سلام دوستان !✋
در این مطلب به بررسی قواعد اسم تفضیل و اسم مکان ( درس 1 یازدهم – مطابق با آزمون 3 دی ) می پردازیم . در پایان نیز سه تست برای آمادگی بیشتر شما قرار دادیم .
اگر سوالی از این مطلب دارید در قسمت کامنت ها از بنده بپرسید .
همچنین فایل اصلی را می توانید در قسمت فایل های ضمیمه دانلود کنید .
برای ارتباط با رتبه برترها صفحه اینستاگرام کانون برترها را دنبال کنید .
اسم تفضیل
برای برتری دادن استفاده می شود و معادل « صفت برتر » و « صفت برترین » در زبان فارسی است .
مثال : کَبیر : بزرگ – أَکبَر : بزرگ تر ، بزرگ ترین – کُبری : بزرگ تر ، بزرگ ترین
نکته : برای تشخیص این که در ترجمه از «ترین » استفاده کنیم یا « تر » ، از بررسی جمله یا عبارت باید بفهمیم ( در خود کلمه تفاوتی وجود ندارد )
نکته : اسم تفضیل مذکر بر وزن « أَفعَل » و اسم تفضیل مونث بر وزن « فُعلی » می باشد .
مثال :
آسیا قارّةٍ کَبیرَةٍ : آسیا ، قارۀ بزرگی است .
آسیا أکبرُ مِن أوروبا : آسیا بزرگ تر از اروپاست .
آسیا أَکبَرُ قارّاتِ العالَم : آسیا بزرگترینِ قاره های جهان است .
آسیا أَکبَرُ قارّةٍ فی العالَم : آسیا بزرگترین قاره در جهان است .
نکته : گاهی اسم تفضیل در وزن های متفاوتی نیز می آید .
مثال : أعلی ( بلندتر ، بلندترین ) ، أقَلّ ( کمتر ، کمترین )
نکته : برای مقایسه دو شخص یا دو شخص ، از وزن « أفعل » استفاده میکنیم ؛ حتی در مقایسه بین دو اسم مونث .
یعنی در جمله از « أفعَل مِن » استفاده می کنیم و « فُعلی مِن » کاملا غلط است .
مثال : مریم أَعلم مِن فاطمة : مریم از فاطمه بزرگتر است .
« مریم » و « فاطمه » هردو اسم مونث هستند اما برای مقایسه شان اسم تفضیل مذکر استفاده می شود .
نکته : غالباً جمع اسم تفضیل بر وزن « أفاعل » می آید .
مثال : أرذل – اراذل ، أفضل – أفاضل ، أکبر – أکابر
اگر اسم تفضیل به همراه « مِن » بیاید به صورت صفت برتر ترجمه می شود .
مثال : أنا أصغَر مِن أخی : من از بردارم کوچکترم .
اگر اسم تفضیل به همراه مضاف الیه ( اسم ) بیاید به صورت صفت برترین ترجمه می شود .
مثال : محمّد أعلم الطُلّاب : محمد داناترین دانش آموز است .
اگر اسم تفضیل تنها باشد معمولا به صورت صفت برتر ترجمه می شود .
مثال : هو الأخ الأکبر : او برادر بزرگتر است .
نکته : فعل هایی که بر وزن « أفعَل » هستند اسم تفضیل نیستند ( اصلا اسم نیستند ) .
مثال : أنزَلَ ، أُنزِلَ ، أَنزِل
نکته : رنگ های بر وزن « أفعَل » اسم تفضیل نیستند .
مثال : أصفَر ( زرد ) ، أخضَر ( سبز ) ، أزرَق ( آبی ) و...
نکته : عیب های بر وزن « أفعَل » اسم تفضیل نیستند .
مثال : أحمق ( نادان ) ، أبله ( نادان ) ، أعمی ( کور ) و...
نکته : کلمات « خیر » و « شر » هم به صورت مصدری می توانند ترجمه شوند و هم به صورت تفضیلی و گاهی نیز به معنای « خوب ، بد » .
مثال :
الخیر فی ما وَقَعَ : خوبی در آن است که اتفاق افتاد .
خیر الأُمور أوسطها : بهترینِ کارها ، میانه ترین آنهاست .
کانت ثمرته شرّاً : نتیجه اش بد بود .
دو کلمۀ « آخِر » و « آخَر » کاربردهای مهمی دارند که بد نیست نگاهی به ویژگی های این دو کلمه داشته باشیم .
اسم مکان
بر مکان دلالت دارد و بیشتر بر وزن مَفعَل و گاهی بر وزن مَفعِل و مَفعَلَة است .
مثال : مَلعَب ( ورزشگاه ) ، مَطعَم ( رستوران ) ، مَوقِف ( ایستگاه ) ، مَطبَعة ( چاپخانه )
نکته : جمع اسم مکان بر وزن « مَفاعِل » است .
مثال : مَلاعِب ، مَطاعِم ، مَواقِف ، مَطابِع
نکته : بعضی از کلمات بر وزن اسم مکان اند اما اسم مکان نیستند .
مثال : مَعرِفَة ( شناختن ) چون بر مکان دلالت ندارد اسم مکان نیست .
تست 1
عَیِّن ما لیس إسم التفضیل ؟
1 ) أحسَن
2 ) أشجَع
3 ) أسوَد
4 ) أکثَر
تست 2
عَیِّن کلمة « خیر » اسم تفضیل :
1 ) الخیر فی ما وقع فعلی الإنسان أن یهتمُ به !
2 ) اُحبُ أن أصبح خیر مَن تشاهد حولک !
3 ) الأعمال الخیر تساعد الأشخاص کثیراً !
4 ) لم اُشاهد خیراً فی حیاتک فکن نموذجاً !
تست 3
عَیِّن ما فیه اسم المکان
1 ) اشتریتُ أساوِر لصدیقتی بمناسبة میلادها !
2 ) اللّهم ! أنت منزل الکتاب ، سریع الحساب !
3 ) یجب علی الطبیب أن یبذل کلّ جهده فی معالجة المَرضی !
4 ) لاعب یُسجّل فی مَرمی فریقه فهو أحمق !
پاسخ تست 1
گزینه 3 ؛
« أسوَد » بر رنگ ( سیاه ) دلالت دارد پس اسم مکان نیست .
پاسخ تست 2
گزینه 2 ؛
چون که « خیر » به همراه مضاف الیه ( مَن ) آمده پس صفت برترین است (بهترین کسی که ) .
پاسخ تست 3
گزینه 4 ؛
مَرمی ، اسم مکان ، بر وزن « مَفعِل » و به معنای دروازه است .
رِمایَة : پرتاب کردن – مَرمی : محل پرتاب کردن
فَوَقَعَ ما وَقَعَ 😉
موفق باشید !