شروع برنامه مطالعه ارشد 93 قبل از اين که بخواهم راجع به برنامه ريزي براي تابستان شروع کنيم بهتر است مقداري راجع به برنامه ريزي صحبت کنيم. برخي ها هستند که برنامه ريزي را کار چندان دشواري نمي دانند؛ برنامه اي ساده بدون کمترين تنوع مي ريزند و تا به انتها به آن عمل مي کنند. برخي ديگرهستند که برنامه ريزي را کار بسيار پيچيده اي مي دانند، براي همين هزينه هاي سنگيني مي دهند و پيش مشاوران مختلفي مي روند و برنامه هاي سنگيني براي خودشان مي ريزند. چند روز اول با اشتياق به آن عمل مي کنند اما هر چه زمان بيشتري ميگذارد کمتر به برنامه عمل مي کنند تا بالاخره به جايي مي رسند که برنامه را کامل کنار مي گذارند. بزرگترين مشکلي که هر دو دسته دارند اين است که هيچ کدام قادر نيستند از تمام ظرفيت هايي که دارند درست استفاده کنند و با اين سبک برنامه ريزي دير يا زود به مشکل برمي خورند. به نظر مي رسد نحوه برنامه ريزي براي کنکور مهمترين مسأله در کنکور مي باشد.
اگر کنکور را يک جنگ تمام عيار در نظر بگيريم، برنامه ريزي مثل نقشه جنگ مي ماند. بدون داشتن يک نقشه و استراتژي مناسب، موفقيت در جنگ اگر نگوييم غير ممکن ، بسيار بعيد به نظر مي رسد. پس براي پيروز شدن در اين جنگ نيازمند يه استراتژي مناسب هستيم.اما قبل از اينکه راجع به چند و چون اين نقشه جنگ صحبت کنيم بايد بدانيم که کنکور سه مرحله مختلف دارد که هر کدام از اين مراحل شرايط و خصوصيات مختص به خودشان را دارا هستند و با توجه به اين ويژگيها نيازمند اين هستيم تا برنامه ريزي متفاوتي داشته باشيم:
مرحله اول آن تابستان هست و مرحله دوم پاييز و مرحله سوم دي ماه و بهمن ماه هست که دوران جمع بندي مي باشد. در ارتباط با مرحله دوم و سوم به وقتش صحبت خواهيم کرد اما اين جا مي خواهيم کمي راجع به تابستان صحبت کنيم.
مرحله اول : تابستان: بسياري از داوطلبان کنکور از تابستان قبل کنکور شروع به تکاپو براي کنکور مي کنند. استرس و فکر کنکور از تابستان به فکر بسياري از داوطلبان خطور مي کند و خيلي از آنها از همان ابتداي تابستان شروع به مطالعه مي کنند. عده ي ديگري نيز هستند که از اواسط تابستان و يا حتي اواخر تابستان شروع به مطالعه مي کنند. گفتيم که فصل تابستان به دليل ويژگي هاي خاصي دارد که از ساير فصل ها متمايز مي باشد و شايد بتوان اين فصل را سخت ترين فصل براي درس خواندن دانست. ويژگي هايي که تابستان را از ساير بخش ها جدا مي کند عبارتند از:
۱- تابستان نقطه شروع کار هست و هميشه هر کاري شروعش سخت هست.تابستان جايي هست که بايد موتورمان استارت بخورد و اين استارت زدن هميشه سخت تر از حرکت کردن مي باشد. استارت زدن و شروع به حرکت کردن همواره نيروي بيشتري مي طلبد تا ادامه حرکت و سرعت را تندتر کردن...
۲- نداشتن استرس و داشتن وقت بسيار شايد با خودتان بگوييد نداشتن استرس و داشتن وقت زياد چه بدي دارد ؟ مشکل کار اينجا است که چون مدت زمان زيادي تا کنکور مانده است، فشار چنداني بر روي ما نيست و همين نبودن فشار زياد بر روي ما سبب مي شود تا نتوانيم از تمام پتانسيل هاي خود استفاده کنيم و زمان زيادي به هدر بدهيم. تجربه به همه ما ثابت کرده مواقعي که فشاري روي ما نيست معمولا بازدهي خيلي پاييني داريم و تلاش کمتري براي موفقيت مي کنيم. اما اگر مجبور باشيم و فشار را حس کرده باشيم قطعا تلاش بيشتري خواهيم کرد.
۳- شرايط اقليمي خود فصل تابستان :گرماي هوا و به خصوص ماه مبارک رمضان که در اين فصل قرار گرفته خود مي تواند منجر به عدم تلاش کافي از جانب ما و کم کاري مفرط از سوي ما بشود. و در صورت نداشتن يک برنامه مناسب قطعا نمي توانيم بر اين مشکل فائق بياييم.
۴- گمراهي بيش از حد درمورد درسها: از آنجا که نقطه شروع راه است ذهن ما با هزاران سوال بي جواب مواجه شده است که هر کدام از اين سوالات هم جواب قطعي ندارند. در واقع از هر کسي که سوالي مي پرسيم به نحوي به ما پاسخ مي دهند و بعضا ممکن است به تناقض هم در پاسخ اين سوالها برسيم. نداشتن دانش کافي در مورد درسها و ماهيت آنها و نحوه مطالعه آنها مي تواند مقدار زيادي از انرژي ما را از ما بگيرد. هدف از گفتن اين موارد آن نيست که تابستان فصل سختي است، پس درس نخوانيم. بلکه برعکس مي خواهيم بستر مناسبي ايجاد کنيم تا از تمام قابليتهاي خود در تابستان استفاده کنيم. اما مهم آن است که چطور براي تابستان برنامه ريزي کنيم؟ براي اين کار مي توان اهدافمان را به دو دسته اهداف اصلي و اهداف فرعي تقسيم کنيم.
اهداف اصلي : آنهايي هستند که مستقيما با خود برنامه ريزي در ارتباط هستند و اهداف فرعي آنهايي هستند که ارتباط مستقيمي با برنامه ريزي ندارند ولي بايد در همين تابستان تکليفشان مشخص شود و تاثير بسزايي در موفقيت ما خواهند داشت. لازم است اهداف فرعي را نيز مشخص کنيم.
اهداف فرعي:انتخاب عامل انگيزشي: بدون اين که تعيين کنيم چرا مي خواهيم کنکور بدهيم ادامه راه غير ممکن به نظر مي رسد. بنابراين قبل از شروع به هر کاري، اولين کاري که بايد انجام بدهيم اين است که چرايي اين که مي خواهيم کنکور بدهيم را براي خودمان مشخص کرده باشيم. هدف ما از ادامه مسير امري بسيار مهم و حياتي مي باشد و داشتن هر گونه ابهام براي ادامه مسير ميتواند مشکلات جدي براي ما پيش آورد.
انتخاب رشته: بهترين زمان براي تحقيق در مورد انتخاب رشته و گرايش تابستان مي باشد و بايد حتما تا انتهاي تابستان تکليف خود را مشخص کرده باشيم. و در صورتي که بخواهيم اين تصميم را به مهر ماه موکول کنيم بخش مهمي از وقتمان را هدر داده ايم. زيرا تا وقتي رشته خود را مشخص نکرده باشيم نمي توانيم تصميم بگيريم که بايد چه درسهايي را مطالعه کنيم و چه درسهايي را بايد حذف کنيم.
پي بردن به عادات مطالعه: هر کدام از ما عادات مطالعه ي مختص به خودمان داريم. اين عادات مطالعه نشات گرفته از ويژگي هاي فردي و سوابق تحصيلي ما مي باشند. اما مشخص شدن عادات مطالعه ي ما در تابستان کمک بسيار زيادي براي برنامه ريزي بهتر و درست تر در پاييز مي نمايد. هر چه عادات مطالعه خود را بهتر بشناسيم شانس موفقيت ما در اجراي کامل برنامه بيشتر مي شود. مثلا يک فردي ممکن است بفهمد که در ساعات انتهايي شب و در سکوت کامل راندمان بهتري خواهد داشت در حاليکه يک فرد ممکن است بفهمد در صبح زود راندمان او بالاتر خواهد بود. و يا يکي ممکن است بفهمد که خواندن درس ساختمان داده و ساختمان گسسته در طول يک روز برايش خيلي سخت خواهد بود و بهتر است اين دو را در طول يک روز نخواند.
پيدا کردن نقاط ضعف اساسي و تصميم گيري در مورد آنها: نقاط ضعف اصلي ما همان درس هايي مي باشند که در دوران دانشگاه به سختي گذرانديم. و يا آن درس هايي که اصلا نگذراندنيم و هيچ شهودي نسبت به آنها نداريم. بايد در مورد اين درس ها اقداماتي انجام بدهيم. ميتوانيم کلاسهاي خوب را براي آنها پيدا کنيم و به کلاس برويم و يا ميتوانيم از افراد خبره پرس وجو کنيم و شهودي نسبت به اين درسها پيدا کنيم و ببينيم به چه طريق مي توانيم مشکلاتمان نسبت به اين درسها را حل کنيم. حتي شايد تصميم ما بر اين اساس باشد که اين درسها را حذف نماييم. تابستان بهترين زمان براي شناسايي اين نقاط زمان و اقدام براي حل آنها است.
شناسايي و تهيه ابزارهاي لازم براي کنکور: ابزارهايي که مي توانند به ما در موفقيت در کنکور کمک کنند مي توانند شامل خيلي از موارد باشند؛ مانند: کلاسهاي کنکور، جزوه ها يا کتابهاي مناسب براي هر درس، و آزمونهاي آزمايشي مناسب حال ما. انتخاب هر کدام از اينها شايد نيازمند صرف زماني براي تحقيق و تفحص باشد و بهترين زمان براي اين مورد تابستان است. اگر قرار باشد به بعد از تابستان موکول کنيم ديگر خيلي دير مي شود.
شروع به مطالعه و عادت کردن به مطالعه: مطالعه کردن يک فرآيند خارج از عادت انسان است و به همين دليل عادت کردن به آن شايد کمي دشوار باشد. در واقع به سان کودکي که شروع به راه رفتن مي کند و قدم به قدم و گام به گام بر تعداد قدمهايش مي افزايد ما نيز بايد کم کم به ساعات مطالعه خود بيافزاييم و اين طور نيست که از روز اول که تصميم گرفتيم بتوانيم چندين ساعت مطالعه پشت سر هم را بدون مشکلي انجام دهيم. بنابراين در فصل تابستان بهترين فرصت براي افرادي هست که با مطالعه مشکل دارند تا با شروع به مطالعه و صبوري خرج دادن و مبادرت ورزيدن به امر مطالعه عادت به آن را در خودشان به وجود بياورند. همجنين در روزهاي ابتدايي ممکن است خيلي کند باشيم و مثلا در طول دو ساعت مطالعه تعداد صفحات کمي را مطالعه کنيم (به مانند کودکي که روزهاي اول ارام ارام قدم بر مي دارد) اما با گذشت زمان و شناسايي بهتر عادتهاي مطالعه مان ميتوانيم سرعتمان را به مرور زمان افزايش دهيم. پيدا کردن چيدمان مناسب درس ها براي مطالعه: قطعا قرار نيست که با يک درس شروع به مطالعه کنيم و درشروع ممکن است چندين درس براي شروع داشته باشيم. اين که هر کدام از اين درسها را در چه زماني مطالعه کنيم و بهترين زمان براي مطالعه اين درسها چه زمانهايي مي باشد خود نکته اي است که جز با سعي و خطا نمي توانيم به آن برسيم. بنابراين تابستان فرصت مناسبي براي رسيدن به اين دانش مي باشد.