترونیکی در نظر بگیرید، هنگام صرف وعده‌های غذایی، داخل اتومبیل، زمان قبل از خواب، مدرسه و غیره.
به ازای هر 30 دقیقه تا یک ساعت استفاده کودک از وسایل الکترونیکی، زمان‌های استراحت 10 الی 15 دقیقه‌ای ایجاد کنید.
رعایت اصول ارتباط با فرزند:
سعی کنید از نزاع‌های قدرت برای کنترل زمان استفاده از وسایل الکترونیکی دوری کنید.
قوانین و انتظارت واضح و پایدار تعیین کنید (ناپایداری منجر به مقاومت‌های مکرر می‌شود که یک پدیده قدرتمند برای به وجود آمدن و تکرار رفتارهای ناخواسته است.)
توافق بین والدین: والدین باید درباره قوانین، محدودیت‌ها، مرزها و عواقب به توافق برسند، و آن‌ها را به‌صورت یکسان اعمال کنید.
به‌صورت ترکیبی از حمایت‌های مثبت و تنبیه‌های مناسب استفاده کنید.
نتایج تحقیقات و مقالات را برای کودکتان فراهم کنید، تا دراین‌باره آگاه شود و آموزش ببیند.
کودکتان را برای شرکت در بحث درباره مزیت‌ها و معایب وسایل الکترونیکی تشویق کنید.
فعالیت‌های فوق‌برنامه، برنامه‌های ورزشی، تفریحات سالم و گردهمایی را تا حد ممکن برای فرزندانتان فراهم کنید.
حفظ اوقات مشترک خانوادگی:
30 تا 60 دقیقه در روز را به‌دوراز وسایل الکترونیکی، در کنار خانواده و همراه با خوش‌گذرانی داشته باشید.
درمجموع، تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده بیش‌ازحد از وسایل الکترونیکی، دارای تأثیرات منفی و مستقیم بر روی ساختار و عملکرد مغز می‌باشد، همچنین با توجه به اعمال تغییرات در عملکرد و گیرنده‌های دوپامین، می‌تواند اعتیادآور باشد. ازآنجایی‌که این ناحیه از مغز کودک تا رسیدن به نوجوانی و بزرگ‌سالی دارای مراحل رشد حساس است، طبیعی است که والدین و روانشناسان درباره استفاده بیش‌ازحد کودکان از وسایل الکترونیکی نگران باشند. والدین، مدارس، متخصصین اطفال، روانشناسان و محققین باید به توجه ویژه به این مسئله ادامه دهند و با روش‌های مناسب و پایدار در این حوزه مداخله کنند تا پرورش و رشد کودکان از نظر زیستی، روان‌شناختی و اجتماعی سالم باشد.
منبع:
https://www.psychologytoday.com/us/blog/helping-kids-cope/201808/screen-time-the-impact-kids-and-parenting