کتابخانۀ مرکزي و مرکز اسناد دانشگاه تهران بزرگترين کتابخانۀ دانشگاهي ايران است و مجموعه‌اي غني و گسترده از منابع گوناگون در زمينه‌هاي مختلف علوم و فنون و ادب را در برمي‌گيرد . اين کتابخانه در کنار کتابخانه‌هاي تخصصي دانشکده‌ها که هر يک برحسب نيازهاي علمي و آموزشي ويژة خود به وجود آمده‌اند، بيشتر به امر پژوهش اختصاص دارد و به گردآوري آثار مربوط به مطالعات اسلام‌شناسي، ايران‌شناسي و شرق شناسي مي‌پردازد .
هستة اصلي کتابخانة مرکزي دانشگاه تهران در سال 1328 ، با مجموعۀ اهدايي سيد محمد مشکوه، استاد دانشگاه تهران، شامل 1329 جلد نسخة خطي، تشکيل گرديد. بناي فعلي کتابخانه، در يکم مهرماه سال 1350 گشايش يافت. در طول اين مدت، امور فني کتابخانه، ايجاد ارتباط با مراکز علمي و دانشگاهي جهان، انتخاب و به کار گماردن کتابداران متخصص، در زيرزمين سازمان مرکزي، و زيرزمين دانشکدة علوم و اتاق‌هاي مسجد دانشگاه انجام مي‌شد .در سال 1353 ، به منظور گردآوري و نگهداري و سازمان‌دهي انتشارات غيرکتابي که از سازمان‌ها ، وزراتخانه‌ها ، دانشگاه‌ها و انجمنهاي فرهنگي و مؤسسات و مراکز داخل و خارج از کشور به کتابخانة مرکزي اهدا مي‌شد ، «مرکز اسناد» کتابخانه داير گشت و نام آن به کتابخانة مرکزي افزوده شد .
ساختمان کتابخانه با مساحت بيش از 22000 متر مربع داراي نه طبقه است که شامل دو طبقه زيرزمين، همکف، طبقه اول و 5 طبقه مخزن کتاب و مطبوعات و اسناد است .کتابخانه مرکزي و مرکز اسناد در حال حاضر حدود 50000 عضو ثابت دارد و روزانه پاسخگوي بيش از 4500 نفر مراجعه‌کننده از دانشجويان دانشگاه تهران و ديگر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و محققان و پژوهشگران داخل و خارج از کشور است .
کتابخانۀ مرکزي و مرکز اسناد از سال 1346 به عضويت فدراسيون بين المللي انجمنهاي کتابداري -ايفلا- درآمده است.