سلام به همهی دانشآموزان تلاشگر،در این مطلب قصد داریم ضمن جمع بندی مبحث درس3 علوم و فنونادبی3 تستتمرینی این آرایهها را نیز کار کرده و برای آزمون 19 آبان آمادگی لازم را بدست آوریم.
آرایه های معنوی به آرایههایی گفته می شود که از لطف تعبیر و زیبایی معنی به وجود می آیند،یعنی حسن و تزیین کلام مربوط به معنی است نه لفظمانند: مراعات نظیر، تلمیح، تضمین، تضاد، تناقض، ایهام، لف و نشر، اغراق و حس آمیزی که در حوزه بدیع معنوی جای می گیرند ️
در این مطلب به شرح چیستی و چگونگی تشخیص سه آرایه مراعاتنظیر تلمیح و تضمین میپردازیم
مراعات نظیر
مراعات نظیر در لغت: به معنی تناسب ها و هماهنگی هاست
مراعات: رعایت، ملاحظه کردن / نظیر: مثل و مانند / مراعات نظیر : رعایت کردن مانندها و نظیرها
در اصطلاح ادبی: آوردن واژه هایی در سخن است که با یکدیگر ارتباط معنایی داشته باشند؛ به عبارت دیگر اجزایی از یک کل معنایی می باشند. زیبایی مراعات نظیر در تعامل و هم نشینی واژه هاست. به زبان سادهتر وقتی شاعر یا نویسنده از واژه هایی استفاده کند که جز یک مجموعه باشند و به نوعی با هم تناسب داشته باشند درواقع این آرایه را ایجاد میکند و این تناسب واژه ها می تواند از نظر جنس، نوع، مکان، زمان، همراهی و... باشد
تلمیح
تلمیح در لغت : تلمیح از باب تفعیل و از ریشه ی "ملح" است و به معنی "به گوشه چشم اشاره کردن و دیدن و نگریستن به خفی و پنهان" است
در اصطالح ادبی: وقتی شاعر یا نویسنده به یک داستان، آیه، حدیث، مثل یا به مصراع یا بیتی از شاعر دیگر اشاره کند تلمیح ایجاد کردهاست . در واقع تلمیح یعنی گنجاندن یک داستان بلند در سخنی کوتاه که معانی بسیار را در کمترین واژه ها جای میدهد و این ایجاز از جهت هنری، بسیار مهم و قابل توجه است
تضمین
تضمین در لغت: یعنی کسی یا چیزی را ضامن گردانیدن، در پناه و جای آوردن، چیزی را در چیزی نهادن
تضمین در اصطالح ادبی : وقتی عین آیه، حدیث، مصراع، بیت، اصل نوشته یا سخن دیگری را بر قصد تمثیل و عاریت در شعر یا نثر بیاورند، تضمین ایجاد کردهاند
در ادامه برای درک بهتر و مفیدتر مطلب ، به فایل مشتمل بر تستهای تمرینی این مبحث مراجعه کنید