فصل اول: کلیات
نكات مهم در درس روانشناسی (مطابق با آزمون 23 مهر)
روانشناسی علمی: پرسشي كه بشر از آغاز خلقت با آن مواجه بوده و خواهد بود اين است که: انسان چگونه رفتار ميكند، روانشناسي در سال 1879 به عنوان يك علم تجربي شناخته شده است.
روانشناسي، علمي است تجربي،كه ميكوشد با طرح مفاهيم نسبتاً ساده و مستقيم كه امكان بررسي آنها با روش تجربي امكان پذير باشد به اين خواسته (پاسخ به اين سوال كه انسان چگونه رفتارميكند؟) جامهي عمل بپوشاند.
اولين هدف در روانشناسی علمی: توصيف پديدههاي رفتاري و شناختي،
هدف بنيادي و اصلي فعاليت علمي: توصيفي آزمونپذير و تجربي از حوادث و رويدادهاست.
اگر پيشبيني داراي درجهي بالاي اعتبار باشد، درآن هنگام روانشناس ميتواند رابطهي بين علت و معلول رامورد توجه قراردهد. (پديدهي مورد نظر را كنترل كند)
روش تحقيق علمي: فرآيند جستوجوي منظم براي مشخص كردن يك موقعيت نامعين است.
عواملی که آزمونپذیری تحقیق علمی را بالا میبرد:
كنترل: محقق باید ساير متغيرهاي تأثيرگذار را شناسايي و تأثير آنها را به حداقل برساند.
تعريف عملياتي: بايد از واژههاي مورد نظر خود، تعريف دقيقي ارائه دهند، به طوري كه بتوانند آنها را اندازهگيري كنند و يا بهصورت كمّي نشاندهندهي تكرارپذيري: رسیدن به نتايج يكسان در آزمايشهاي مكرر.
نظريه يا تئوري: يك نظام كلي براي تبيين پديدهي مورد نظر است. يك نظريهي علمي از طريق دو فرآيند مكمل (استقرا و قياس) انجام ميشود.
در قسمت رویکردها باید حوزهی هر رویکرد، دانشمند مرتبط، روشهای مربوط به آن و ایراداتش را بهصورت مقایسهای مرور کنید.
به عنوان مثال در رویکرد شناختی: در اين رويكرد تأكيد بر اين است كه تمام رفتارهاي ما اكتسابي است،
روشها: حساسيتزدايي منظم، بيزاري درماني، پسخوراند زيستي
يك رويكرد مكانيسمي است زيرا توجه به آگاهي، ذهن، تجربه و هيجانات را مورد غفلت قرار ميدهد.
جبرگرا است زيرا نقش عوامل دروني از قبيل انگيزش، ادراك ،تفكر و … را بيش از اندازه ناچيز شمرده است.
در مورد روشهای تحقیق در روانشناسی نکات مهم را به خاطر بسپارید و البته مثالهای کتاب اهمیت فراوان دارد.
روش آزمايشی: منظور از متغير مستقل: آنچه بهطور مستقيم بهوسيلهی آزمايشگر دستکاری میشود و متغير وابسته، جنبههايی از رفتار است که میتواند اندازهگيری شود و براي تغيير آزاد است .
مهمترين اصل در روش آزمايشی: کنترل متغير مستقل
از مزایای اصلی: تکرار پذير بودن، امکان نتیجهگیری رابطهي علت و معلولی
روش همبستگی: به دنبال يک همبستگی، يا ارتباط بين دو متغیر است، رابطهی علت و معلول را نمیتوان از مطالعات استنباط کرد.
علیرغم مشکلات تفسيری در مطالعات همبستگی، دلایلی وجود دارد که روانشناسان را به استفاده از اين روش ترغيب میکند بررسی بسياری ازفرضيههای روانشناختی ازطريق مطالعات آزمايشی امکانپذير نمیباشد، از طريق مطالعات همبستگی میتوان تعداد زيادی از متغيرها را در يک زمان محدود مورد بررسی قرار داد که اين امر از طريق مطالعات آزمايشی امکانپذير نخواهد بود .
روش مشاهدهي طبيعی: اين روش بدون دخالت آزمايشگر مورد بررسی قرار میگيرد. عدم آگاهی شرکتکننده در مشاهده از مهمترین لوازم این روش است، نمیتواند رابطهي علت و معلولی را نتیجه گرفت. و معلول را
بهطور کلی تحقیقات در روانشناسی به دو دسته تقسیم میشود:
تحقيقات بنيادی: هدف آن گسترش و افزايش دانش در پديدهی مورد نظر و بهطور خاص رفتار، تحقيقات کاربردی: هدف استفادهی عملی از يافتههای روانشناسی در زندگی روزمره است.
تحقيقات کاربردی: هدف استفادهی عملی از يافتههای روانشناسی در زندگی روزمره است.
موفق باشيد
مريم احمدي (رتبهي 5 کنکور سراسري سال 89)