قدرت اجتماعی - جامعه دوازدهم - درسنامه کامل - مائده حسنی

سلام به همه دوستان!

در این مطلب قصد داریم درس ششم جامعه شناسی دوازدهم را با هم مطالعه و بررسی کنیم. امیدواریم مطالب بیان شده، شما را در یادگیری بهتر یاری کند.

صفحه اینستاگرام ما

برای ارتباط بیشتر با رتبه برترها و رزرو پشتیبان ویژه، پیج کانون برترها را دنبال کنید.

همچنین می توانید با شماره 0218451 داخلی 3123 تماس بگیرید.

نتایج این اقدام: توسعه قدرت و ثروت علاوه بر نتایج خیره کننده و شگرف، پیامدهایی همچون فقر، نابرابری، سرکوب، جنگ، تخریب طبیعت و... نیز داشت که سبب بروز واکنش های شدیدی شد.

نکته: نخستین واکنش به ثروت و دومین واکنش به دانش نشان داده شد.

واکنش به ثروت: قلمداد شدن ثروت به عنوان ریشه بسیاری از ظلم ها و شرارت ها / مالکیت = دزدی

واکنش به دانش: مورد تردید و نزاع و کشمکش قرا گرفتن به دلیل عدم راهنمایی انسان به سوی سعادت و رفتن به سوی تاریکی و ظلمت

*در پی ایجاد شک و تردید نسبت به سه گانه قدرت، ثروت و دانش، بشر صرفا به لذت و فایده ناشی از این مزایا بسنده کرد.

انواع قدرت

*موجودی که بتواند کاری را با آگاهی و اراده خود انجام دهد دارای قدرت است »»»»» انسان: کنشگری قدرتمند

*قدرت فردی انسان محدود است.

قدرت اجتماعی: قدرت اجتماعی هنگامی پیدا می شود که انسان برای رسیدن به اهداف خود بتواند بر اراده دیگران تاثیر بگذارد و کار ارادی دیگران را به خدمت بگیرد.

توان تاثیرگذاری بیشتر بر دیگران = قدرت اجتماعی بیشتر

نکته: علاوه بر افراد، نهادها، سازمان ها و جوامع نیز دارای قدرت اجتماعی هستند.

قدرت مقبول و مشروع

قدرت اجتماعی بدون پذیرش و توافق دیگران پدید نمی آید؛ یعنی دیگران باید بپذیرند که مطابق آنچه از آنها خواسته می شود عمل کنند.

تنها راه تاثیر گذاشتن بر اراده دیگران و به خدمت گرفتن فعالیت ارادی ایشان : جلب تبعیت آنها

روش های جلب تبعیت دیگران:

1- تبعیت با کراهت »»»»» ناشی از تهدید و ترس

2- تبعیت با رضایت »»»»» ناشی از میل و رضایت درونی

قدرت مقبول: قدرتی که بدون استفاده از تهدید و با رضایت طرف مقابل به دست می آید.

قدرت مشروع: قدرتی که مطابق یک نظام عقیدتی و ارزشی صحیح اعمال شود.

مدار مقبولیت: خواست و اراده کسانی که قدرت بر آنها اعمال می شود

مدار مشروعیت: حق و باطل بودن (مطابق قانون و حکم الهی بودن)

نکته: در جامعه ای که فرهنگ عمومی مردم فرهنگ دینی است، قدرت غیرمشروع نمی تواند مقبولیت اجتماعی داشته باشد.

قدرت سخت و نرم

ویژگی های قدرت سخت: اعمال توسط نهادهای نظامی، از طریق ابزارهای خشن، با زور و به طور آشکار

ویژگی های قدرت نرم: اعمال توسط رسانه و نهادهای آموزشی، از طریق نفوذ فرهنگی و به طور پنهان

ملاک های دسته بندی نظام های سیاسی

روش اول: براساس تعداد افراد تاثیرگذار و تصمیم گیرنده:

1) حاکمیت فرد

2) حاکمیت اقلیت

3) حاکمیت اکثریت مردم و تاثیرگذاری آنها بر سرنوشت سیاسی خود

روش دوم: براساس شیوه تصمیم گیری:

1) تصمیم گیری براساس اهداف، اغراض و امیال (جایز بودن هر نوع تصمیم)

2) تصمیم گیری براساس حقیقت و فضیلت و توجه به موازین عقلیروش چهارم: روش فارابی (دین مداری و دنیامداری)

بخوانیم و بدانیم

ویژگی های نظام سیاسی لیبرال دموکراسی:

- شکل گیری با خواست و اراده اکثریت مردم

- عدم به رسمیت شناخت حقایق و فضایل مستقل از خواست مردم

- دنیوی و سکولار

- آزادی، مهم ترین ارزش اجتماعی

- عدم مشروعیت

ویژگی های نظام سیاسی جمهوری اسلامی:

- مورد توجه در جهان اسلام

- توجه به عقاید و ارزش های اسلامی و خواست مردم به صورت همزمان

- استفاده از عقل و وحی برای شناخت و تعیین ارزش های سیاسی و قوانین اجتماعی

ویژگی های کنش های سیاسی:

2- خنثی نبودن

*امور سیاسی همواره مورد تایید یا رد، انتخاب یا طرد، ستایش یا نکوهش انسان ها قرار می گیرند.

3- طلب اطاعت، وفاداری و تصمیم از انسان ها

*نیاز است کنش های سیاسی را براساس ملاک هایی ارزیابی کنیم.

نکته: تشخیص خوب از بد علی رغم دشوار بودن، غیرممکن نیست.

جامعه شناسی و مطالعه ارزش های سیاسی

نظم جهان شمول طبیعت (علت) »»»»» امکان تعمیم نتایج مطالعه بر روی طبیعت به همه مکان ها و زمان ها (معلول)

*جوامع و فرهنگ ها همانند طبیعت نیستند و ما نمی توانیم نتایجی را که از مطالعه و بررسی یک جامعه به دست آورده ایم، به همه جوامع دیگر تعمیم بدهیم.

راه حل: مطالعه و بررسی سایر فرهنگ ها و جوامع

اشکال راه حل: عدم توجه به معانی فرهنگی سایر جوامع و مطالعه آنها از منظر غرب >>>>> پیامد: عدم دریافت معنای درست پدیده های اجتماعی در آن فرهنگ ها

راه حل: مطالعه جوامع و فرهنگ ها از منظر خودشان (بررسی با رویکرد تفسیری)

اشکال راه حل:

1- تعدد و تنوع فرهنگ ها و جوامع، علوم اجتماعی را درگیر مطالعات پایان ناپذیر و تمام نشدنی می سازد.

2- محدود نماندن فرهنگ ها به مرزهای خودشان »»»» لزوم مقایسه ارزش ها »»»» بررسی فرهنگ ها از منظر افراد همان فرهنگ »»»» از دست رفتن امکان مقایسه و داوری فرهنگ ها و ارزش ها

تست های درس ششم

۱- در رویکرد تفهمی – تفسیری: (سراسری 98)

۱) امکان مقایسه ارزش ها برای تشخیص ارزش های صحیح از ارزش های غلط به وجود می آید.

۲) جوامع و فرهنگ ها باید از منظر خودشان مطالعه شوند و امکان داوری و مقایسه فرهنگ ها وجود ندارد.

۳) یافتن راهی برای داوری علمی درباره ارزش های اجتماعی به ویژه در عرصه قدرت ضروری دانسته می شود.

۴) ارزش های انسانی را قابل مطالعه نمی داند، از این رو با ارزش زدایی از قدرت، آن را به عنوان پدیده ای خنثی مطالعه می کند.

۲- در ارتباط با جامعه شناسی و مطالعه ارزش های سیاسی، کدام گزینه درست است؟ (آزمون کانون، 24 بهمن ۹۹)

۱) جامعه شناسان تفسیری رویکردهای قبل از خود را محافظه کارانه می دانند و معتقدند که آنها هیچ راهکاری برای بهتر ساختن وضعیت موجود ندارند.

۲) فرهنگ های مختلف معمولا به مرزهای خودشان محدود می مانند و جامعه شناس را ناگزیر از مقایسه ارزش ها برای تشخیص ارزش های صحیح از ارزش های غلط می سازند.

۳) برای جلوگیری از بی توجهی به معانی فرهنگی باید جوامع و فرهنگ های دیگر را از منظر خودشان، یعنی با رویکرد انتقادی مطالعه کرد.

۴) اگر علوم اجتماعی برای مطالعه هر فرهنگ مجبور باشد که آن فرهنگ را فقط از منظر مردمی که آن را پذیرفته اند، ببیند و بررسی کند، امکان مقایسه و داوری فرهنگ ها و ارزش ها از دست می رود.

۳- درستی یا نادرستی عبارات زیر را به ترتیب مشخص کنید. (آزمون کانون، 24 بهمن ۹۹)

- انقلاب های رنگین با استفاده از قدرت نرم رسانه ها، درصدد براندازی حکومت های دست نشانده غربی برآمدند.

- جامعه شناسی تفسیری به توصیف ارزش ها و نظام های سیاسی بسنده می کند و ملاکی برای ارزیابی علمی آنها ارائه نمی دهد.

- امور سیاسی، اموری خنثی هستند، یعنی همواره مورد تایید، ستایش و انتخاب انسان ها قرار می گیرند.

- اسلام هراسی به عنوان روشی برای بسط هژمونی آمریکا به کار می رود تا مردم جهان را برای مقابله با اسلام، راضی و همراه سازد.

۱) ص – ص – غ – غ

۲) غ – غ- ص - غ

۳) ص – غ – ص - ص

۴) غ – ص – غ - ص

پاسخ تست ها

۱- گزینه 2؛ در رویکرد تفهمی – تفسیری، جوامع و فرهنگ ها باید از منظر خودشان مطالعه شوند و امکان داوری و مقایسه فرهنگ ها وجود ندارد.

۲- گزینه 4؛

گزینه 1 و 3 درباره رویکرد انتقادی هستند.

فرهنگ های مختلف معمولا به مرزهای خودشان محدود نمی مانند. (رد گزینه 2)

۳- گزینه ۴؛ بررسی عبارات نادرست: 

- انقلاب های رنگین با استفاده از قدرت نرم رسانه ها، درصدد براندازی حکومت های مخالف غرب برآمدند.

- امور سیاسی اموری خنثی نیستند.

معنای زندگی - جامعه دوازدهم - درسنامه و تست - مائده حسنی

سپاس از توجه شما

تهیه کننده:

مائده حسنی - دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران