تحلیل درس دین و زندگی کنکور انسانی 97
بودجهبندی و چینش سوالات :
همانطور که در جدول زیر مشاهده میکنید، به مانند کنکورهای دو سال اخیر، دیگر از آن تعادل پوشش مطالب بین 3 کتاب خبری نیست و دین و زندگی 2 تعداد سوالات بیشتری را به خود اختصاص داده است.
نکتهی قابل توجه این است که تعداد سوالات ترکیبی کاهش یافته است و فقط یک سوال ترکیبی (دین و زندگی 2 و پیش؛ سوال 64) در بین سوالات دیده میشود.
همانطور که در تفصیل سوالات در ادامه آمده است، 4 سوال بصورت «مستقیم» از اندیشه و تحقیق طرح شده است، همچنین 8 سوال بصورت تک قسمتی و صرفا مبتنی بر آیات و روایات مطرح شده است؛ که در هر دو مورد نسبت به سالهای قبل افزایش مشهده میشود.
|
|
|
|
|
|
|
|
توزیع مطالب :
برخلاف ایرادات زیادی که بر بودجهبندی هر کتاب در بین 25 سوال وارد است، اما میتوان اظهار داشت که وضعیت پراکندگی مطالب در هر کتاب مناسب به نظر میرسد.
تنها در سوال 60 ترکیب بین مطالب دو درس یک کتاب مشاهده میشود. همچنین دروس مهم و پرتکرار (مثل درس 5 درین و زندگی 3) همچنان مورد تاکید طراحان قرار گرفته است.
سوالات ابداعی (خلاقانه) :
با توجه به این نکته که همه نوع سوال در کنکورهای سال قبل طراحی شده است، امکان ابداع و خلاقیت در سوالات درس دین و زندگی کمتر از سایر دروس است. لذا شاید بتوان گفت تنها سوال 60 خلاقانه و جدید به نظر میرسید آن هم از آن جهت که ارتباط ظریفی بین صورت سوال و پاسخ صحیح وجود دارد اما از آن جهت که ارتباط بین دو عبارت مد نظر بوده، چندان ابداعی در آن دیده نمیشود.
سوالات چالشی :
از بین آمار کلیدهای ارسالی دبیران در سایت کانون می توان اینگونه استنباط کرد که در 5 سوال درس دین و زندگی ابهام و چالش وجود دارد؛ این ابهام معمولا ناشی از صحیح بودن دو گزینه است.
شمارهی سوال | تعداد پاسخدهندگان | گزینهی انتخابی پرتکرار | سایر گزینههای انتخابی |
51 | 9 | 4 | 1 و 3 |
55 | 9 | 2 | 3 |
59 | 9 | 4 | 3 |
68 | 9 | 2 | 4 و 1 |
75 | 9 | 4 | 3 |
سطح دشواری سوالات :
سوالات را بهطور کلی به 3 دسته میتوان تقسیم کرد :
1- سوالات ساده و مبتنی بر متن کتاب
2- سوالات متوسط که راهگشای حل آن توجه دقیق به متن آیات بود
3- سوالات چالشی که ابهام موجود در آن غالبا به دلیل برداشتهای شخصی و نه برداشتهای کلی از متن کتاب بود.
در مجموع متوسط بودن سطح سوالات به مانند کنکور 95 و 96 قابل انتظار بود.
بررسی تفصیلی سوالات :
شمارهی سوال | کلید پیشنهادی | مبحث | توضیحات |
51 | 1 | دین و زندگی 2، درس 1، ص 14 | تمرکز کامل طراح سوال بر «مفهوم» روایت و نه صرف متن آن |
52 | 4 | دین و زندگی 2، درس 3، صص 33 تا 38 | در این سوال مقصود انتخاب بهترین راه، در واقع نتیجهی همان قدرتی است که به واسطهی «شناخت خیر و نیکی و بیزاری از بدی» در وجود انسان نهادینه شده است. |
53 | 1 | دین و زندگی 2، درس 5، ص 52 | توجه صرف به متن آیهی موجود در اندیشه و تحقیق |
54 | 1 | دین و زندگی 2، درس 10، ص 105 | بنای سوال برمتن کتاب درسی بدون هیچگونه استدلال و مفهومگیری |
55 | 2 | دین و زندگی 3، درس 7، ص 85 | جز با حفظ این آیه، امکان پاسخگویی به این سوال وجود نداشت. |
56 | 3 | دین و زندگی پیش، درس 4، صص 32 تا 36 | منطبق بر متن کتاب درسی؛ ارتباط تنگاتنگ آیات و متن در درس 4 |
57 | 4 | دین و زندگی پیش، درس 6، صص 56 و 57 | علیرغم ظاهر طولانی کتاب، با حذف گزینه به راحتی میتوان به پاسخ دست یافت. |
58 | 2 | دین و زندگی 2، درس 12، ص 132 | اندیشه و تحقیق این درس شامل آیات زیادی میباشد و به همین دلیل همواره پاسخگویی به سوالات مطرح شده از آن دشوار است. |
59 | 4 | دین و زندگی پیش، درس 1، ص 13 | برای پاسخ به این سوال، علاوه بر تمرین آیات اندیشه و تحقیق، بایستی بهطور کامل مفهوم آیه مورد توجه قرار گیرد. |
60 | 3 | دین و زندگی 3، درس 14 و 16، صص 177 و 197 | سوال ترکیبی و ارتباط بین دو عبارت به شدت ظریف و از طرفی مبهم بوده است؛ بهتر آن بود که طراح، عبارتی مناسب تر برای بیان عدل الهی مطرح میکرد. (مفهوم مورد نظر طراح : از آنجایی که هر کس در گرو کار خویش است و مسئولیت اعمالش را داراست، لذا این موضوع مرتبط با وجود عدل در جهان خلقت است) |
61 | 1 | دین و زندگی 3، درس 2، ص 21 و 22 | مفهوم این سوال مقتبس از آیات 135 و 136 سورهی بقره در ارتباط با «مکمل بودن ادیان الهی» است. |
62 | 2 | دین و زندگی 3، درس 4، ص 49 | تمرکز بر متن آیه |
63 | 3 | دین و زندگی 3، درس 12، ص 143 | تمرکز بر متن آیه |
64 | 3 | دین و زندگی 3، درس 5، ص 59 / دین و زندگی پیش، درس 3، ص23 | تنها سوال ترکیبی دین و زندگی کنکور 97، که به ارتباط طولی بین اطاعت از خدا (مصداق توحید عبادی) و اطاعت از رسول و جانشنان به حقش میباشد. |
65 | 1 | دین و زندگی 3، درس 5، ص 66 و 67 | تمرکز بر متن روایت |
66 | 2 | دین و زندگی 2، درس 8، ص 103 | تمرکز بر متن کتاب درسی |
67 | 4 | دین و زندگی 3، درس 10، ص 122 | تمرکز بر متن کتاب درسی |
68 | 4 | دین و زندگی 2، درس 4، ص 46 | اگر از سطحی بودن صورت سوال بگذریم، به طور قطع سطحی بودن قسمت اول گزینههای 1 و 2 مورد تایید همه است. مشخص نیست که طراح سوال از بیان این موضوع قصد به دام انداختن داوطلبان را داشته یا صرفا بازی با الفاظ ! ! |
69 | 1 | دین و زندگی 2، درس 7، صص 69 و 70 | تمرکز بر متن آیه |
70 | 3 | دین و زندگی 2، درس 8، ص 81 | تمرکز بر متن آیه ؛ اندیشه و تحقیق |
71 | 4 | دین و زندگی پیش، درس 7، ص 66 | بر خلاف رویهی کنکور های سابق، در این کنکور روابط علی و معولی چندان مورد توجه نبوده است. لکن این سوال از معدود سوالاتی است که وجود روابط علی و معلولی در آیات مورد نظر بوده قرار گرفته است. |
72 | 2 | دین و زندگی پیش، درس 8، صص 81 و 86 | ترکیبی آیه و متن کتاب |
73 | 3 | دین و زندگی 2، درس 12، ص 129 | تمرکز بر متن کتاب درسی |
74 | 4 | دین و زندگی 2، درس 15، ص 162 | تمرکز بر متن آیه |
75 | 3 | دین و زندگی 2، درس 16، ص 184 و 187 | به مانند کنکور 96، آخرین سوال مربوط به بخش احکام میباشد. شاید بتوان گفت چالشی ترین سوال کنکور 96 سوال مرتبط با احکام بود، ولی همانگونه که مشاهده میشود در پاسخ به این سوال چندان ابهام و اختلاف نظری وجود ندارد. |
محمد ابراهیم مازنی