آزمونک جمع بندی تاریخ ادبیات- فنون ادبی دهم- یاسین مهدیان

سلام به همه شما عزیزان من یاسین مهدیان هستم رتبه 41 کنکور انسانی و دانشجوی ادبیات دانشگاه فرهنگیان. در این مطلب به جمع بندی مبحث تاریخ ادبیات دهم با تست های مهم و کنکوری این مبحث میپردازیم. 

تست های جمع بنید سایر مباحث را نیز میتوانید از لینک های زیر ببینید:

آزمونک جمع بندی قافیه

آزمونک جمع بندی آرایه

1- همۀ گزینه­ ها به­ جز گزینۀ ...، در مورد فارسی میانه درست است. (کانون 92)

1) نوعی از آن در شمال و شمال شرق ایران رواج داشته است.                    2) فارسی میانه به دو گروه عمدۀ پارتی و پهلوی تقسیم می­شود.

3) آثار زبان پهلوی، اکثراً آثار دینی زردشتی است.                                     4) اشعار متعددی از این زبان به­جای مانده است.

پاسخ: گزینــــــۀ 4

اشعار کمی از زبان پهلوی در دست است و دلیلِ آن، اهمیت سنت شفاهی در آن دوران بوده است.

2- همۀ گزینه­ ها به­ استثنای گزینۀ ... در مورد شعر فارسی قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری درست است؟ (سراسری 93)

1) حماسۀ ملی ایران و شعر حماسی در این دوره با فردوسی به اوج رسید.

2) شعر حکمی و اندرزی (تعلیمی) در این دوره به وجود آمد و به کمال خود رسید.

3) در این دوره کسی که قصیدۀ تمام و کمال در موضوع موعظه و نصیحت سرود، کسایی مروزی بود.

4) شعر مدحی با شاعران بزرگ درباری و مدح پادشاهان و رجال دربار جایگاه خود را یافت.

پاسخ: گزینــــــۀ 2

شعر حکمی و اندرزی (تعلیمی) در این دوره به وجود آمد اما در دورۀ سلجوقیان به پختگی رسید.

3- کدام مورد، از ویژگی­ های فکری «سبک خراسانی» محسوب می­شود؟ (خارج از کشور)

1) کهنه و مهجور بودن بخشی از لغات در مقایسه با زبان امروز

2) در توصیفات بیش­تر از تشبیه (از نوع حسی) بهره گرفته می­شد.

3) قالب عمدۀ شعر، قصیده است و مسمّط و ترجیع ­بند در حال شکل­گیری هستند.

4) کلام ادبی این سبک، عاری از پیچیدگی­های فلسفی است.

پاسخ: گزینـــــۀ 4

سادگی فکر و کلام و عدم آمیختگی با پیچیدگی­ های عرفانی، حکمی و فلسفی از ویژگی­ های فکری سبک خراسانی است.

تشریح گزینه­ های دیگر:

گزینۀ «1»: ویژگی زبانی سبک خراسانی

گزینۀ «2»: ویژگی ادبی سبک خراسانی

گزینۀ «3»: ویژگی ادبی سبک خراسانی

4- در ابیات زیر همۀ ویژگی ­های ادبی شعر سبک خراسانی به­ جز گزینۀ ... دیده می­شود. (کانون 95)

«مرا بسود و فرو ریخت هرچه دندان بود / نبود دندان، بل چراغ تابان بود

سپید سیم زده بود و دُرّ و مرجان بود / ستارۀ سحری بود و قطرۀ باران بود»

1) قافیه و ردیف بسیار ساده است.

2) استفاده از آرایه­ های ادبی، طبیعی و معتدل است.

3) شعر واقع­ گراست.

4) در توصیفات بیش­تر از تشبیه حسی بهره گرفته شده است.

پاسخ: گزینــــۀ 3 

«واقع­ گرا بودن شعر» از ویژگی­ های فکری سبک خراسانی است.

5- بر اساس ویژگی­ های سبکی، کدام بیت به سبک خراسانی سروده نشده است؟ (کانون 98)

1) بیاید کنون چون هژبر ژیان / به کین پدر تنگ بسته میان

2) چو جعد سلسله کردی ز بهر بستن من / روا بود، به زنخ بر مرا تو چاه مکن

3) راهبر شو ز عقل تا نبرد / غول رهزن ز راه دینت باز

4) کاری است مرا نیکو و حال است مرا خوب / با لهو و طرب جفتم و با کام و هوا، یار

پاسخ: گزینـــــۀ 3

در بیت گزینۀ «3» رواج حس دینی دیده می­شود و شاعر، عقل را ابزاری برای حفظ دین می­داند؛ این ویژگی مربوط به سبک خراسانی نمی­باشد.

تشریح سایر گزینه ­ها: 

گزینۀ «1»: مفهومی حماسی دارد.

گزینۀ «2»: توصیف حسی و معشوق زمینی در این بیت مربوط به سبک خراسانی است؛ ضمناً در ترکیب «به زنخ بر»، دو حرف اضافه برای یک متمم آمده است.

گزینۀ «4»: روح نشاط و شادی در آن مشهود است.

6- عبارات همۀ گزینه ­ها به ­جز گزینۀ ... نمونه­ هایی از نثر دورۀ سامانی به­ حساب می­آیند. (کانون 98)

1) گفت: همۀ جامه­ های شاهانۀ خویش بیرون کن و مرا ده و خود با یاران برنشین و برو و مرا با این لشگر بگذار.

2) خیمۀ مسلمانی ملک است و ستون پادشاه و طناب و میخ­ ها رعیّت، پس چون نگاه کرده آید، اصل ستون است.

3) پس چون روز پنجم بود، نامه­ ای آمد از جانب پارس که در آتشکده آتش بمرد و مدّت هزار سال گذشته بود تا آن آتش نمرده بود.

4) نوروز نخستین روز است از فروردین ماه و از این جهت روز نو نام کردند، زیرا که پیشانی سال نو است.

پاسخ: گزینـــــۀ 2

عبارت این گزینه نمونه­ای از نثر دورۀ غزنوی و سلجوقی است که در آن کاربرد لغات عربی بیشتر و حذف افعال به قرینه (خیمۀ مسلمانی ملک است و ستون پادشاه (است) و طناب و میخ­ها رعیّت ((است / هستند)) مشهود است؛ در سایر گزینه­های ویژگی­های نثر سامانی نظیر «کوتاهی جملات، کاربرد اندک لغات عربی، تکرار فعل و اسم و...» دیده می­شود.

7- هر دو مورد کدام گزینه دربارۀ تاریخ ادبیات سده ­های پنجم و ششم نادرست است؟ (کانون 99)

الف) حکمت و دانش و اندیشه ­های دینی در شعر این دوره، تأثیری عمیق بخشید.

ب) در این دوره، با کاهش کاربرد زبان عربی، تأثير ادبیات عرب بر شعر فارسی ناچیز بود.

ج) جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی از شاعرانی است که در تجدید سبک تاثیرگذار بودند.

د) انوری و هم ­سبکان او در آوردن مضامین دقیق در قصیده بسیار کوشیدند.

هـ) تحول روحی و معنوی سنایی، آغازی برای دگرگونی عمیق در شعر فارسی گردید.

1) الف، ج                              2) د، هـ                               3) ب، ج                             4) ب، د

پاسخ: گزینــــۀ 4

تشریح موارد نادرست:

ب) از ویژگی­ های شعر فارسی در این دوره، تاثیرپذیری برخی از شاعران از ادبیات عرب و مضامین شعری آن است.

د) انوری و هم­ سبکان او در آوردن مضامین دقیق در غزل بسیار کوشیدند.

8- در کدام گزینه به­ ترتیب به ویژگی­ های فکری، ادبی و زبانی سبک عراقی اشاره شده است؟ (کانون 97)

1) فراوانی وعظ و اندرز - روانی کلام - به­ کار گیری ردیف­ های فعلی دشوار

2) رواج هجو - رواج منظومه ­های داستانی - کاهش روانی کلام

3) رواج هجو - فراوانی ترکیبات نو - از میان رفتن لغات مهجور فارسی

4) رواج داستان ­سرایی - رواج مفاخره - فراوانی لغات مغولی

پاسخ: گزینـــــۀ 2

تشریح سایر گزینه­ ها:

گزینۀ «1»: در سبک عراقی، از سادگی و روانی کلام کاسته شد (ویژگی زبانی) - به­ کارگیری ردیف­ های دشوار از ویژگی­ های ادبی این سبک است.

گزینۀ «3»: فراوانی ترکیبات نو و از بین رفتن لغات مهجور فارسی هر دو از ویژگی­ های زبانی سبک عراقی ­اند.

گزینۀ «4»: رواج داستان­ سرایی از ویژگی­ های ادبی این سبک است. / رواج مفاخره از ویژگی ­های فکری است.

9- در بررسی مضمون ابیات زیر، سبک شعری کدام بیت متفاوت است؟ (کانون 97)

1) تا کی خلی در این دل پیوسته خار هجران / مُردم ز جورت آخر مَردَم نه سنگ خارا

2) به آن رسید که توفان برآیدم به دو چشم / ز سوز سینۀ همچون تنور کشتۀ ما

3) آسمان بر نامۀ عمرم نبشته است این قضا / در نمی­‌شاید نوشتن نامۀ بنوشته را

4) طبع او طبع بهار آمد که دایم همچو او / گل­بر است و گل­نگار و گل­کش و گل­پرور است

پاسخ: گزینـــــۀ 4 

شادی و نشاط بیت گزینۀ «4» و نیز توصیف طبیعی و ساده و محسوسی که در آن دیده می­شود، از ویژگی­ های سبک خراسانی است، حال آن­که توجه به مسائل روحی و احوال شخصی در ابیات دیگر از ویژگی­ های شعر سبک عراقی است.

10- همۀ موارد از ویژگی ­های عمدۀ نثر فارسی در سبک عراقی است؛ به­ جز: (سراسری 99)

1) حذف افعال به قرینه - کاربرد لغات مهجور                                                            2) رواج نثر داستانی، تمثیلی و عرفانی - اطناب

3) استفاده از آرایه­ های ادبی در نثر - استفاده از ترکیبات دشوار                            4) کاربرد فراوان آیات، احادیث و اشعار - کوتاهی جملات

پاسخ: گزینـــــۀ 4

«کوتاهی جملات» از ویژگی­های نثر دورۀ سامانی است. در نثر عراقی آوردن مترادف­ها و توصیفات فراوان در جملات باعث اطناب آن­ها می­شود.

 برترها را در اینستاگرام دنبال کنید