پژوهشگران ايراني موفق به توليد پوشش‌هاي نانوليفي ضدميکروب با قابليت ترميم زخم‌هاي سوختگي درجه سه شدند.
به گزارش سرويس فناوري ايسنا، پژوهشگران ايراني با توجه به خاصيت بيولوژيکي کيتوسان و خواص ضد ميکروبي بالاي آن و همچنين ويژگي‌هاي نانوالياف چون تخلخل و ساختار سه بعدي، موفق به توليد پوشش‌هاي نانوليفي ضدميکروب با قابليت ترميم زخم‌هاي سوختگي درجه سه شدند. اعمال اين پوشش نانوليفي بر روي بريدگي‌ها و سوختگي‌هاي عميق سبب مي‌شود سيگنال‌هاي بيوشيميايي لازم جهت تسريع بهبود ايجاد شده و ترميم زخم سريع‌تراتفاق بيفتد.
هرساله سوانح مختلف سوختگي که منجر به ايجاد سوختگي‌هاي درجه سه با وسعت زياد مي‌شود، جان تعداد زيادي از انسان‌ها را به خطر مي‌اندازد. در اين موارد همواره عفونت و تجمع ميکروب در زخم‌هاي سوختگي ترميم را با مشکلات زيادي روبرو کرده و در بعضي موارد منجر به مرگ بيمار مي‌شود. از اين رو توليد پوشش‌هاي زخم‌بند مناسب با قابليت ضد ميکروبي بالا و جذب چرک و عفونت از اهميت بسيار بالايي برخوردار است.
دکتر عادله قلي پور کنعاني، دانش آموخته ممتاز مهندسي شيمي نساجي دانشگاه صنعتي اميرکبير، توضيح داد: هدف اصلي اين کار تحقيقاتي، توليد داربست‌هاي زيست سازگار و ضد ميکروب از پليمر بيولوژيک کيتوسان به شکل پوشش‌هاي نانوليفي متخلخل با قابليت بالا در خارج‌سازي چرک و عفونت است که در نتيجه منجر به ترميم زخم‌هاي سوختگي درجه سه مي‌شود. با اين هدف از مخلوط پليمرهاي زيست سازگار طبيعي کيتوسان و مصنوعي پلي وينيل الکل استفاده شد و بوسيله‌ي فناوري نانو به پوشش‌هاي نانوليفي تبديل شد که به صوت داربست براي ترميم زخم‌هاي سوختگي درجه سه مورد استفاده قرار گرفت.
وي افزود: اين پوشش‌ها به دليل آبدوستي و تخلخل بالا توانايي خارج کردن عفونت و خون را از سطح زخم داشته و از طرفي سبب مي‌شوند سطح زخم رطوبت لازم را براي ترميم سريع‌تر دارا باشد. از طرف ديگر ويژگي منحصربفرد نانويي بودن امکان ايجاد ساختار مشابه ماتريس خارج سلولي بافت پوست را به داربست مي‌دهد، در نتيجه اين پوشش‌هاي نانوليفي قابليت جذب فيبروبلاست به لايه درم را داشته که در نتيجه کلاژن زايي و ترميم با سرعت زياد انجام مي‌شود.
قلي پور کنعاني خاطرنشان کرد: ويژگي اصلي اين طرح را تلفيق خواص بيولوژيکي عالي کيتوسان با ويژگي‌هاي منحصربه‌فرد نانوالياف و دستيابي به داربست زيست سازگاري دانست که مي‌تواند هم به صورت داربست بدون سلول و هم داربست به همراه سلول بنيادي براي ترميم زخم‌هاي برشي و سوختگي تمام عمق مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
قلي پور کنعاني افزود: مهمترين ويژگي که فناوري نانو به داربست حاصل داده است، ايجاد يک شبکه سه بعدي متخلخل متشکل از نانوالياف است که امکان شبيه‌سازي فضاي ماتريس خارج سلولي طبيعي را به داربست مي‌دهد و سلول‌هاي فيبروبلاست به سمت لايه درم جذب مي‌شوند. در نتيجه سلول‌ها در اين فضاي مشابه براحتي به رشد، انتشار و چسبندگي بر داربست مي‌پردازند تا در نهايت تمامي ساختار را پرکرده و ترميم در حد عالي کامل مي‌شود.
وي تصريح کرد: اين طرح تحقيقاتي قبلاً منجر به ثبت سه اختراع در زمينه ساخت و کاربردهاي پزشکي شده است و نتايج اخير اين طرح نيز در بررسي‌هاي پاتولوژي نشان دهنده اثربخشي بسيار خوب زخم‌هاي سوختگي ترميم شده با داربست نسبت به گروه کنترل بوده و البته حضور سلول‌هاي بنيادي در نمونه‌هاي ترميم شده با داربست با سلول به دليل امکان کلاژن‌سازي بيشتر منجربه سطوح ترميم بسيار بهتري شده است.
محقق طرح گفت: پوشش نانوليفي حاصله به دليل تخلخل بالا و همچنين ويژگي هيدروژل بودن پليمر مورد استفاده، پس از جذب رطوبت و چرک متورم شده و يک گپ بسيار کوچک بين پوشش و سطح زخم ايجاد مي‌شود که اين امر به همراه ويژگي تخلخل داربست سبب عبور و مرور اکسيژن بر روي زخم در ضمن مرطوب نگه داشتن سطح آن مي‌شود. از طرفي پوشش مورد استفاده خود داراي خاصيت ضد ميکروب بوده و مانند ساير پانسمان‌ها نياز به اعمال پمادها و آنتي بيوتيک‌ها ندارد. همچنين به دليل حضور الياف در مقياس نانو و از جنس پليمر زيست سازگار سبب ايجاد پاسخ‌هاي ايمونولوژيک و آلرژيک نمي‌شود و برعکس به بدن القا مي‌کند که بافتي مشابه بافت اصلي در محل زخم قرار گرفته و در نتيجه سبب مي‌شود سيگنال‌هاي بيوشيميايي لازم جهت تسريع بهبود ايجاد شده و ترميم زخم سريع‌تراتفاق بيفتد.
نتايج اين کار تحقيقاتي که توسط دکتر عادله قلي پور کنعاني و همکاران وي در دانشگاه صنعتي اميرکبير، دانشگاه علوم پزشکي ايران و مرکز قلب تهران صورت گرفته است