احتمالا برای شما هم پیش آمده که به فروشگاهی رفته و از فروشنده حس خوبی نگرفته‌اید. با آن که کلام او کاملا مودبانه بوده، اما حالتی در چهره یا بدن او دیدید که احساس کردید کلام فروشنده با آن‌چه در بدن او می‌بینید، همخوانی ندارد.
به گزارش سرویس بازار ایسنا، بنابر اعلام سایت بیشتر از یک نفر، در حقیقت آن‌چه باعث انتقال این حس ناخوشایند شده، ناشی از زبان بدن فروشنده بوده است. زبان بدن یا تن‌گفت به مجموعه رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی اطلاق می‌شود که در آن فرد بدون صحبت‌کردن قادر به انتقال پیام و برقراری ارتباط با دیگران است.
زبان بدن به دلیل اهمیتی که در مباحث ارتباطی دارد، در سال‌های اخیر به سوژه مهمی در پژوهش‌های دانشگاهی رفتارشناسان تبدیل شده است. دکتر آلبرت محرابیان روانشناس و استاد دانشگاه UCLA است که تحقیقات او در این خصوص نتایج جالبی داشته است.
او در پژوهش‌های خود دریافته که میزان اثرگذاری در ارتباطات به سه عامل کلام، لحن صدا و زبان بدن بستگی دارد که در این بین ۵۵ درصد اثرگذاری به زبان بدن مربوط بوده و عامل کلام تنها ۷ درصد در ارتباطات اثربخش است.
به همین دلیل می‌توان گفت اگر با زبان بدن آشنایی نداشته باشیم، گویی روی نیمی از ارتباطات خود با دیگران تسلط نداریم. به این معنی که نمی‌توانیم روی این بخش از ارتباط خود با دیگران کنترلی داشته باشیم و از طرفی نمی‌توانیم پیام‌های درستی در ارتباط با دیگران دریافت کنیم.
به عبارتی ما از واژه‌ها و جملات عمدتا برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنیم؛ در حالی که از زبان بدن برای انتقال نگرش شخصی و احساس خود بهره می‌گیریم و چه بسا گاهی زبان بدن می‌تواند جانشین پیام‌های شفاهی شوند.
مثلا تصور کنید به اتاق رییس خود رفته و او حین صحبت با شما با موبایلش بازی می‌کند. در این شرایط احساس می‌کنید به شما بی‌احترامی شده و از طرفی او نیز تصور می‌کند که به شما رو نداده است!
کاربردهای زبان بدن در ارتباطات
تسلط روی زبان بدن باعث می‌شود در بسیاری از ارتباطات روزمره و موقعیت‌های مختلف حرفه‌ای‌تر به‌نظر برسیم و از طرفی به ما کمک می‌کند از رفتارهای افراد مقابل قضاوت‌های درست‌تری داشته باشیم. از این رو زبان بدن می‌تواند در سه حوزه زیر کاربرد داشته باشد:
ارتباطات معمولی بین فردی
در چنین ارتباطاتی مثل ارتباط با مسئول فروش، مدیر و غیره که در زندگی روزمره با آن بسیار زیاد سر و کار داریم، زبان بدن بیشتر نقش واقعی خود را ایفا می‌کند و مثلا اگر واقعا به شنیدن صحبت‌های کسی تمایلی نداشته باشیم، بدن ما نیز اینچنین نشان می‌دهد!
سخنرانی‌ها
در فن بیان و سخنرانی زبان بدن اهمیت ویژه‌ای دارد و در آن باید به دو نکته توجه کنیم؛ اول این که دقت داشته باشیم زبان بدن ما احساس ناخوشایندی به مخاطب مخابره نکند و دوم این که توجه کنیم تا زبان بدن ما به اثرگذاری کمک کند. مثلا وقتی که قصد داریم بزرگ‌بودن یک چیز را بیان کنیم با بازکردن دستمان این موضوع را نشان دهیم.
بررسی فرد مقابل
سومین موردی که در آن زبان بدن به چشم می‌آید، بررسی فرد مقابل است. این که آیا او به ما علاقه‌مند است یا خیر، راست می‌گوید یا دروغ، به اندازه کافی به ما اعتماد دارد یا خیر و غیره. همه و همه می‌توانند در این بخش قرار بگیرند.
سه قانون مهم در زبان بدن
یادگیری زبان فرآیند پیچیده‌ای است و به دانش و تجربه زیادی نیاز دارد. معمولا افراد کم‌تجربه با دیدن یک رفتار از طرف مقابل نمی‌توانند به نگرش دقیق و واقعی از او برسند. به همین دلیل بهتر است به سه قانون مهم در این زمینه توجه کنیم:
قانون اول: مجموع حرکات را در نظر بگیرید
ما معمولا مفاهیم واژه‌ها را زمانی متوجه می‌شویم که درون جمله و در ارتباط با سایر واژگان قرار بگیرند. مثلا واژه «شیر» در زبان فارسی در سه معنی شیر حیوان، شیر آب و شیر خوراکی استعمال می‌شود و برای پی‌بردن به معنی اصلی آن حتما باید در جمله آن را بخوانیم.
در زبان بدن هم وضعیت به همین صورت است. یعنی باید یک عمل از طرف مقابل را در کنار اعمال دیگر او گذاشته و تفسیر کرد. به طور مثال اگر فردی سرش را خواراند، نمی‌توان با قاطعیت گفت که او دروغ می‌گوید یا فراموش‌کار است. ممکن است خوارش سر او به دلیل تعرق و یا شوره سر باشد!
قانون دوم: در جستجوی همخوانی باشید
معمولا کلام و رفتار هر کس باید از یک همخوانی خاص تبعیت کند. مثلا فرض کنید فردی می‌گوید از دیدن شما بسیار خوشحال است، اما حین گفتن این جمله هیچ لبخند روی لب او نیست و یا با میلی از شما پذیرایی می‌کند. احتمالا باید به صداقت احساس او شک کرد.
قانون سوم: حرکات را در چارچوب رخ‌داده بسنجید
هر حرکتی که از فرد مقابل سر می‌زند باید در چارچوبی که رخ داده سنجیده شود. مثلا گفته می‌شود دست به سینه نشستن نشانه این است که فرد حالت تدافعی به خود گرفته است. اما اگر چنین حرکتی در یک محیط سرد از فردی سر بزند، طبیعتا نمی‌تواند نشانگر چنین حالتی باشد.