سلام خدمت دوستان عزیز کانونی . . . ! ! !
در این بخش قصد داریم مروری بر مطالب و نکات درس چهارم فلسفه یازدهم یعنی (( آغاز تاریخی فلسفه )) داشته باشیم .
امیدواریم مطالب ذکر شده ، شما را در یادگیری بهتر این درس یاری دهد .
 | دانشجوی رشته علوم قضایی دانشگاه علوم قضایی تهران رتبه 16 منطقه دو - کنکور انسانی 1400 |
برای دانش فلسفه نمی توان از نظر زمانی و مکانی ، نقطه آغازی تعیین کرد و این مطلب درباره همه دانش ها صدق می کند .
* چرا نمی توان برای تفکرات فلسفی از نظر زمانی و مکانی ، آغازی تعیین کرد ؟
زیرا :
الف) بی تردید هر جا که تمدنی شکل گرفته ، کسانی هم بوده اند که درباره اساسی ترین مسئله های هستی و زندگی بشر می اندیشیده اند و سخن می گفته اند .
ب) برخی از تمدن ها آن قدر قدیمی اند که در اثر گذر زمان و آمد و شد حوادث ، آثار تمدنی آن ها از بین رفته است .
ج) می دانیم که تمدن های قدیم تر و ساده تر «مقدمه و پلکان» شکل گیری تمدن های جدید تر بوده اند و دستاورد های آنها به تمدن های جدید تر منتقل شده است .
بنابر دلایل فوق ، اطلاعات ما به هیچ وجه نمی تواند تاریخ دقیقی از فلسفه ارائه دهد و ما تنها قادر به ارائه گزارش اجمالی از دورترین اندیشه های فلسفی هستیم .
درباره نخستین اندیشمندان یونانی پیش از سقراط ، کلمه فیلسوف به کار نمی رفت و کسی که این کلمه را بر سر زبان ها انداخت ، سقراط بود .
فیثاغورس :
• یکی از پایه گذاران فلسفه و پایه گذار ریاضی و هندسه بود .
• ریاضیات را با فلسفه و عرفان در هم آمیخت و یک دستگاه فلسفی عمیق بنیان نهاد .
• الفاظ (( فلسفه و تئوری و کیهان )) را برای اولین بار ، او به کار برد .
• به گفته ی ارسطو ، فیثاغوریان نخستین کسانی بودند که خود را وقف ریاضیات کردند و معتقد بودند اصول ریاضی درباره ی تمام موجودات صادق است و اعداد و اصول اعداد همان عناصر اولی همه ی موجودات هستند .
پارمنیدس :
• بنا به نقل افلاطون ، سقراط در جوانی با وی ملاقات کرده است .
• او فلسفه خود را به صورت «شعر» عرضه کرده و به صورتی شاعرانه به توصیف عقاید خود پرداخته است .
• او برای نخستین بار به مفهوم «بودن» و «شدن» (وجود و حرکت) که از مفاهیم اصلی فلسفه هستند ، توجه دقیق کرده و تفاوت آن دو را ذکر کرده است .
• اعتقاد داشت که هستی یک امر ثابت است و حرکت و شدن ندارد .
• نیستی در جهان هستی راه ندارد و نمی توان گفت که نیستی ، هست ؛ زیرا این جمله تناقض آمیز است .
• حواس فقط مرتبه ی ظاهری جهان را نشان می دهد که نشان دهنده ی امور مختلف و متغیر است .
• با عقل می توان به لایه ی باطنی و حقیقی جهان رسید که بدون تغییر و جاودانه است .
سوفیست ها :
• نظریات مختلف و متضاد اندیشمندان نخستین باعث نگرانی مردم شد و بی اعتمادی نسبت به دانش و اندیشه در ذهن مردم ایجاد شد .
• این آشفتگی فکری باعث ظهور دانشمندانی شد که خود را (( سوفیست )) می نامیدند ؛ در حالی که منادی بی اعتباری علم و اندیشه بودند .
• سوفیست ها ، نظریات اندیشمندان نخستین را به دلیل تضادی که داشتند ، بیهوده دانستند و به فن سخنوری روی آوردند .
• هدف اصلی سوفیست ها ، رسیدن به حقیقت نبود ، بلکه پیروزی بر رقیب بود و سوفیست ها ، حقیقت و واقعیت را انکار می کردند .
🟥 تــســت 🟥
1-پارمنیدس از این استدلال که هستی از نیستی به وجود نمی آید و نیستی به هستی تبدیل نمی شود ، به کدام نتیجه می رسد ؟ (کنکور داخل 99)
1)حقیقت هستی ، امری ثابت است و حرکت در آن راه ندارد .
2)آنچه که هست ، هست و آنچه که نیست ، نیست .
3)وجود ، همان (( بودن )) و صیرورت و حرکت ، همان (( شدن )) است .
4)بودن و شدن از مفاهیم اساسی فلسفه هستند .
2-با توجه به نظرات فیلسوفان اولیه ، کدام عبارت درست است ؟ (کنکور خارج 99)
1)گزنوفانس معتقد بود خدای خدایان در هیچ چیز شبیه موجودات جهان نیست و بی همتا است .
2)پارمنیدس نخستین کسی بود که به روشنی دریافت ((بودن)) و ((شدن)) از ویژگی های اساسی موجودات است .
3)هراکلیتوس معتقد بود ستیزه و جنگ دائمی ، موجودات را ایجاد می کند و آتش ، آنها را سوزانده و نابود می کند .
4)از آثار تالس می توان فهمید که معتقد بوده ماده اولیه سازنده جهان ، آب است و بنیان اشیا بر آب قرار گرفته است .
3-کدام عبارت بیان کننده اندیشه های فیثاغورس و پیروان او است ؟ (کنکور داخل 1400)
1)نظم ریاضی در همه موجودات جریان دارد و جهان را فقط با دانش ریاضیات می توان شناخت .
2)جهان ساختاری ریاضی دارد و مبادی اولیه موجودات ، همان اصول شکل ها و عددها هستند .
3)اصول ریاضیات درباره همه ی موجودات صادق است ؛ زیرا عناصر اولی موجودات ، سازنده ی اعداد هستند .
4)اصول و مبادی اولیه جهان ، سازنده ی اعداد و اصول اعداد هستند و اعداد ، موجودات جهان را شکل داده اند .
4-كدام يك نمي تواند مورد عقيده ي سوفسطائيان باشد ؟ (کنکور 93 داخل)
1)تعارض سخن جهان شناسان ، نشان مي داد كه آنان دچار خطا شده اند .
2)هر نوع ادعايي ، هر چند عجيب به نظر برسد ، با سخن قابل اثبات است .
3)حق و باطل را ، سليقه ها و انديشه هاي اشخاص معلوم مي كند .
4)تلاش براي نيل به تفسير درستي از جهان ، بيهوده است .
5-نظر سوفیست ها این بود که . . . . . . . (کنکور 93 داخل)
1)انسان همواره در ادراکات خود دچار خطا است . 2)انسان قادر به تشخیص درستی یا نادرستی ادراکاتش نیست .
3)ما فقط از واقعیاتی آگاه می شویم که آنها را درک می کنیم . 4)واقعیت تابع درک انسان است ، نه درک انسان تابع واقعیت .
✅ پاسخنامه ✅
پاسخ گزینه 1 است . از نظر پارمنیدس ، هستی ثابت است و تغییر و حرکت در آن راه ندارد .
پاسخ گزینه 1 است . گزنوفانس می گوید : (( فقط یک خدا ، بزرگ ترین خدا در میان خدایان و آدمیان است که نه در صورت شبیه مخلوقات فانی است و نه در فکر و اندیشه . ))
* تذکر : گزنوفانس و اعتقاد او به کلی از کتاب فلسفه یازدهم چاپ 98 (نظام جدید) حذف شده است .
پاسخ گزینه 2 است . فیثاغورس و پیروان او اعتقاد داشتند ساختار جهان ریاضی است و اعداد و اصول اعداد ، عناصر اولیه موجودات هستند .
پاسخ گزینه 1 است . چون سوفسطائیان معتقد به نسبی گرایی هستند ، لذا درباره صحیح یا غلط بودن امری اظهار نظر نمی کنند ؛ بلکه نظرات جهان شناسان را بیهوده می دانستند .
پاسخ گزینه 4 است . سوفيست ها معتقد بودند هر كس هر چـه خـودش بفهمـد ، همـان حقيقــت و واقعيــت اســت و بــراي حقيقــت و واقعيــت ، ارزش و اعتباري جدا از ادراك آدمي قائل نبودند .
ضمناً فایل ضمیمه که در آن ، این مطلب به صورت یک جا و با کیفیت بیشتری آورده شده را می توانید در انتهای مطلب دانلود کنید .
تهیه کننده :
سپاس از توجه شما 🌹
