در این مطلب توضیحاتی جامع در مورد ولوکس داده شده است.
منبع مقاله منتشر شده در سایت
www.biologydiscussion.com/algae/life-cycle-algae/volvox-occurrence-structure-and-reproduction-with-diagrams/21149
است.
و لوکس
ولوكس جانداري غوطه ور در آب هاي نسبتا تازه است كه تقريبا به رنگ سبز است. ولوكس همانند پلانكتون ها
روي سطح مواد موجود در آب ها و سطح آب و درياچه ها و مخازن آب مي رويد(ولوكس جانداري ساكن آب شيرين
است.). در فصل هاي باراني به دليل رشد سريع آن، سطح آب و اجسام درون آن تقريبا سبز رنگ مي شوند. كلني
هاي[1] ولوكس همانند توپ هاي سبز رنگي در سطح آب ظاهر مي شوند. ولوكس و اسپيروژير دو جلبك سبز هستند
كه پيكر آنها به شكل كلني است. ولوكس ها حدودا 20 نوع مختلف دارند مثل volvox globator, v.aureus,
v.prolificus، v.africanus و v.rousseletti.
ولوكس يك كلني متحرك با يك شكل مشخص و تعدادي سلول(چند سلولي) است. اين كلني ميان تهي و كروي
يا بيضي شكل است و از نظر اندازه چيزي همانند نوك سر سنجاق است. بسته به نوع گونه ي كلني تعداد سلول ها
مي تواند بين 500-60000 باشد. قسمت مركزي كلني چسبناك و لعاب مانند است و سلول ها در يك لايه ي منفرد در
قسمت محيطي كلني(دور كلني) قرار گرفته اند.
به جانداراني كه پيكر آنها از چنديد سلول كم و بيش همانند و متصل به هم ساخته شده است، كلني مي گويند.
سلول هاي موجود در قسمت جلوي انتهايي كلني داراي لكه هاي چشمي بزرگ تري نسبت به سلول هاي موجود
در قسمت پشتي انتهاي كلني هستند. سلول هاي موجود در قسمت پشتيتبديل به سلول هاي توليد مثلي در زمان
بلوغ مي شوند. بنابراين سلول هاي كلني ولوكس يك قطبيت خاص را نشان مي دهند. سلول هاي ولوكس تقريبا
همانند كلاميدوموناس هستند. دور هر سلول به طور جداگانه يك صفحه موكوس مانند وجود دارد.(شكل 1b).
پوشش موكوسي كلني به خاطر فشار و تراكم بين سلول ها به صورت زاويه دار ظاهر مي شود. سلول ها توسط
مجراي سيتوپلاسمي با هم ارتباط پيدا مي كنند. سلول ها داراي دو تاژك به اندازه ي مساوي هستند و تاژك ها به
طرف بيرون قرار مي گيرند(شكل 1c) و پروتوپلاسم سلول ها توسط غشاي سلولي به صورت بسته قرار دارد. سلول ها
براي انجام عملكرد هاي خود همانند فتوسنتز، تنفس و دفع مواد مستقل اند. حركت كلني توسط حركت هم عرضي
تاژك ها صورت مي گيرد و هنگام حركت در آب مي چرخد.
توليد مثل در ولوكس
ولوكس به هر دو صورت توليد مثل جنسي و غير جنسي تكثير پيدا مي كند. توليد مثل غير جنسي در شرايط
مساعد در بهار و ابتداي پاييز رخ مي دهد. در ولوكس اكثرا سلول هاي موجود در قسمت پشتي كلني در توليد مثل
شركت مي كنند. اين سلول ها توسط اندازه ي بزرگ، هسته ي برجسته، سيتوپلاسم گرانولار متراكم و فقدان تاژك
خود قابل شناسايي هستند. در توليد مثل غير جنسي سلول هاي موجود در قسمت پشتي كلني كه سلول هاي توليد
مثلي هستند، ده برابر بزرگ مي شوند و تاژك هاي خودشان را از دست مي دهند.اين سلول ها لكه هاي چشمي
خودشان را از دست مي دهند و به سمت داخلي كلني كي روند و تقسيم اول آنها به صورت طولي است. كره ي كلني
در قسمت سطحي توسط يك روزنه سوراخ مي شود و سلول ها در اين مدت هم تقسيم مي شوند. براي مطاله ي
بيشتر مي توانيد مراحل اين تقسيم را در شكل زير ببينيد.
در توليد مثل جنسي ولوكس سلول جنسي نر كوچك و متحرك و سلول جنسي ماده بزرگ و غير متحرك است. در
توليد مثل اين جاندار كره نوزاد با هضم چند سلول مادر، از درون آن خارج مي شود.
متن اصلی ضمیمه شده است.
مترجم: مهدي روشن
