محققينعلوم پزشکي در دانشگاه تکنيکال مونيخ و مرکز تحقيقات شيمي غذا در آلمان عنوان کردند که تحقيقات اخير نشان مي دهد که برخي از سلول هاي بدن مانند سلول هاي خون، قلب و ريه نيز داراي گيرنده هاي بويايي هستند.
محققان تا به امروز تصور مي کردند که تمام گيرنده هاي بوياي فقط در بيني قرار دارند.
گيرنده هاي بويايي، تمام بوهاي استشمام شده را به صورت پيام به مغز ارسال مي کند.
اين پيام هاي عصبي در زمينه بويايي، به ۲ نوع خوشايند و ناخوشايند تقسيم بندي مي شود.
سوالي که ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده، اين است که آيا براي مثال سلول هاي بويايي مغز، بوي غذايي را که فرد مصرف مي کند، حس مي کند و قادر به تشخيص آن است.
جواب اين سوال هنوز مبهم است ولي آنچه مسلم است اين است که گيرنده هاي بويايي در اين اندام وجود دارند؛ ولي عملکرد آنها هنوز مشخص نيست.
سلول هاي بويايي موجود در دهان و بيني ˈG-proteinˈ نام دارند و موضوع جايزه نوبل شيمي سال ۲۰۱۲ بودند.
دکتر پيتر شيبرله متخصص شيمي غذا در دانشگاه تکنيکال مونيخ و مرکز تحقيقات شيمي غذا در آلمان طي بيانيه اي اظهار داشت: با در نظر گيري تحقيقات جديد مبني بر وجود حسگرهاي بويايي در قلب، آيا مي توان گفت که قلب بوي غذاي خوشمزه اي را که شما چند لحظه قبل خورديد را احساس مي کند؟ ما هنوز پاسخي براي اين پرسش نداريم.
وقتي که مواد شيميايي که از غذا به واسطه هوا منتقل مي شوند وارد بيني مي شوند به گيرنده هاي بويايي مي چسبند و آبشار کوچکي را تحريک مي کنند که به مغز مي گويد اين بو چه بويي است. پيشتر تصور مي شد که اين گيرنده ها تنها در بافتهاي پوشيده از مخاطي وجود دارد که در انتهاي بيني هستند، اما شواهد جديد مي گويند که سايد اندامهاي بدن نيز از اين گيرنده ها برخوردارند.
براي مثال، سلولهاي بنيادين دربرگيرنده گيرنده هاي بو هستند که گفته مي شوند اين گيرنده ها نقش مهمي در کمک به اسپرم براي تشخيص محل تخمک ايفا مي کنند. شواهد درحال رشد امروز نشان مي دهد که اين گيرنده ها در قلب، ريه ها و خون نيز وجود دارد.
شيبرله و همکارانش اخيرا به اين نتيجه رسيدند که سلولهاي خون انسان متمايل به ملکولهاي مرتبط با بوهاي خاص هستند. وقتي که دانشمندان سلولهاي خوني را در يک سمت محفظه هاي مجزا قرار مي گيرد و در سمت ديگر ترکيبهاي بو دار قرار مي گيرد، سلولهاي خوني به سمت بو حرکت مي کنند. مشخص نيست که آيا اين ترکيب خوني در بدن به همين شيوه اي کار مي کند که در بيني عمل مي کند يا خير، اما شيبرله اميدوار است که بتواند به اين پاسخ پي ببرد.
شيبرله در زمينه حس شناسي کار مي کند به عنوان علمي که به بررسي اين موضوع مي پردازد که کدام يک از هزاران هزار ترکيب بويي براي ذائقه و بويايي انسان مهم است. اين علم توضيح مي دهد که چرا بو، مزه و احساس برخي غذاها به تحريک اشتها و يا عدم تحريک آن کمک مي کند.
به طور خاص شيبرله به بوهاي پيچيده در غذاهايي چون شکلات و قهوه توجه مي کند. در آزمايشگاه وي، محققان بوها را به تشکيل دهنده هاي شيميايي خود شکسته و آنها را به شيوه هاي ديگري ترکيب مي کنند.
دانشمندان اکنون به اين نتيجه رسيده اند که قهوه دربرگيرنده بيش از ۱۰۰۰ ترکيب بويي است که تنها ۲۵ ترکيب آنها به گيرنده هاي بويايي مي چسبند تا يک بو ايجاد کنند.
نتايج اين کشف عجيب در انجمن شيمي آمريکا که در نيواورلئان برگزار شده اعلام شد.