به نام خدا
من علیرضا آذرخوش هستم؛ رتبه ۱۳۶کنکور تجربی و دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه تهران.
مطلب فوق درسنامه و نکات مهم، چالشی و کنکوری فصل ششم زیست دوازدهم است. درسنامه را به دقت مطالعه کرده و سوالات خود را در قسمت کامنت بنویسید.
جزوه فصل ۶ دوازدهم گفتار اول
گياهان در فرايند فتوسنتز CO2 را با استفاده از انرژي نور خورشيد به ماده آلي تبديل و اكسيژن نيز توليد ميكنند (واكنش زیر)
نكتة ١ :فتوسنتز درون سبزديسه (كلروپلاست) انجام ميشود.
نكتة٢ :ميتوان ميزان فتوسنتز را با تعيين ميزان كربن دي اكسيد مصرف شده و يا اكسيژن توليد شده، اندازه گرفت.
نكتة ٣ :برگ اكثر گياهان بدليل دارا بودن مقدار زيادي سبزديسه، مناسبترين ساختار براي انجام فتوسنتز ميباشد.
اجزاي برگ گياهان دولپهاي:
١ .دمبرگ
٢ .پهنك: پهنك شامل روپوست، ميانبرگ و دسته هاي آوندي (رگبرگ) است. روپوست روييو زيرينبه ترتيب در سطح رويي
و زيرين پهنك برگ قرار دارند. ميانبرگ شامل ياختههاي نرم آكنه است كه شامل دو نوع نرده اي و اسفنجي ميباشد.
نكات شكل:
١ -ميانبرگ در دولپهايها (شكل الف) شامل نرمآكنة اسفنجي و نردهاي ميباشد اما در بعضي گياهان (تكلپهايها)، فقط از ياخته هاي اسفنجي تشكيل شده است (شكل ب).
٢ -ياختههاي نردهاي بعد از روپوست رويي قراردارند و به هم فشردهاند در حالي كه ياختههاي اسفنجي به سمت روپوست زيرين قراردارند.
٣ -در هر رگبرگ، در اطراف آوندهاي چوبي و آبكش را ياختههاي غلاف آوندي قرار دارند. در واقع ياختههاي غلاف آوندي بين ياختههاي نرمآكنهاي و استوانة آوندي قرار دارند.
٤ -در هر رگبرگ، آوندهاي چوبي در بالاي آوندهاي آبكشي قرار دارند.
٥ -جهت حركت آب و مواد محلول در آوندهاي چوبي رگبرگ، از سمت دمبرگ به سمت برگ است، درحاليكه جهت حركت
مواد آلي در آوندهاي آبكش رگبرگ، برعكس (از برگ به سمت دمبرگ) ميباشد.
ساختار سبزديسه:
سبزديسه همانند راكيزه داراي غشاي بيروني و غشاي دروني است كه از هم فاصله دارند.
فضاي درون سبزديسه با سامانه اي غشايي به نام تيلاكوئيدبه دو بخش فضاي درون تيلاكوئيد و بستره (استروما) تقسيم
شده است.
تيلاكوئيدها ساختارهاي غشايي و كيسه مانند و به هم متصل هستند.
بستره همارز با سيتوپلاسم ياخته بوده و داراي رِنا، دِنا و رِناتَن (ريبوزوم)است.
سبزديسه همانند راكيزه ميتواند بعضي از پروتئينهاي مورد نياز خود را بسازد.
سبزديسه همانند راكيزه ميتواند به طور مستقل تقسيم شود.
نكته: به طور كلي در سبزديسه سه فضا داريم:
1: فضاي بين دو غشا
۲ _ بستره
٣ -فضاي داخل تيلاكوئيدها
رنگيزههاي فتوسنتزي:
اين رنگيزهها در غشاي تيلاكوئيدها قرار دارند و شامل سبزينههاي (كلروفيلهاي) a و b و كاروتنوئيدها ميباشند.
سبزينة a و b ٥٠٠ – ٤٠٠ بنفش - آبي
٧٠٠ - ٦٠٠ نارنجي - قرمز
كاروتنوئيدها ٥٠٠ – ٤٠٠ بنفش و آبي و سبز
نكات مهم:
١ .طيف جذبي سبزينة b در محدودة ٥٠٠-٤٠٠ نانومتر، بيشتر از طيف جذبي سبزينة a ميباشد.
٢ .طيف جذبي سبزينةa در محدودة ٧٠٠-٦٠٠ نانومتر، بيشتر از طيف جذبي سبزينة b ميباشد.
٣ .از نظر ميزان جذب نور، رابطة مقابل بين رنگيزهها برقرار است: سبزينة b سبزينة a كاروتنوئيدها
٤ .بيشترين ميزان جذب نور مربوط به سبزينة b و در طيف نور آبي (٥٠٠- ٤٥٠ نانومتر) ميباشد.
٥ .وجود رنگيزههاي متفاوت، كارايي گياه را در استفاده از طول موج هاي متفاوت نور افزايش ميدهد.
فتوسيستمها:
رنگيزههاي فتوسنتزي همراه با انواعي پروتئين در سامانههايي بهنام فتوسيستم ١ و ٢ قرار دارند.
جزاي هر فتوسيستم:
١ .آنتن هاي گيرندة نور: هر آنتن كه از رنگيزههاي متفاوت (سبزينهها و كاروتنوئيدها) و انواعي پروتئين ساخته شده است، انرژي نور را ميگيرد و به مركز واكنش منتقل ميكند.
٢ .يك مركز واكنش: مركز واكنش، شامل مولكولهاي كلروفيل a است كه در بستري پروتئيني قرار دارند.
نكتة ١ :حداكثر جذب سبزينه a در مركز واكنش فتوسيستم ١ ،در طول موج ٧٠٠ نانومتر و حداكثر جذب آن در فتوسيستم ٢ ،در طول موج ٦٨٠ نانومتر است. بر همين اساس، به سبزينه a در فتوسيستم١ ،P٧٠٠ و در فتوسيستم٢ ،٦٨٠ P ميگويند.
نكتة ٢ :فتوسيستمها در غشاي تيلاكوئيد قرار دارند و با مولكولهايي به نام ناقل الكترون به هم مرتبط ميشوند. اين مولكولها ميتوانند الكترون بگيرند يا اينكه الكترون از دست بدهند (كاهش و اكسايش).
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174(حیدریان) تماس بگیرید.سایت برترها
مطالب مرتبط: