تحلیل ادبیات اختصاصی کنکور انسانی 97
سلام و خسته نباشید به کنکوری های عزیز انسانی
سوالات ادبیات اختصاصی کنکور 97 در یک نگاه کلی از نظر چینش تفاوت چندانی با رویه معمول سال های اخیر نداشت. اما نوع و سطح دشواری سوالات عامل های اصلی تمایز ادبیات اختصاصی امسال با ادوار گذشته است.
همانند روند قبلی سوالات با تاریخ ادبیات آغاز شد و هر کتاب 5 سوال داشت. با این فرق که سوالات تاریخ ادبیات جهان پس از سوالات تاریخ ادبیات ایران 1 و 2 مطرح شده بود که نوآوری کوچکی در چینش سوالات را نشان میداد. مباحث مورد پرسش در تاریخ ادبیات 2 طبق روند عادی کنکورهای گذشته و با سطح دشواری متوسط، از مباحثی مطرح شده بود که بارها در کلاس های درس، آزمون ها و کتاب های مختلف مورد پرسش قرار گرفته اند. اما سوالات تاریخ ادبیات 1 در نقطه مقابل آن به مباحثی که سال ها از سوالات کنکور کنار گذاشته شده بودند توجه داشت. مثل سوال 136 از درس یک. علاوه بر این نورآوری دیگر این بخش در سوالات 137 و 139 دیده می شود که از سوالات بحث برانگیز بوده است. زیرا پرسش از سال دقیق تولد، وفات و نگارش اثر به این دقت و با این جزییات حداقل در ده سال اخیر بی سابقه است. سوالات معدودی هم که از این موارد مطرح می شده اغلب در کنار مباحث دیگر و با تفاوت در قرن مورد نظر بوده است. طرح چنین سوالاتی با تاکید افراطی بر نکات نه چندان مهم، علاوه بر کاستن از کیفیت سوالات کنکور، باعث بی علاقگی و ناامیدی دانش آموزان از یادگیری این دروس می شود.
بعد از تاریخ ادبیات، طبق روال 5 سوال از آرایه های ادبی مطرح شده بود که در کل نسبت به سال های گذشته کمی دشوارتر به نظر می رسیدند. هر چند در این مجموعه نیز سوالات مثل همیشه ترکیبی بودند اما توجه بیش تر به آرایه های معنوی به ویژه ایهام و استفاده کمتر از آرایه های لفظی مدل متفاوتی را نسبت به سال های گذشته در پیش گرفته بود.
طرح سوال نقد ادبی بعد از آرایه ها نکته جدید دیگری در چینش سوالات بود. تک سوال نقد امسال نیز مثل دو سال اخیر از یک منتقدین یک نوع نقد خاص با سطح دشواری پایین مطرح شد.
پس از آن دو سوال از قافیه داشتیم که همانند دو سال اخیر به قواعد و عیوب توجه داشتند. در این میان سوال 152 با تیپ متفاوت و سطح دشواری بیش تر کمی چالش برانگیز بود که در پاسخ تشریحی توضیح داده می شود.
بخش عروض نیز طبق معمول با 5 سوال پس از قافیه قرار گرفته بود که در مباحث اختیارات شاعری و گروه وزنی مطابق انتظار طراحی شده بودند. اما دو سوال بحر عروضی یعنی 154 و 158 با سطح دشواری بیش تر نوآوری های این بخش بودند و دانش آموزان را با چالش مواجه کردند. البته با توجه به روند سال 96 و بازگشت آن به سوالات نام بحر این مسئله هم دور از انتظار نبود.
در نهایت سوالات سبک شناسی و قرابت معنایی که نوآوری اصلی ادبیات اختصاصی 97 در نگاه نخست بود، قرار داشتند. در ده سال گذشته سوالات معنی لغت در درس ادبیات اختصاصی به کلی منسوخ شده بودند و در عوض هر ساله یک سوال حفظی یا مفهوم از ویژگی های انواع سبک های ادبی مطرح میشد. اما امسال طرح سوال 159 این معادله را بر هم زده و پس از سال ها یک سوال نسبتا دشوار از معانی لغات داده بود. علاوه بر این مورد، سوال 165 که یادآور تیپ سوالات سال های 89 و قبل تر است و همچنین سوالات 160 و 161 که کاملا از ابیات خارج از کتاب مطرح شدند، خلاف رویه ی دو سال اخیر سوالات قرابیت معنایی بودند.
در مجموع سطح سوالات ادبیات اختصاصی نسبت به دو سال گذشته سخت تر بود. ضمن این که در کنار تغییرات جزیی در چینش، نوآوری های نامطلوبی در تیپ سوالات و مباحث مورد پرسش به چشم می خورد.
نسرین حق پرست (مسئول درس ادبیات فارسی کانون)