عجیب‌ترین بنای ساسانی!

می گویند این بنا به احتمال زیاد باقیمانده‌ای از آتشکده‌ای به نام ورنه یا سرزمین محروسه پایینی است که در تاریخ باستان به آن اشاره شده ‌است. برخی نیز معتقدند....

عجیب‌ترین بنای ساسانی!

عجيب‌ترين بناي ساساني!

ميل ميلونه
مي گويند اين بنا به احتمال زياد باقيمانده‌اي از آتشکده‌اي به نام ورنه يا سرزمين محروسه پاييني است که در تاريخ باستان به آن اشاره شده ‌است. برخي نيز معتقدند....

                                                          
ميل ميلونه
ميل ميلونه را شايد بتوان عجيب ترين بناي ساساني لقب داد که در شهر نيمور در 5 کيلومتري شهرستان محلات در استان مرکزي قرار دارد. اين ميل، بنايي سنگي بسيار عظيم و باستاني است که از سنگ و ساروج ساخته شده و قدمت آن به دوره ساسانيان باز مي‌گردد.
ميل ميلونه بازمانده يک ساختمان سنگي عظيم با قدمت بسيار است که از سنگ و ساروج و در قسمت بالايي آن همراه با رگهاي آجر ساخته شده است، همچون مجسمه ابوالهول به شدت فرسايش يافته است چنين به نظر مي‌رسد که ميل ميلونه نبش يک ساختمان سنگي آجري عظيم بوده که چهار پايه داشته و حتي دو پايه از اين چهار پايه تا حدود 90 سال پيش بر جاي مانده بود. زمين هاي اطراف ميل ميلونه را از قديم به نام چهار طاقي مي‌شناختند و امروزه نيز چنين است.

مي گويند اين بنا به احتمال زياد باقيمانده‌اي از آتشکده‌اي به نام ورنه يا سرزمين محروسه پاييني است که در تاريخ باستان به آن اشاره شده ‌است. برخي نيز معتقدند اين بنا برج مراقبتي براي قلعه جمشيدي بوده‌ است. با همه اينها، ميلونه بنايي 8 متري است و ساختمان مربوط به ميل آن 4 نبش است و زميني به اندازه 4 جريب دارد که تقريباً برابر 3200 مترمربع مي شود و داخل اين نبش‌ها قرار مي‌گرفته ‌است.

در «تاريخ قم» درباره ميل ميلونه آمده است: «آن بناي عجيبي است و تا امروز نقش‌هاي آن باقي‌اند. در غرب نيمور در ميان اراضي کشاورزي ستوني از سنگ‌هاي ريز که با ملات ساروج روي هم چيده شده‌اند وجود دارد. بلندي اين ستون 7 تا 8 متر است و نشان از يک چهار طاقي دارد که آتشکده بوده است. اين بنا را هم اکنون ميل ميلونه مي‌گويند، ولي به احتمال قوي باقي مانده آتشکدهء «وره» است که در کتب تاريخي هم از آن ياد شده است. قلعه جمشيدي که بنا به روايتي هسته اوليه نيمور بوده، ‌ کمي بالاتر از اين آتشکده واقع شده است.»

کشاورزان نيم‌وري به غير از ميل ميلونه نام «چهار طاقي» را براي اين بنا به کار مي‌برند و زمين‌هاي اطراف ميل ميلونه هم به همين نام شناخته مي شود. به گفته اکثر پيرمردان کهنسال آثار بسيار زيادي مانند حوض و حوضچه‌ها و … در زير اين زمين ها مدفون است. احتمال دارد که ميل ميلونه بقاياي ساختماني باشد که حدود (1050) سال پيش نويسنده تاريخ قم از آن به عنوان (خفرهاد) يا (خفريه) ياد کرده است. «گويند که نيم‌ور را سه برادر بنا کرده‌اند… و گويند که خواهر ايشان (خفريده) بنا کرده است و به نام خود نهاده و گويند که خفرهادبن سهره …. بنا کرده است و به نام خود نام نهاده و آن بناي عجيبي است و تا اليوم قايم و محکم است و نقش‌هاي آن باقي‌اند، گويا نقاشان آن بامداد در آن آمده و شبانگاه بيرون رفته.» 
ميل ميلونه در بين کشاورزان نيم‌وري به نام «چهار طاقي» نيز شناخته مي‌شود. ميل ميلونه در سال 1386 توسط سازمان ميراث فرهنگي با شماره 19685 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
منبع :

Menu