پدر و مادرها اغلب نميدانند به چه صورت و به چه طريق ممکن در امر آموزش و يادگيري و درس خواندن، به فرزندانشان کمک کنند. آنها شايد صدها بار تکرار کرده باشند: «بخوان، بخوان» و دلشان ميخواهد در اين زمينه، فرزندانشان را در منزل ياري کنند؛ ولي بنابر دلايلي، خود را درگير اين مسائل که به نظر مشکل و پيچيده است نميکنند. اين دلايل ممکن است بياطّلاعي از موضوع درس يا برنامهي آموزش آموزشگاه و نداشتن وقت و يا خواستههاي متفاوت هر يک از فرزندان باشد وليکن فرزند شما در زندگي تحصيلي خود نيز به شما وابسته است و در صورتي که بتوانيد در تحصيل او، نقش فعّالتري داشته باشيد، يادگيري براي او دلپذيرتر ميشود و اعتمادبه نفس بيشتري پيدا ميکند تا اين که در برابر او بيتفاوت باشيد. شايد به خاطر حضور شما، نسبت به درس خواندن دلگرم شود و آيندهي درخشانتري داشته باشد. برخي والدين شرکت در زندگي تحصيلي فرزند خود را مشکل ميدانند و حال و حوصله اين کار را ندارند و اصلاً خود را درگير اين مسائل نميکنند.
برخي دلايل سهلانگاري والدين در امر تحصيل فرزندانشان چيست؟
1 -نداشتن وقت، انرژي و برنامهي ويژه براي رسيدگي به فرزندان: بايد بدانيد اگر چه شرکت در تحصيل و کمک به فرزندتان، کمي از وقت و انرژي شما را ميگيرد؛ امّا در مقابل، زندگي خانوادگي شما پربارتر ميشود.
2 -تعليم و تربيت منحصراً کار متخصّصان است: واقعيت اين است که شما فرزند خود را بهتر از هر کس ديگري ميشناسيد و تجربه، خود يک نوع تخصّص است و سهيم کردن معلّمان و مشاوران در اين شناسايي، موجب بهرهرساني آنان ميشود. پس سعي کنيد اگر در تربيت فرزند خود با مشکلي مواجه ميشويد، با يک مشاور متخصّص ارتباط داشته باشيد و سعي کنيد هميشه قبل از وقوع مشکل با مشاور تماس بگيريد.
3- هر چه قسمت باشد، همان ميشود: نميتوان با تقدير و سرنوشت به مبارزه پرداخت و هر چه قسمت باشد همان ميشود. اين نوع قضاوت و برداشت، عذر و بهانهاي بيش نيست. کساني که اين نظر را دارند، ميخواهند به اين وسيله با ساده انديشي تمام تقصيرها را بر گردن تقدير و سرنوشت بيندازند در صورتي که اينگونه نيست؛ هرکس اراده کند و تصميم بگيرد، ميتواند موفّق شود. اينگونه نظريات، ترمز موتور ذهن است.
4- فرزند من به کمک من نيازي ندارد و من نميتوانم کاري برايش انجام دهم: شما بيشترين تاثير را بر فرزند خود داريد؛ از اين رو فرزند شما از حمايت و راهنمايي شما در خانه و مدرسه بينياز نيست و همواره بايد کمک کننده، همراه و تشويق کنندهي او باشيد.
5- فرزند من استعداد کافي ندارد يا کم هوش است: اين، بزرگترين ضربه به فرزندتان است. يادتان باشد هر دانشآموزي که خود را تا مرحلهي دبيرستان رساند، ديگر کم هوش و کم استعداد نيست. امّا بايد دانست هر کس براي کار خاصّي، مهارت و استعداد دارد و چون مدرسه داراي چارچوب و نظرات خاص و انعطافناپذير است، و نميتواند براي هر دانشآموز، روش خاصّي ارائه کند، ممکن است خيلي از استعدادها شکوفا نشود؛ بنابراين، نقش والدين بسيار تعيين کننده است.
6- نميخواهم براي آموزگار، ايجاد مزاحمت کنم: بايد بدانيم نه تنها مزاحم آموزگار نيستيد، بلکه اطّلاعات شما به او کمک ميکند؛ زيرا داشتن اطّلاع کامل از يک فرد به نوع برخورد با او کمک ميکند. آموزگار ميتواند با داشتن اطّلاعات لازم، بيشتر به موفّقيّت فرزند شما کمک کند. اين موضوع، نشان دهندهي اين است که شما براي معلّم و فرزند خود، ارزش قائل شدهايد.
7- در هنگام ملاقات با آموزگار و مدير مدرسه، خجالت ميکشم: نظر و عقيدهي شما براي مديران و آموزگاران محترم است. در صورتي که مسائل مورد نظر خود را فهرستوار يادداشت کنيد، بهراحتي ميتوانيد درباره آن صحبت کنيد؛ زيرا آنها در واقع دلسوز فرزندان شما هستند و حضور و ارتباط شما بسيار مفيد و ارزشمند است و روابط شما قابل ستايش خواهد بود و نشان دهندهي حسن دقّت شماست و بدانيد هيچ معلّمي از حضور اوليا گلهمند نيست، بلکه از بيدقّتي و عدم حضور گلهمند است. به هر حال بايد دانست موفّقيّت تحصيلي دانشآموزان، بستگي به اصول و عملکرد «ذهني و دروني» آنها دارد و والدين بيشتر از هر شاخص ديگري، امکانات پرورش و شکوفايي او را در اختيار دارند و ميتوانند با نوع تربيت صحيح و درخور شأن آنها، موجب هر گونه پيشرفتي براي آنان شوند.
چهکار کنيم تا فرزندمان در امر تحصيل، موفّقتر باشد؟
- با فرزندانتان مکالمه و گفتگوي آموزشي- تربيتي واقعي برقرار کنيد.
- مسوولان مدرسه ارتباط مداوم داشته باشيد.
- با فرزندتان راجع به نقش تمرکز در مطالعه صحبت کنيد.
- آنها را مورد تشويق قرار دهيد.
- خانه را براي يادگيري آماده کنيد.
- تکاليفشان را يکبار مرور کنيد.
- صبور و انعطافپذير باشيد.
- راهنماي فرزند خود باشيد.
- بخشي از وقتتان را به او اختصاص دهيد.
- نخواهيد فرزندتان بهطور فشرده درس بخواند.
- از طرح نکات متفرقه جداً خودداري کنيد.
- مشوّق فرزندتان باشيد.
- شب امتحان، زمان آموزش صحيح امتحان نيست.
- در شب امتحان، پند و نهيب به فرزند شما کمک نميکند.
- تشويق، عامل مهم؛ يادگيري است.