به نام خدا
درس چهارم منطق) اقسام و شرایط تعریف
❖ تعریف اقسامی دارد:
← تعریف لغوی (لفظی) : هرگاه معنای لغوی یک مفهوم یا مترادف های آن و نحوه شکل گیری مفهوم را بیان کنیم تعریف لغوی است.
← از طریق ذکر مصادیق(تعریف به مصداق ) : زمانی که نمونه ها ،تصاویر و مثال هایی از مصادیق مفهوم مورد نظر خود را ذکر کنیم یا به آن اشاره کنیم ،تعریف ما از نوع تعریف به مصداق است.
← تعریف مفهومی: هرگاه ویژگی های یک مفهوم را از دو جهت دسته بندی کنیم : 1-دسته بندی ویژگی های مشترک با سایر مفاهیم مشابه(امر عام)2 -دسته بندی ویژگی های غیر مشترک به عنوان ویژگی خاص آن مفهوم (امر خاص )، آنگاه تعریف ما جزو تعریف مفهومی محسوب می شود.
▪ تعریف مفهومی:
1 .تعریف به حد ← جنس + فصل
2 .تعریف به رسم ←جنس +عرض خاص
❖ هدف ما از تعریف کردن شناساندن مفاهیم و تصورات مجهول به کمک تصورات و مفاهیم معلوم برای شنونده یا خواننده است.
❖ زمانی که انواع تعریف را با یکدیگر ترکیب می کنیم باعث می شود تا تعریفی جامع تر از معرف داشته باشیم . زیرا مجموعه ای از چند نوع مختلف تعریف با هم ترکیب می شوند و معرف را بهتر معرفی می کنند.
شرایط تعریف صحیح :
1 .واضح باشد: در تعریف باید از به کار بردن الفاظ مبهم، نامأنوس ،ایهام و استعاره پرهیز کنیم . به عبارتی دیگر معرِّف از نظر مفهومی واضحتر از معَّرف باشد.
2 .جامع باشد: تعریف(معرِّف )شامل همه مصادیق و افراد مجهول (معُّرف )باشد
3 .مانع باشد : تعریف هرگز شامل افراد و مصادیقی غیر از مفهوم مجهول نشود.
4 .دوری نباشد: تعریف یک چیز با استفاده از خودش یعنی تعریف دوری. (نباید معرِّف به وسیله معرَّف تعریف شود. )
نویسنده و ارسال کننده:پرگل رحیمی -رتبه 63 کنکور سراسری