خلاقیت نمایشی
مجموعه ی تست از مباحث (نمایش در یونان، روم، قرون وسطی و رنسانس)
انتخاب شده از آزمون های کانون قلم چی 1399_1400 (ویژه آزمون جامع 24 دی ماه 1400)
گلشن اسکندری رتبه 5 منطقه 3
* طبق نظر ارسطو، کمدی یونانی چگونه به وجود آمد؟
1) برای ایجاد تنفس بین سنگینی تراژدی ها
2) از بدیهه سرایی سرخوان آوازهای آیینی فالیک
3) از بدیهه سرایی سرخوان دیتی رامب ها
4) برای دهن کجی به قهرمانان و خدایان
گزینه 2 صحیح است.
تحلیل سوال: از نظر ارسطو کمدی از نمایش بدیهه سازی های سزخوان آوازهای آیینی فالیک بیرون آمده است. دهن کجی به خدایان و قهرمانان مربوط به درام ساتیر است.
ساتیر، نمایش خنده داری است که به هجو و مسخره کردن خدایان، الاهگان و شخصیت های حماسی و اسطوره ایی می پردازد.
* کدام تراژدی اثر اشیل، قسمتی از یک تریلوژی است؟
1) پارسیان 2) آگاممنون 3) الهگان انتقام 4) ساقی ها
گزینه 1 صحیح است.
تحلیل سوال: تعریف تریلوژی(سه گانه) : سه نمایشنامه ی مستقل،حول و حوش یک موضوع که هر سه توسط یک شخص نوشته شده اند. ( سه نمایشنامه با بر حسب یک مایه و داستان)
اکثر آثار اشیل به صورت تریلوژی (سه گانه) است به جز نمایش نامه پارسیان.
نمایش نامه های اشیل: پرومته در زنجیر، پرومته از بند رسته، هفت دشمن تب، ایرانیان، اورستیا، آگاممنون، ساقی ها، الهگان انتقام، ملتمسان
* مداخله خدایان در سرنوشت بشر و عدم مداخله ی خدایان در سرنوشت بشر به ترتیب در آثار کدام تراژدی نویسان یونانی دیده می شود؟
1) سوفوکل - اوریپید 2) اشیل - اوریپید
3) اشیل - سوفوکل 4) اوریپید - اشیل
گزینه 3 صحیح است.
تحلیل سوال: شخصیتهای نمایشنامه های اشیل درگیر مسائل کیهانی هستند ( مداخله ی خدایان در سرنوشت و تقدیر بشر) گاه آنان را فوق بشری می شناسند. سوفکل برخلاف اشیل به مداخله خدایان و سرنوشت بشر متوسل نمیشود.نمایشنامه های سوفکل به دلیل شخصیت پردازی روانشناسانه اهمیت دارد. سوفوکل به الهه ی انتقام یا مکافات اعتقاد چندانی ندارد.
* کدام نمایشنامه نویس یونانی شخصیت های فوق طبیعی با سخنوری عالی ره به تراژدی افزود؟
1) اوریپید 2) سوفوکل 3) اشیل 4) آریستوفان
گزینه 3 صحیح است.
تحلیل سوال: اشیل، نخستین تراژدی نویسی است که پس از تس پیس هنر تراژدی را تکامل بخشید.موضوع غالب نمایشنامه های اشیل رویایی خدایان با یکدیگر و مساله تقدیر است.اشیل در آثارش به عمیق ترین مسائل مذهبی و اخلاقی همچون سرشت خدایان مساله شر و مسئولیت انسانی می پردازد. اشیل، درام نویسی مذهبی و فلسفی است، او تئاتری ترین تراژدی نویس یونانی محسوب می شود. اشیل شخصیت های فوق طبیعی با سخنوری عالی را به تراژدی افزود.
نوآوری مهم اشیل، وارد کردن بازیگر دوم به تراژدی است. اکثر تراژدیهای اشیل، به استثنای پارسیان، به صورت سه گانه یا تریلوژی نوشته شده اند.
* در تاریخ تئاتر یونان، اجراکنندگان کدام نوع نمایش، اولین گروهی بودند که زنان را در نمایش های خود شریک دادند؟
1) تراژدی 2) میم 3) کمدی 4) ساتیر
گزینه 2 صحیح است.
تحلیل سوال: گروه اجرا کنندگان میم، اولین گروهی بودند که زنان را در نمایش های خود شرکت دادند. میم ها اولین نوع نمایش حرفه ای است که برای سرگرمی به وجود آمده است.
منبع: تاریخ تئاتر جهان اسکار براکت جلد اول
* کدام یک از خصوصیات زیر، مربوط به پلوتوس است؟
1) استفاده از عناصر بصری و تاکید بر جنبه های سرگرمی
2) بهره گیری بسیار زیاد از موسیقی
3) استفاده از دو خط موازی داستانی و شخصیت پردازی قوی
4) گفتگوهای زیبا به زبان لاتین و وزن های متنوع اشعار
گزینه 3 صحیح است.
تحلیل سوال: بهره گیری از دو خط موازی داستانی و شخصیت پردازی های قوی ویژگی آثار پلوتوس است.
* از ویژگی های مهم نمایشنامه های ترنس به کدام مورد میتوان اشاره کرد؟
1) تحمیل عناصر رومی به داستان یونانی الاصل
2) شخصیت پردازی و ساختن دو خط موازی داستانی
3) گفتگوهای زیبا در زبان لاتین
4) تاکید اصلی بر روی یک شخصیت
گزینه 2 صحیح است.
تحلیل سوال: ترنس از مهمترین کمدی نویسان روم است که تاثیر زیادی بر کمدی عصر رنسانس گذاشته است.
نکته ی قابل توجه در آثار ترنس ← طرح توطئه و خلق حادثه نیست، بلکه مهارت او در شخصیت پردازی و ساختن دو خط موازی داستانی است که به وی امکان می دهد جنبه های متناقض رفتار آدمی را نشان دهد. همدردی با شخصیتهای داستان، نمایشنامه های او را به سمت کمدیهای رومانتیک و احساسی سوق می دهد. از آنجا که ترنس به یکدستی و اصالت نمایشنامه هایش تاکید دارد، از تحمیل عناصر رومی به داستانهای یونانی الاصل نمایشنامه هایش احتراز می ورزد. زبان نمایشنامه های ترنس، زبانی محاوره ای اما مودبانه است، و تنوع فراوان نمایشنامه های پلوتوس را ندارد. ترنس به اصول هنری بیش از پلوتوس پایبند بود، اما هرگز محبوبیت پلوتوس را نیافت. داستان نمایشنامه های ترنس از اسلاف خود پیچیده تر است. زیرا داستانهای مختلفی را از چندین منبع یونانی در هم می آمیخت، و بخاطر این کار مورد انتقاد و تقبیح فراوانی هم قرار می گرفت.
ترنس، 6 نمایشنامه نوشت (آندریا، مادرزن، خودآزار، خواجه، برادران)
* کدام گزینه بیانگر ویژگی های آثار سنه کا است؟
1) حدف همسرایان- توجه به اخلاق
2) ساختار سه پرده ای - صحنه های خشونت آمیز
3) توجه به جادو و مرگ - تداخل دنیای انسانها و غیر انسانها
4) استفاده از شخصیت محرم راز - ساختار تترالوژی
گزینه 3 صحیح است
تحلیل سوال: ویژگی های تراژدی های سنه کا که بعد ها الگوی درام های دوره رنسانس شد:
ساختار پنج پرده ای(اپیزودیک)، استفاده از صحنه های خشونت آمیز، توجه به عالم جادو،مرگ و ارواح، استفاده از شیوه های تگ گویی(منولوگ)، تداخل دنیای انسانی و فوق انسانی، گفتگو با خویشتن(سولی لوکی یا تنهاگویی)،کناره گیری(اساید)،جایگزین شدن شخصیت محرم راز برای گروه همسرایان، خلق شخصیت هایی با دستخوش هوای نفسانی که این هوای نفسانی آنها را به سوی فنا و نابودی می کشید.
مهم ترین نمایشنامه سنه کا : تی.اس.تیز ، زنان تروا ، مده آ، اودیپ، فدرا،تی اس تیز، زنان فنیقی.
* درونمایه نمایشنامه تی.اس.تیز اثر سنه کا چیشت؟
1) شقاوت 2) انتقام 3) خشونت 4) عدالت
گزینه 2 صحیح است.
تحلیل سوال: مهم ترین نمایشنامه سنه کا تی.اس.تیز می باشد. تی.اس.تیز تراژدی قوی است که موضوع آن انتقام است. برادری، برادرش تی.اس.تیز را به کاخ دعوت می کند و بدون اطلاع گوشت پسرانش را به او می خوراند.
* کدام نمایش نامه نویس در ساختمان نمایشنامه هایش، آن ها را در پنج قسمت تقسیم بندی می کرد که این بعدها مورد توجه درام نویسان قرهر گرفت؟
1) سوفوکل 2) اوریپید 3) سنه کا 4) اشیل
گزینه 3 صحیح است.
تحلیل سوال: نمایشنانه های سنه کا توسط میان پرده های همسرایی، که ارتباط ضعیفی با اصل نمایش دارند به پنج قطعه (اپیزود) تقسیم می شوند. شکل پنج پرده ای نمایشها در رنسانس به صورت استاندارد درآمد و با آنکه نقش همسرایان در رنسانس به یک شخصیت تقلیل یافت، اما همواره در نمایشنامه های این دوره همسرایان وجود دارد. بسیاری از شیوه های فنی سنه کا، از جمله تک گویییها، گفتگو با خویشتن و وجود محرم راز توسط مولفان بعدی تقلید شد. با آنکه سنه کا درام نویس درجه دومی شناخته می شد، اما تاثیر عظیمی بر دوره های بعد از خود بر جای نهاده است.
* کدام مورد در مورد نمایش کمدیادل آرته صحیح نیست؟
1) کمدیادل آرته ریشه در فارس های آتلان، کمدی های ترنس و پلوتوس و نمایش های میم رومی دارد.
2) کمدیادل آرته دارای دو گروه شخصیت های طبیعی و اغراق شده بود.
3) در کمدیادل آرته بازیگرها از ماسک و پانتومیم استفاده می کردند.
4) در قرون چهاردهم و پانزدهم میلادی در ایتالیا بسیار رایج بوده و از لحاظ رابطه ارباب و نوکر، به سیاه بازی شباهت دارد.
گزینه 4 صحیح است.
تحلیل سوال: در دوره رنسانس در اوایل قرن شانزدهم میلادی در شهر پادوا ایتالیا نمایش کمدیادلارته شکل گرفت که سرشار از لودگی و بدیهه سازی و لهجه سازی بود. شخصیتهای نمایش دو گروه هستند : طبیعی و اغراق شده. نمایش کمدیا دل آرته شبیه به نمایش سیاه بازی (تخت حوضی) ایرانی است. هر دو نمایش براساس رابطه نوکر و ارباب است همچنین متکی به تیپ سازی و بداهه پردازی است. در قرن 17 کارلو گلدونی براساس کمدیادلارته نمایشنامه های کمدی نوشت که مهمترینشان نمایشنامه یک نوکر و دو ارباب است. نمایش کمیک کمدیادلارته: متن نمایشی ندارد و نمایش به صورت یک طرح کلی و بداهه پیش میرفت. ویژگی اصیل کمدیا دل آرته ، تیپ سازی به جای شخصیت پردازی است. نوع صورتک به کار رفته در این نمایش نیمه است که تنها پیشانی و گونه بازیگر را می پوشاند. صورتکها اوایل به رنگ طبیعی بود به مرور به رنگ تیره در آمد.
* شخصیت ها و تمهیدات داستانی کمدیادل آرته بر گرفته از کدام مورد است؟
1) ساتیر های یونانی
2) نمایشنامه های آریستوفان و منادر
3) نمایشنامه های پلوتوس و تونس
4) کمدی کهنه یونانی
گزینه 3 صحیح است.
تحلیل سوال: شخصیت ها و تمهیدات داستانی نمایش کمدیادلآرته برگرفته از آثار ترنس و پلوتوس کمدی نویس های روم است.
* ویژگی مهم بازیگر کمدیادل آرته کدام است؟
1) بداهه پردازی 2) ژست و لباس 3) آواز و حرکات موزون 4) حرکات بدن و بیان
گزینه 1 صحیح است.
تحلیل سوال: نمایش کمدیادل آرته ، متن نمایشی ندارد و نمایش به صورت یک طرح کلی و بداهه پیش میرفت. ویژگی اصیل این نمایش : تیپ سازی به جای شخصیت پردازی است. نمایش کمدیا دل آرته شبیه به نمایش سیاه بازی (تخت حوضی) ایرانی است. هر دو نمایش براساس رابطه نوکر و ارباب است همچنین متکی به تیپ سازی و بداهه پردازی است. در قرن 17 کارلو گلدونی براساس کمدیادلارته نمایشنامه های کمدی نوشت که مهمترینشان نمایشنامه یک نوکر و دو ارباب است. نوع صورتک به کار رفته در این نمایش نیمه است که تنها پیشانی و گونه بازیگر را می پوشاند. صورتکها اوایل به رنگ طبیعی بود به مرور به رنگ تیره در آمد. منبع : کتاب تاریخ تئاتر اسکار براکت
* کمدیا دلآرته شبیه به کدام نوع نمایش ایرانی است؟
1) مغ کشی 2) میر نوروزی 3) کچلک بازی 4) روحوضی
گزینه 4 صحیح است.
تحلیل سوال: نمایش کمدیا دل آرته شبیه به نمایش سیاه بازی (تخت حوضی یا رو حوضی) ایرانی است. هر دو نمایش براساس رابطه نوکر و ارباب است همچنین متکی به تیپ سازی و بداهه پردازی است. در قرن 17 کارلو گلدونی براساس کمدیادلارته نمایشنامه های کمدی نوشت که مهمترینشان نمایشنامه یک نوکر و دو ارباب است.
* کدام گزینه ویژگی آثار شکسپیر را بیان می کند؟
1) پایبندی به وحدت زمان و مکان
2) بازیگران دقیق با شخصیت پردازی دقیق
3) استفاده از شخصیت محرم راز برای نخستین بار
4) دیالوگ شاعرانه و جاندار و استفاده از اشکال دراماتیک متنوع
گزینه 4 صحیح است
تحلیل سوال: نکاتی درباره آثار ویلیام شکسپیر:
نادیده گرفتن وحدت های سه گانه ارسطویی (زمان،مکان،موضوع)
تغییر مکان در صحنه های مختلف (عدم وحدت مکان به دلیل تعدد مکان)
کنار هم قرار دادن چند موضوع در کنار موضوع اصلی (عدم رعایت وحدت عمل)
شخصیت های دیقی بازیگران نمایشنامه هایش
عدم پیوستگی در زمان
متاثر از سنه کا تراژدی نویس رومی در پنج پرده آثارش را خلق کرد
وجود شخصیت محرم راز
بکار گیری تک گویی (مونولوگ)
استفاده از صحنه های خشونت آمیز و قتل
نکته: قبل از شکسپیر ، سنه کا از شخصیت محرم راز استفاده کرده بود.
* کدام یک از ویژگی های آثار شکسپیر به شمار نمی رود؟
1) توجه به وحدت های سه گانه ارسطویی
2) تقسیم کردن نمایش به پنج پرده
3) استفاده از مونولوگ و سولی لوگ
4) وجود صحنه های قتل و خشونت
گزینه 1 صحیح است.
تحلیل سوال: چند ویژگی از درام شناسی (دراماتورژی) ویلیام شکسپیر:
1) شکسپیر داستانهایش را از منابع گوناگونی مانند تاریخ، اسطوره، افسانه، قصه و نمایشنانه اخذ کرده است، اما آنقدری روی آنها کار می کرد تا کاملا متعلق به خود او گردند.
2) در نمایشنامه های شکسپیر موقعیتها و شخصیتها همواره به صورتی واضح در صحنه های اول باز می شوند، و حرکت نمایشی به صورتی منطقی از طریق آن موقعیتها تحول می یابد.
3) معمولا تعدادی داستلن در آغاز در هم بافته می شوند، و تا حدی مستقل از یکدیگر پیش می روند، اما سرانجام در نتیجه نهایی به هم پیوند می خورند، به طوری که حل یکی از مسائل راه به حل مسائل دیگر می برد. به این طریق یک کثرت آشکار به وحدت می رسد.
4) شکسپیر در حرکت صحنه آزادانه از زمان و مکان استفاده می کند و معمولا در یک نمایش، ماهها و سالها در مکانهایی جداگانه سپری می گردند.
5) بازیگران فراوان نمایشنامه های شکسپیر به صورت شخصیتهای دقیقی تراشیده شده اند که در پهنه ای از نادانی و حماقت تا فرمانروایی و قهرمانی، از جوانی و معصومیت تا پیری و فساد تجسم می بابند.
6) شخصیتهای نمایشنامه های شکسپیر به رغم تنوع عظیم خود، غالبا نزدیک دل و زود آشنا و همچون افرادی زنده و واقعی می نمایند و نه تصاویری بی جان بر صحنه.
* چه کسی پیشنهاد درام 5 پرده را مطرح کرد و این قاعده در چه زمانی به عنوان معیار درام پذیرفته شد؟
1) سنه کا - روم باستان 2) سنه کت - رنسانس
3) هوراس - روم باستان 4) هوراس - رنسانس
گزینه 4 صحیح است.
تحلیل سوال: هوراس پیشنهاد درام 5 پرده ای را در سده اول میلادی مطرح کرد. درام پنج پرده ای به عنوان معیاری در درام های دوره رنسانس پذیرفته شد. در دوره رنسانس وحدت های سه گانه ارسطویی ( زمان، مکان، عمل) قاعده بندی شد.
* وجود شخصیت های ابله، جنبه های کمرنگ سیاسی اجتماعی و لباس های رنگارنگ مضحک، ویژگی های کدام نوع نمایش را بیان می کند؟
1) ساتیر 2) موعظه های مفرح 3) سوتی 4) بورلسک
گزینه 3 صحیح است.
تحلیل سوال: سوتی و موعظه های مفرح از انواع فارس هستند.
سوتی نوعی از فارس است که همه کاراکترهایش را افراد ابله تشکیل داده است. کاراکترها، لباس های سنتی رنگارنگ می پوشیدند و سرپوشی با گوش خر و تاج خروس بر سر می نهادند.
سوتی، جنبه های کم رنگ سیاسی، اجتماعی یه ساتیر های مذهبی پیدا می کرد. صحنه های جنگ و خشونت آمیز و صحنه های پرجمعیت را از متن صحنه خارج می کردند، زیرا در یک نمایش واقعی و طبیعی ایجاد چنین صحنه هایی مسیر نبود.
ساتیر(درام ساتیریک): ساتیر نمایش خنده داری است که به هجو و مسخره کردن خدایان،الاهگان و شخصیت های حماسی و اسطوره ایی می پردازد.
* کدام گزینه درباره نمایش های فارس صحیح نیست؟
1) درباره وضعیت انسان معمولی و ناکام در نظام اجتماعی است.
2) در مکان های سربسته و به عنوان بخشی از سرگرمی ثروتمندان در فاصله ی میان نمایش های دیگر اجرا می شود.
3) سابقه ظهور آن به قرن 13 میلادی می رسد.
4) موضوع اصلی آن خیانت در زندگی زناشویی، نزاع، نیرنگ و سایر ضعف های انسانی است.
گزینه 2 صحیح است.
تحلیل سوال: گزینه دو مربوط به نمایش اینترلود (میان پرده) است. سایر گزینه مربوط به نمایش فارس (لوده بازی) است. نمایش های فارس در سده 13 پیدا شدند.این نمایش ها کوتاه هستند و به نثر نوشته شده اند. فارس ها بر اعمال جنسی و گناه تاکید زیادی می گذارند. در نمایش فارس ها، تعداد شخصیتها محدود و فاقد پیچیدگی است و حرکت نمایشی در آنها به سادگی و سرعت توسعه می یابد. نمایش پی یرپاته لین یک شاهکار کوچک از فارس است. این فارس درباره ی تاجری است که به وسیله ی تکه ای پارچه فریب یک قاضی را می خورد و قاضی از چوپانی ظاهرا نادان فریب می خورد. قاضی در دادگاه از بیگناهی چوپان دفاع می کند در حالی که چوپان واقعا دزدی کرده بود. اگر نمایشهای مذهبی درباره ی پیروزی فضیلت در نظام ابدی جهان هستند، فارسها وضعیت انسان ناکامل را در نظام اجتماعی نشان می دهند. خیانت در زندگی زناشویی، نزاع، نیرنگ، دورویی و سایر ضعف های انسانی، موضوعات اصلی این نمایش ها به شمار می روند. قهرمان این داستانها، انسانی زیرک است حتی اگر گناهکار باشد، سزای انسان ساده لوح ناکامی است، زیرا احمق و زودباور است. در این نمایشها احساسات نقشی ندارد. دو نوع فارس به نام سوتی و موعظه های مفرح در فرانسه محبوبیت زیادی داشتند. به دلیل اینکه کلیسا عید احمق ها را دوست نمی داشت این دو نوع نمایش (سوتی و موعظه های مفرح) را به وجود آورد.
* کدام یک از موارد زیر به ترتیب معادل واژه های نمایش میستر، نمایش میراکل، نمایش مورالیته است؟
1) نمایش رمزی - نمایش معجزه - نمایش اخلاقی
2) نمایش معجزه - نمایش اخلاقی - نمایش رمزی
3) نمایش اخلاقی - نمایش رمزی - نمایش معجزه
4) نمایش رمزی - نمایش اخلاقی - نمایش معجزه
گزینه 1 صحیح است.
تحلیل سوال: انواع نمایش در قرون وسطی: سایکل (مذهبی) / غیر سایکل (غیر مذهبی)
نمایش های سایکل (مذهبی): نمایش رمز و راز(میستری): این نوع نمایش براساس داستانهای مقدس نوشته می شوند.
نمایش معجزه و کرامات(میراکل): نمایش معجزه و کرامات به مداخله قدیسان و بیش از همه مریم مقدس در امور انسانی اشاره دارد.
نمایش های اخلاقی(مورالیته)