معرفی رشته مهندسی مکانیک
مکانیک؛
یعنی تعمیر خودرو و مهندس مکانیک؛ یعنی فردی با دست‌های آلوده به بنزین یا
روغن ماشین! چنین دیدگاهی را می‌توانید در بین تعداد قابل توجهی از عامه
مردم و حتی داوطلبان آزمون سراسری بیابید، در حالی که رشته مهندسی مکانیک
به جز یک درس تک واحدی، تقریباً هیچ ارتباطی با شغل مکانیکی ماشین ندارد . البته
دانشجویان در این رشته با اصول طراحی و طرز کار مکانیزم‌های مختلف به کار
رفته در اتومبیل به طور اصولی و پایه‌ای آشنا می‌شوند اما به تعمیر خودرو
نمی‌پردازند. در حقیقت رشته مکانیک بخشی از علم فیزیک است که با استفاده از
مفاهیم پایه علم فیزیک و به تبع آن ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهای
وارد بر آنها می‌پردازد و می‌کوشد تا با توجه به نتایج بررسی‌های خود، طرحی
نو در زمینه فن شناسی وضعیت ارائه دهد و در راه پیشرفت انسان گامی به جلو
بردارد.این رشته را شاید بتوان از نقطه نظر تنوع موضوعات تحت پوشش،
جامع‌ترین رشته مهندسی به شمار آورد. چون رشته مهندسی مکانیک در
برگیرنده تمامی علوم و فنونی است که با تولید، تبدیل و استفاده از
انرژی، ایجاد و تبدیل حرکت و انجام کار، تولید و ساخت قطعات و
ماشین‌آلات و به کارگیری مواد مختلف درساخت آنها و همچنین طراحی و
کنترل سیستمهای مکانیکی، حرارتی و سیالاتی مرتبط می‌باشد.به عبارت
دیگر محاسبات فنی، مدلسازی و شبیه‌سازی، طراحی و تهیه نقشه‌ها،
تدوین روش ساخت، تولید و آزمایش تمامی ماشین آلات و تأسیسات موجود
در دنیا، با تکیه بر توانایی‌های مهندسین مکانیک انجام می‌گیرد. مهم
ترین گرایش های مهندسی مکانیک “ طراحی کاربردی ” ، “ تبدیل انرژی” و“ساخت و تولید” می باشند.
1- گرایش طراحی کاربردی :
مهندس
طراح جامدات باید تمامی نیروها و گشتاورهایی را که به هر عضو ماشین
وارد می‌شود بررسی کرده و بهترین حالت قطعه مورد نظر را برای تمامی
آن نیروها و گشتاورها و همچنین برای داشتن بهترین کارایی به دست
آورد و کارایی مناسب آن قطعه را در زمان طولانی تضمین کند. همچنین
طراحی سیستم، طراحی ماشین‌های تراش، فرز، چاپ و قسمت‌های تعلیق،
سیستمهای انتقال قدرت و دینامیک یک خودرو، توسط مهندسین این
گرایش طراحی می‌شود. در ضمن در یک هواپیما قسمت‌های مربوط به فرود،
پرواز، کنترل پرواز به نحوی مربوط به طراحی جامدات می‌گردد.از دروس
تخصصی این گرایش در دوره کارشناسی ارشد می توان به دورس الاستیسیته و
پلاستیسته، مواد مرکب، روش های المان محدود، کنترل پیشرفته، دینامیک
پیشرفته و ارتعاشات پیشرفته اشاره کرد.
2- گرایش‌تبدیل انرژی :
این
گرایش در به کاربردن علوم و تکنولوژی مربوط جهت طرح و محاسبه اجزاء
سیستمهایی که اساس کار آنها مبتنی بر تبدیل انرژی ، انتقال حرارت و جرم است
به متخصصان کارآیی لازم را می‌دهد و آنها را جهت فعالیت در صنایع مختلف
مکانیک در رشته حرارت و سیالات (نظیر مولدهای حرارتی، انتقال سیال
نیروگاههای آبی، موتورهای احتراقی و ... ) آماده می‌سازد. فارغ‌التحصیلان
این دوره قادر به طراحی و محاسبه اجزا و سیستمها در بخشهای عمده‌ای از
صنایع نظیر صنایع خودروسازی ، نیروگاههای حرارتی و آبی، صنایع غذایی، نفت،
ذوب فلزات و غیره هستند. دروس این گرایش مکانیک سیالات پیشرفته، انتقال
حرارت پیشرفته (هدایت، جابجایی و تشعشع)، لایه مرزی، توربولانس، جریان های
دوفازی، دینامیک سیالات محاسباتی (CFD)، احتراق، ترمودینامیک پیشرفته و سیستم های انرژی پیشرفته می باشند.
3- گرایش ساخت و تولید :
یک
قطعه باید به چه روشی ساخته شود تا دارای تولیدی سریع، ارزان و
همچنین کیفیت مناسب و کارایی مطلوب باشد؟ پاسخ به این سؤال مهم
بر عهده مهندسین گرایش ساخت و تولید است. گرایش ساخت و تولید به
زمینه‌های کاربردی مهندسی مکانیک می‌پردازد و یک مهندس ساخت و تولید
به مسائل مربوط به ساخت بهینه و تولید با کیفیت بالا می‌پردازد. در واقع
این گرایش بیشتر به مشکلات و معضلات ساخت و تولید می‌پردازد مهندس این
گرایش در زمینه شکل دادن فلزات، طراحی قالب‌ها و ساخت قطعه‌های
گوناگون فعالیت می‌کند. از جمله دروس تخصصی این گرایش دروس سیستمهای
تولید صنعتی، متالوژی در تولید، روش اجزاء محدود، شكل دهی فلزات، ابزار
شناسی و ماشین كاری، هیدرولیك و نیو ماتیك پیشرفته، اندازه گیری پیشرفته،
اتوماسیون در تولید و . . . می باشند.
ارائه شده توسط دپارتمان مکانیک