توسعه مهارتهای مدیریتی در مدارس سراسر دنیا از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر بخواهیم به یک مثال موردی بپردازیم میتوان به واکنش مسئولان "ایالت پوئبلا" در مکزیک در پاسخ به این نگرش و تجدید نظر در سیاستهای خود اشاره کرد.
در این ایالت کشور مکزیک، ابتدا سیستم تربیت مدیران در مدارس بسیار ناکارآمد و دارای پیچیدگیهای خاص خود بود. مدیران آموزشی بهطور معمول حرفه خود را به عنوان معلم آغاز میکردند و پس از مدت زمان طولانیِ فعالیت به عنوان معلم، بر اساس توانایی علمی، سوابق، نظم و برخی معیارهای دیگر، بهعنوان مدیر آموزشی انتخاب میشدند. با توجه به این شرایط، به ندرت فردی در سنین کمتر از 45 سال به سمت ناظر و با سن کمتر از 55 سال به سمت سرپرست ارتقاء میبافت. این درحالی است که در سایر کشورهای عضو "سازمان توسعه و همکاری اقتصادی[1]" مدیران مدارس و سیستم آموزشی جوانتر هستند. همچین مدیران مدارس تمایل دارند مدت زمان بیشتری در این سمت بمانند.
مسئولیت مدارس
اولین قدم در راه بهبود وضعیت مدیریت سیستم آموزشی در سال 2008 رقم خورد. در این سال آزمونی سراسری جهت استخدام کارکنان مورد نیاز برای سیستم آموزشی به تفکیک شغل مورد نیاز برگزار گردید و در سال 2013 اصلاحات سیستم آموزشی به صورت جدی آغاز گردید. بر اساس قانون کلی آموزش خدمات حرفهای که در سال 2013 تصویب شد، انتخاب و گزینش مدیران آموزشی طی یک فرآیند دو ساله انجام میپذیرد. این فرآیند شامل آموزش مهارت رهبری، پیشرفت و مدیریت مدرسه میشود. بر اساس قانون تصویبی، دولت ایالتی علاوه بر مسئولیت گزینش وظیفه آموزش و تربیت مدیران را نیز برعهده دارد.
بر اساس قانون جدید، مسئولیت و آزادی عمل بیشتری برای مدیران مدارس در نظر گرفته شده است. بر اساس نظر نظرسنجی "آزمون پیزا[2]" دانشآموزان نیز تمایل بیشتری دارند که مدارس برای انتخاب واحدهای درسی، معلمان، کتابها و سایر موارد آزادی عمل بیشتری داشته باشند. پیش از تصویب این قانون مدیران مدارس نقش محدودی در پیشرفت مدارس داشتند و تنها پیادهکننده تصمیمات سیستم آموزشی بودند. بنابر تصمیم جدید مدیران به دلیل آشنایی نزدیکتر با مسائل مدرسه تحت مدیریت خود تصمیمات صحیحتری میگیرند.
پیشرفت حرفهای
قبلاز تصویب قانون جدید، مدیران مدارس پیشاز منصوب شدن به عنوان مدیر مدارس طی سالهای معلمی، روشهای مدیریتی را از مدیران پیشین فرامیگیرفتندو پساز ارتقاء به عنوان مدیر، روشهای پیشین را ادامه میدهند.
شواهد نشان میدهد، پسزمینههای آموزشی بدون اطلاعات بهروز کارایی لازم را ندارد. با تصویب قانون جدید آموزشی، تعداد زیادی از مدیران در دورههای حرفهای مدیریت شرکت میکنند. بسیاری از اطلاعات آموزشی مورد نیاز برای مدیریت مدارس در کلاسهای دانشگاه موجود است، به همین دلیل برخی دانشگاهها دورههای کارشناسی ارشد پیشرفت حرفهای خود را فعال کردهاند.
حرکت به سمت بهبود مدیریت نیازمند بازتعریف استانداردهای حرفهای شامل ساختار شغلی، تحصیلات مدیریتی و فرآیند ارزیابی میشود. برای بهبود وضیعت مدارس باید مهارتها و اطلاعات لازم را به مدیران آموزش داد. این آموزشها باید مبتی بر علوم روز و بر پایهی تجارب بهدست آمده از مدیران پیشین باشد.
The Secretary-General of the OECD,. Improving School Leadership And Evaluation In Mexico: A State-Level Perspective From Puebla. OECD, 2016. Pp 26-28
[1] OECD
[2] PISA