سلام به همه شما عزیزان من یاسین مهدیان هستم رتبه 41 کنکور انسانی و دانشجوی ادبیات دانشگاه فرهنگیان. در این مطلب به جمع بندی مبحث تاریخ ادبیات یازدهم با تست های مهم و کنکوری این مبحث میپردازیم.
تست های جمع بندی سایر مباحث را نیز میتوانید از لینک های زیر ببینید:
آزمونک جمع بندی تاریخ ادبیات دهم
1- پدیدآوردندگان «عشّاق نامه، مرصاد العباد، جامع التواریخ، تاریخ گزیده و نفحات الانس» به ترتیب کدام اند؟ (کانون 96)
1) سنایی، نجم الدین رازی، شمس قیس رازی، عطاملک جوینی، جامی
2) فخرالدین عراقی، نجم دایه، رشیدالدین فضل الله همدانی، حمدالله مستوفی، جامی
3) فخرالدین عراقی، نجم الدین رازی، رشیدالدین فضل الله همدانی، عطاملک جوینی، سنایی
4) سنایی، نجم دایه، شمس قیس رازی، حمدالله مستوفی، نظامی
2- همۀ گزینه ها به جز گزینۀ ... دربارۀ سبک عراقی درست بیان شده است. (کانون 96)
1) سبک عراقی از اوایل قرن هفتم تا اوایل قرن دهم به مدت 300 سال سبک قالب ادب فارسی شد.
2) روی کار آمدن حکومت های غزنوی و سلجوقی و تغییر جغرافیایی مرکزیت ادبی و سیاسی از عراق عجم به خراسان، زمینه های تغییر سبک عراقی به خراسانی را پدید آورد.
3) در دورۀ سبک عراقی، قالب قصیده کمرنگ شد و غزل به عنوان زبان دل و عشق، گسترش یافت.
4) نثر فارسی در دورۀ سبک عراقی به دو جریان ساده نویسی و پیچیده نویسی گرایش پیدا کرد.
3- بیت کدام گزینه از نظر ویژگی های زبانی، نمیتواند مربوط به سبک عراقی باشد؟ (کانون 97)
1) دریغ است روی از کسی تافتن / که دیگر نشاید چون او یافتن
2) کسی را بده پایۀ مهتران / که بر کهتران سر ندارد گران
3) شاه بیدار است حارس خفته گیر / جان فدای خفتگان دل بصیر
4) چنین داد پاسخ که ایدون کنم / که کین از دل شاه بیرون کنم
4- با توجه به ویژگی های فکری، کدام بیت، نمیتواند مربوط به سبک عراقی باشد؟ (کانون)
1) همچو صبحم یک نفس باقی است تا دیدار تو / چهره بنما دلبرا تا جان برافشانم چو شمع
2) جامه کبود آسمان کرد ز دست قضا / این قدرش فهم نی کو به قدر میرود
3) عشق خوش است ار مساعدت بود از یار / یار مساعد نه اندک است و نه بسیار
4) غیرت عشق زبان همه خاصان ببرید / کز کجا سرّ غمش در دهن عام افتاد
5- در قرن دهم، چه کسی کتاب کلیله و دمنه را به زبان سادۀ فارسی بازنویسی کرد و آن را چه نامید؟ (سراسری 98)
1) ظهیرالدّین بابر، بابرنامه 2) فیض کاشانی، انوار سهیلی
3) ملاحسین واعظ کاشفی، انوار سهیلی 4) ملاحسین واعظ کاشفی، محاکمةاللغتین
6- هر یک از توضیحات زیر به ترتیب دربارۀ شاعران کدام گزینه است؟ (کانون 96)
- او را خداوندگار مضامین تازۀ شعری دانسته اند.
- از نظر به کار بردن مضمون های اداعی بیشمار، به او لقب خلاق المعانی ثانی داده اند.
- ویژگی عمدۀ شعرش اشتمال بر بر مضمون های پیچیده و استعاره های رنگین است.
1) صائب - کلیم کاشانی - بیدل 2) صائب - بیدل - کلیم کاشانی
3) بیدل - کلیم کاشانی - صائب 4) بیدل - صائب - کلیم کاشانی
7- ویژگی اصلی شعر «وحشی بافقی» و «محتشم کاشانی» به ترتیب کدام است؟ (کانون 97)
1) رقت معانی - استفاده از قالب ترکیب بند 2) واقع گرایی - سرودن اشعار مذهبی
3) ظرافت معنا - واقع گرایی 4) واقع گرایی - رقت معانی
8- مضمون سازی های شعر سبک هندی در کدام گزینه دیده میشود؟ (کانون 98)
1) هوا سرد است و دارد چهرۀ ناشسته ای آن گل / کنید از شعلۀ آواز بلبل گرم آبش را
2) مرا آن اصل بیداری دگر باره به خواب اندر / بداد افیون شور و شر ببرد از سر ببرد از سر
3) دلی که غیب نمای است و جام جم دارد / ز خاتمی که دمی گم شود چه غم دارد
4) ای رخت چون خلد و لعلت سلسبیل / سلسبیلت کرده جان و دل سبیل
9- از کدام بیت، مفهوم مصراع «آیینه کی بر هم خورد از زشتی تمثال ها» دریافت میشود؟ (سراسری 96)
1) خصمی زشت به آیینه چه نقصان دارد / چه غم از دشمنی مردم نادان ما را
2) از رخت آیینه را خوش دولتی رو داده است / در درون خانه اش ماه است و بیرون آفتاب
3) آیینۀ بینشت شکسته است از آن / یک نقش در آن هزار صورت دارد
4) تو در آیینه حیران جمال خویشی و من هم / چو صورت گشته در آیینۀ روی تو حیرانم
10- ویژگی های کدام بیت در مقابل آن درست نوشته شده است؟ (کانون 97)
1) آدم خاکی ز خامی دارد از می اجتناب/ کوزۀ گل پخته چون گردد نمیترسد ز آب(اسلوب معادله،لغات مربوط به آداب و رسوم هندوان)
2) بر گرفتاری دل خنده زنان میگذرم / همچو دیوانه که از پیش دبستان گذرد (اسلوب معادله، لغات عامیانه)
3) نعمت هند فراوان بود امّا نرود / یاد گیلان ز دل و حسرت نان لاکو (لغات عامیانه، غم غربت)
4) در غریبی زود میرد نازپرورد وطن / شد نگیندان چار دیواره لحد فیروزه را (غم غربت، حسن تعلیل)
پاسخنامــــــه:
سوال 1: گزینـــــۀ 2
عشاقنامه: فخرالدین عراقی / مرصادالعباد: نجم دایه / جامع التواریخ: خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی / تاریخ گزیده: حمدالله مستوفی / نفحات الانس: جامی
سوال 2: گزینـــــۀ 2
تغییر جغرافیایی مرکزیت ادبی و سیاسی از خراسان به عراق عجم، زمینه های تغییر سبک خراسانی به عراقی را پدید آورد.
سوال 3: گزینـــــۀ 4
استفاده از واژۀ «ایدون» نشان میدهد که این بیت نمیتواند مربوط به سبک عراقی باشد.
سوال 4: گزینــــۀ 3
با توجه به اینکه شاعر در بیت گزینۀ «3» از معشوق زمینی سخن میگوید، این بیت، مربوط به سبک خراسانی است.
ویژگی فکری سایر ابیات:
گزینۀ «1»: فراق / گزینۀ «2»: باور به قضا و قدر / گزینۀ «4»: ستایش عشق
سوال 5: گزینـــــۀ 3
ملاحسین واعظ کاشفی کلیله و دمنه را به انشای دورۀ خود بازگرداند و آن را انوار سهیلی نامید.
سوال 6: گزینـــــۀ 1
«صائب» را خداوندگار مضامین تازۀ شعری دانسته اند. / «کلیم کاشانی» را از نظر به کار بردن مضمون های ابداعی بیشمار لقب «خلاق المعانی ثانی» داده اند. / ویژگی عمدۀ شعر «بیدل» اشتمال بر مضمون های پیچیده و استعاره های رنگین، خیال انگیز و سرشار از ابهام و تخیل های رمزآمیز شاعرانه است.
سوال 7: گزینـــــۀ 2
شاخصۀ اصلی شعر وحشی بافقی «واقع گرایی» است و محتشم کاشانی به «سرایش شعر مذهبی» شهرت دارد.
سوال 8: گزینــــۀ 1
شاعر در بیت گزینۀ 1، ترکیب «شعلۀ آواز» را برای بلبل (عاشق) به کار میبرد که به معنای آواز باریک و پر سوزی است که دلهارا تحت تاثیر قرار میدهد. این ترکیب بدیع در شعر قبل از سبک هندی رواج نداشته است. شاعر در این بیت درخواست میکند که آب را برای شستن روی گل (معشوق) از شعلۀ آواز بلبل گرم کنند. در ابیات دیگر که از اشعار سبک عراقی انتخاب شده اند، تصاویر و مضمون ها خیلی دور از ذهن نیستند.
سوال 9: گزینــــۀ 1
در مصراع صورت سوال و بیت گزینۀ «1» به این مفهوم که زیبایی و خوبی از زشتی های کوچک بر هم نمیخورد، اشاره شده است.
سوال 10: گزینــــۀ 3
در بیت گزینۀ 3، شاعر با وجود برخورداری از نعمت فراوان در هندوستان، باز هم یاد دیار خود، گیلان را کرده است. «نان لاکو» نانی رایج در گیلان است که لغتی عامیانه میباشد؛ در ضمن در لهجۀ گیلانیان «لاکو» معنی «دختر» هم میدهد. (دقت کنید که با توجه به معنی بیت میتوان به عامیانه بودن این لغت پی برد و نیازی نیست که برای پاسخ به سوال لزوماً معنای «لاکو» را بدانیم).
تشریح گزینه های دیگر:
گزینۀ «1»: در این بیت لغتی که مربوط به آداب و رسوم هندوان باشد، دیده نمیشود.
گزینۀ «2»: بیت اسلوب معادله ندارد بلکه مصراع دوم مشبه به برای مصراع اول است.
گزینۀ «4»: بیت حسن تعلیل ندارد.
